|
IŞINE JÜR KIŞI |
|
GELIN |
|
SÜLÇI |
|
GAÝDYP GELMEK |
|
GYZYL BALYK |
|
«SYRLY ADAM»
Penjapda üç din bardy, milletiniň aglabasy musulmanlar, sikheler, industlardy. Bular ýygy-ýygydan sähel zadyň üstünde ganjaryşýardylar. Akbaryň jezalandyryp öldürdenleriniň köpüsi-desikhelerdi. Hawa, pitneçileriň özeni şolar. Ýaş hökümdar bu taýpany köki-damaryna çenli ýigrendi. Onuň ähli gahar-gazaby sikhelere gönügipdi. Şonuň üçin bular baradaky garaýşyny atalygynyň öňünde kesgitli goýdy: –Bu taýpa juda bimaza. Şol sebäpli, demir penjede saklamagy müwes... |
|
ÜÇÜNJI BÖLÜM
AGRA ÝOLUNDA 1556-njy ýylda Humaýun şanyň ölen habary eşidilen güni, Galanur diýen ýerjagazda on dört ýaşly Akbar imperator diýlip yglan edilipdi. Ýaş imperator Akbaryň islegi boýunça Mogol döwletiniň paýtagty indi Deli däl-de, Agra bolmalydy. Köşk täze paýtagta göçürilipdi. Baýram han häzir öz terbiýeläni, Akbar bilen Agra ýolundan barýardy. Ol keýpsizdi hem-de birsyhly pikir derýasyny gulaçlaýardy. Akbaryň han babasynyň perişan hala düşmeginiň sebäbini s... |
|
YŞK HESERI
Tardy beg Humaýun şanyň Bengal ýörişine gatnaşyp bilmedi. Gandardan Delä ýetip gelýärke, ýolda aty büdräp, üstüne ýykylyp, aýagyny döwdi. Ol esli mahallap aýak üstüne galmady. Onsoň nökerleriniň aglabasyny Edhem hana berip, ýörişe iberdi. Bäri bakyşanda hojalyk işlerine ulaşdy. Şäheriň çetinden bagly-bakjaly kaşaňjaý, ýer satyn aldy. Delä golaýjak obalaryň birindenem mülkedindi. Indi onuň jahanda ýekejekem zady bardy: gelinlik gözlemelidi. Şagalaňly meýlis jaýlary... |
|
IKINJI BÖLÜM
MASLAHAT Humaýunyň işi bişow däldi: Tahmasp şadan goşun kömegini alyp, sag-salamat yzyna öwrüldi. Özi bilen jetigen doganlary Askar mürze bilen Kamran mürzäni Baýram ugruny tapyp, Şer şa garşy söweşmäge yrdy. Ýaradan ýaňy sabaşan Hindalyň özi söweş meýdanyna geldi. Öňem kän geplemeýän dogany indi hasam dymmady. Onuň aýtmagyna göre, Selime-de tapylypdyr. Baýram ikisi Hindal bilen gelen Ýarmuhammetdenem eşitdi. Emma Humaýunyň kalbyny inçejik bir gussa lerzan... |
|
GAÇYŞ
Ep-esli wagt geçdi, unudylan ýaly, bulary çagyrýan ýokdy. Dostlar iç döküşdiler, ençeme gezek gaçmagyň çäresini agtardylar, emma başarmadylar. Günortanlyk adaty höregi getirdiler, iki pyýala suw, gaty döwüm nan, diňeagşam iç bölek dogramçaly sowuk aş getirilýärdi. Nöker bu gezek köneräk çit mata dolangy zady Baýramyň öňüne oklady. Juda geň galan ýigit hasyr-husyr matany açdy, içindäki Alyşir Nowaýynyň «Perhat we Şirin» atly eseridi. – Kim iberdi? – diýip,... |
|
KÖMEK BATYR
Geçmişde ençeme batyr, pälwan we beýleki il içinde at-abraý alan adamlar ýaşap geçipdirler. Gyzyletrek etrabynyñ Madaw obasynda ýaşap geçen belli mirasgär ýazyjy Annatagan Nurgeldiýew şeýle adamlaryñ birnäçesiniñ durmuş ýollaryny öwrenip, materiallar toplap, köp sanly gymmatly edebi ýazgylary bize miras goýup gidipdir. www.kitapcy.ga saýty hem öz gezeginde şol hekaýatlaryñ birini okyjylaryñ dykgatyna ýetirýär. Kömek batyr hakynda, esasan, onuñ ... |
|
DÄDESI!..
- Aýu!.. Ses-üýn ýok. Aýaly içki otaga bakyp, azmly haýkyrdy: - Saňa diýýän-u-u! - Häh!.. Baky aždarhanyň sesini eşiden şekilli ini düýrügip, oýandy. Ol işden gelip, ýaňy irkilipdi. Hasanaklap daşky jaýa çykdy: - Näme, ejesi? - Aýaklarymy owkala, gurşup alyp barýa. - Bolýa. Gara dere batyp, ol esli mahal ýumşy berjaý etdi... Indikä garaşdy: - Dädesi... - Gulluk... - Çaý gaýnat. - Häz... |
|
ŞAGULY USSA
Günbatar Türkmenistanda we Türkmensährada giñden tanalýan meşhur ussa Şaguly ýomutlaryñ uzynagynyñ sakawy tiresinden bolan Berdiniñ ikinji ogludyr. Onuñ iki aýalyndan on üç perzendi bolupdyr. Goşahyr diýen ýerde önüp-ösüpdir. Şaguly pyçak, çakgy, tüñçe, tüpeñ, tagan, aw tutulýan gapan, gyrkylyk hem-de aýal-gyzlar üçin nepis şaý-sepleri ýazapdyr. Ýöne onuñ adyny arşa çykaran suw we ýel degirmenini gurmagydyr. 1923-nji ýylyñ ahyrlarynda Ahaldan biri onuñ öýüne myhman gelýä... |
|
ANNATATAN NURGELDIÝEW
Annatagan Nurgeldiýew, belli türkmen ýazyjysy, şahyr, mirasgär, pedagog, jemgyýetçilik işgäri. Annatagan Nurgeldiýew 1946-njy ýylyñ 23-nji noýabrynda Balkan welaýatynyñ Esenguly etrabynyñ Madaw obasynda dünýä indi. Ol 11 ýyllyk oba mekdebi tamamlandan soñ ýokary bilim aldy we oba mekdebinde türkmen dili we edebiýaty dersinden okatdy, soñra şol mekdepde direktor boldy. Türkmenistan garaşsyzlygyny alandan soñky ýyllarda birnäçe ýyllap oba arçy... |
|
B A Ý R A M H A N
Ýazyjy Annatagan Nurgeldiýewiň “Baýram han” atly taryhy romanynda XVI asyrda ýaşap geçen ajaýyp türkmen şahyry, Hindistanda goşun serkerdeligini eden “Hanlaryň Hany” Muhammet Baýram hanyň çylşyrymly durmuş ýolundan gyzykly söhbet açylýar. Roman dartgynly wakalara baý. Dili akgynly. 1992-nji ýylda ýurdumyzyň “Balkan” gazetinde yzygiderli çap edilen “Baýram han” romany 1995-nji ýylda &ldq... |
|
DORGUNAN
Jepbar aga ýitig ýapagynyñ eýesini idegläp, golaý-goltumdaky çomry obalaryna ötenden-geçenden aýdyp, habar ýetirmegi başardy. Emma eýe çykan bolmady. Güýzüñ başynda jahany suw-sil edip, ak ýagyş ýagdy. Çopan durmuşy şeýle-dä. Ol yzyna ~ gum ýataklaryna çekildi. Ýer güýzedi. Gökden doýan ýapagynyñ garny pökgä döndi. Dodajyklaryndan ýaşyl yz aýrylmady. Bahar paslynda hasam ers-mers boldy. Endam-jany balyk kimin ýaldyrady. Burunjagazyny pyrryldadyp, eýlä-beýlä at saldy. Tüwele... |
|
PEDER
Türkmen adynyñ yzy ata-baba lakamly bolguç. Ata aganyñky hem şeýle eken. Ol irräk döwürde Balkan dagynyñ töwereginden Etrek ýakasyndaky biziñ obamyzyñ çetine göçüp gelipdir. Ýakyn dogan-garyndaşlary bolmansoñmy ýa-da gyrada orun tutansoñmy garaz, oña "ýeke" lakamy berlipdir. Goja yzynda üç gyz, bir ogul galdyryp, bu ýagty jahan bilen hoşlaşýar. Ýöne dirikä, gyzlaryny durmuşa çykaryp, ogluny öýli-işikli edýär. Gyzlar goñşy obalara düşüpdirler. Onuñ "ýeke" lakamly ogly Ne... |
|
SÖÝGI ŞERBETI
(Rubagylar çemeni) Lebleri bal kibi ak ýüzi Aý gyz, Barça gözellere bir özi taý gyz, Men aşyga nazar salgyn, dem salym, Ýogsam ýagty gündiz tümlükdir, aý gyz. * * * Şahandaz ýigidiñ gaýgysyz seri, Daýhana bagt getir mañlaýyñ deri, Jahyllyk çagyma dolady, gör-ä, Bir pursat ýylgyrşyñ ak saçly peri. * * * Wah, şol peri-peýker erkimi aldy, Deregne kalbyma ataşy... |
|
ÖWGI
Sähetgylyç sütüni süýnüp işden geldi. Aýaly sessiz-üýnsüz çaý-naharyny öñünde goýdy. Saçak, gap-gaç hemişekisi ýaly, tämiz. Iññäniñ gözi kimin kirjagaz tapaýmarsyñ. "Bu tarapyna zordur, keýwany. Häzir-ä, nassreniýesi gowy. Her gün şeýle bolaýmal-a. Onsoñ gözüñe ezip içäýmeli perizat bolubam görünýä". Onuñ göwni göterildi, öñündäki zatlara işdämen topuldy. Birdenem... Aýalynyñ agzyny-burnuny towlaşdyryp goýberenligini gözüniñ gyýtagyny aýlanynda gördi. Ini dyglap gitdi, i... |
|
ANNATATAN NURGELDIÝEW
Annatagan Nurgeldiýew, belli türkmen ýazyjysy, şahyr, mirasgär, pedagog, jemgyýetçilik işgäri. Annatagan Nurgeldiýew 1946-njy ýylyñ 23-nji noýabrynda Balkan welaýatynyñ Esenguly etrabynyñ Madaw obasynda dünýä indi. Ol 11 ýyllyk oba mekdebi tamamlandan soñ ýokary bilim aldy we oba mekdebinde türkmen dili we edebiýaty dersinden okatdy, soñra şol mekdepde direktor boldy. Türkmenistan garaşsyzlygyny alandan soñky ýyllarda birnäçe ýyllap oba arçy... |