ÝERI, SEN ŞOL GYZA MEŇZÄÝMELIMI?


Ak ýüzüňde halyň näme diýsene,
Ýeri, sen şol gyza meňzäýmelimi?!
Öň göwün az aldanýarmy diýsene,
Ýeri, sen şol gyza meňzäýmelimi?!

Saçy tokmak, boýy söýe ýalydy,
Goly çeper, dokaýany halydy.
Gözi göz, gaşy gaş, özüň ýalydy,
Ýeri, sen şol gyza meňzäýmelimi?!

Özüm sowuk boldum, uçurdym bagtym,
Indi ökü...

LITWA GYZY LARETA

Boýuñ biziñ deregmize meñzeýär,
Üzümiñ Burmese eziz saçlaryñ.
Gözüñ - Murgap bolup çala dyñzaýar,
Kalbyñ - sähram bolup eýlär göçlerin.

Al geýipsiñ, biziñ iliñ enary,
Diñe şeýle gülleýändir Lareta.
Ýör meniñ ilime, eziz sährama
Öz keşbiñi görjek bolsañ, eger-de.

1979 ý.

Amandurdy ANNADURDYÝEW.

GARA DAŞ

Daşkent şäheriniñ merkezinde dostluk muzeýiniñ öñünde moý atan gara daş dur.

Bu gara daş,
Gap-gara daş.
Gara daş!
Ne alamat, aýt maña garyndaş?
Ýer titiräp ilki ýardymy daşy?
Ýa-da Aý gözeliñ gyýylan gaşy,
Ýa ýüregi ussat Gafur Gulamyñ?
Ýa jigeri garabagyr enäniñ?
Bu gara daş,
Gap-gara daş.
Gara daş.
Aýt hany näme bolýar garyndaş
Men hem dadan ýowuz belañ zäherin.
...

ULY ŞAHYR ARADAN ÇYKDY

"Sary bilbil" tahallusy bilen tanalýan halypa şahyrymyz Amandurdy Annadurdyýew aradan çykdy. Halypamyzyň ýatan ýeri ýagty, jaýy uçmah bolsun!

DAMJALAR

Uly oglum Wepa dokuz ýaşynda, Aşgabatda daşarda ýagyş ýagyp durka aýnadan syrygýan damjalara seredip bir goşgy ýazdy. Rusça. Türkmençesi şeýleräk.

Damja damja bilen goşulyp çeşme bolýar,
Çeşme çeşmä goşulyp derýa bolýar,
Derýa derýa goşulyp deñiz bolýar,
Umman ummana goşulyp biziñ öýümiz bolýar.

Bir görsem beýlämde ejesi aglap dur.
- Dokuz ýaşda ogluñ naýbaşy goşgy ýazdy, begenýärmiñ?
- Aglaýan.
- Nä...

Омондурди Аннадурдиев

Омондурди Аннадурдиев ҳозирги замон туркман шеъриятининг етакчи вакилларидан бири. Унинг шеърларини ўқиб, болаликнинг сирли армонларига, муҳаббатнинг ҳам азобли, ҳам сурурбахш кечинмаларига, инсон ва табиат уйғунлигининг гўзал фалсафий тасвирларига гувоҳ бўласиз. У Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг Дўрмон ижодий боғидаги шеърият давраларида кўп бўлган. Ўзбек шоирларидан дўстлар орттирган.

* * *

Ўн каллали кунгабоқар
Ё унга, ё бунга боқар.
...

GÖRENLERIM, EŞIDENLERIM

Gajar bagşy Durdy Gylyjyñ halypasy. Şonuñ üçin onuñ "Jykyr", "Eşekli", "Annasoltan" ýaly goşgulary şägirdine geçipdir. Muny Köneürgenjiñ Akderýa obasyndan Geldi Kižžik we alym Kaka Salyh aýdypdy. Gajat bagşynyñ degişmeleriniñ käbiri Durdy Gylyç hakyndaky romanda bar. Ýöne ol o şahyrdan ~ o şahyra sepi bilinmesiz geçirilse-de, asly deregi şeýle bolmaly.
Gajar bagşy Bereketde (ozalky Gazanjykda) bir degişgen, söze çeper, barany gep bilen ütülen towuga dö...

...başlady: Il günümiň guwanjy, Saýra bilbil, Sary jan! Gapyl obaň daýanjy, Saýra bilbil, Sary jan! Çykdyň Näziň başyna, Nagra çekdiň daşyňa, “Durmaň” diýdiň hoşuna, Saýra bilbil, ...Aljyratdyň gurtlary, Täzeletdiň ýurtlary, Saýra bilbil, Sary jan! Balam ýedi ýaşynda, Rehmet nury gaşynda, Paý berildi düýşünde, Saýra bilbil, Sary jan!

Özge gülüň yşkynda saýraýan sary bilbiliň hoş owazyna maýyl bolup oturşyna, arzuw kölüniň guwwasyna döndi: «Wah, meniň baldajygyma da şonuň ýaly saýrak bilbil gonup, gözelligimi ...de, ol a saýrak tilli sary bilbil eken, hiç bilbiliň de gözüne ilmedi. Ol muny özüniň entek doly açylyp ýetişmänliginden gördi.

Kalbyň geçen günler sary imriger Ýaşlyk ýagtylykdyr, siňer iňrige, Örter töweregi tüm, düşünersiň. Gözýaşyňy goşup ýazyň ýagşyna, Söýgüli sözleriň bolar “Bagyşla!...Söýgim… 24. Barybir, şapaklar gyzarar gülgün, Käridir, baglarda saýraýar bilbil. Sary Gün asmanda dogup ýaşar bil, ...

" Dostlary: "Sary bilbil" diýip, ähli guş jynsyny sanapdyrlar. Dikdüşdi Temel jogaplaryñ hemmesine "Ýalñyş" diýip durupdyr. Ahyry "Biz ä bilemzok, özüñ aýdaýmasañ!

...Täze güni buşlap, bagyň içinde Sary bilbil saýrar – hoş owaz çykar. Gündogarda, gözýetimden alysda, Nurun çaýyp, tes tegelek köz çykar. Asman porhan bolup mukamyn çalar, Sähralar ...

Oňa “Sary bilbil” diýýärler. Örän beýik şahyr. Ynha, ol, özi Aşgabatda ýaşasa da, her gije biriniňkä myhman düşüp başlady.

San berip duran sary kirpikli günebakarlarymyz ese boýa galypdyr. Ony görüp bir zat ýadyma düşdi. Her ýyl ýaz, nädeýin ýalan sözläp, adyny bilemok, birhili bilbil ýaly owadanja saýrak guşlaryň bir ...

Eý, ýüregi ýalynly bilbil! Seniň şu günki zaryn saýraýşyň, heser bilen balkyldaýan nokatýaly garaja dideleriň meniň ykbalymdan geçipgidensöýgimi ýatlatdy....diýlen ajaýyp, şözüň manysy hem şundan gelip çykandyr. Jigeri ýalynly bilbil!

Ýatla, bilbil dogan, ýatla! Ýatlasañ, göwnüñ ynjalar, bossanyñ al elwan gülleri ýaly burk urar, şirmaýy perdeleñ mukamy dek owaz ýañlanar....şol wagt gür şahadan bir geñsi yşarat bilen bakyp, bir bilbil joşup saýrady.

Bilbil sesinden heň alyp, Saňa söýgimi aýdardym. Agşamlarna ak derekleň, Arasynda duşuşyp kän. Söýgümizepäk ýürekden, Şaýat bolupdy şu mekan....düýş görýän daň çagy, Seniň bilbil owazyňy küýsedim. Gül gunçada bulduranda daň çygy, Bagymyzyň hpwasyny küýsedim. Bu şadyýan gyzlaň bary görmekli, Aşyklaň adaty ýanyp köýmekmi!?

Ýetip geldi Hüýrlukga ýanyma, Bilbil gondy ter açylan gülüme, Çiltenler käsesin berdi goluma. Mes boluban çölde mygan içmişem. Kybla sary öwürmişem ýüzümi, Perizada delmirdirip gözümi, ...

Saýradaryn seni saýrandek bilbil, Owazyna goşaryn men hoş sazy. Goý ýaňlansyn seniň süýji sözleriň, Il bolup galdyryn asmana sary.

...onuň söýgüli saz guraly bolan sary tenburyň sesine meňzäp duran mylaýym sesini eşidesi gelip tukatlanýardy. Haçanda olaryň duşuşygy Ysmaýylyň indiki ýörüşine gabat gelende Täçliniň duýgur ...beri aglama, meň aglanym ýeterlik. Misli bu baglara gyzyl çaýylan, Sary reňke örtelipsiň, bilbilim.

Seret, bilbil gondy güle, Baglara döreýär höwes. Bu ýollardan barýas bile, Indem, dünýäm, ýalňyşmarys. Daglaryň depesi ak gyş, Jülgeleri giden durmuş....Bu durmuşda bagtyýar men, Bagtyýar men seň ýanyňda. ■ ÜMZÜGIM SAŇA SARY Alýan güýç nurly Günden, Yşky ...

AÝPERI Sebäp bilen sataşdyñ, saldyñ nazar, Aýperi, Gamzañ oky ýetişdi, berdiñ azar, Aýperi, Bu jismim köýüp bişdi, müjgäniñ bagrym deşdi, Bu gün üstüñden düşdi biziñ güzer, Aýperi Gähi gähi sallanyp, biziñ sary ýörer sen, Şitdeýi şemle guşak inçe bile orar sen, Asaı kimin garylyp, rowgan kimin erär sen, Istegenim sende bar, ...arzuw eýleýir lagla manend dolaññy, Gara gözüm garaýyr dowam sen sary, dilber.

...Bagdan bakyp dur ol öýüne sary. Daşarda galypdyr esger müdimi, Düşegin içerden salyp ýör ýary. Oglundan ýaşdygyn bererler aýdyp, Kyrk ýyldyr gidenne ýigrini ýaşa....ýeri, Şahyr bilen tanalýarlar bu daglar. GÜÝZ GÜNI Sypyrdy başyndan sary öýmesin, Baglaryñ başyny aýlady güýzem.

...gazalynda: Änt eýýamy sowular, Hezarstana sary. Bu goçguny ebjet hasaby bilen düşündiriş bermeklikmümkin. ,,Änt" sözüniň birinji harpy ebjet hasabyndan 1, ikinji harpy ,,n" 50, ahyrky ...Ruhul beýanda hem müň ýyl indi diýip görkezilýär. Magtymguly işan ,,Bilbil bolmasa" diýen eserinde: Ahyrzaman bolsa, ...

...Babyr, Keýik, Maral, Jeren, Tawus, Bilbil, Bürgüt we ş.m. 4. Adam häsiýetleri bilen bagly atlar: Batyr, Merdan, Wepa, Sapa, Gaýgysyz, Şatlyk, Mergen, Ezber, Sahy, Jomart, ...Kuwwat, Gaýrat, Gahryman, Guwanç, Begenç we ş.m. 5. Adamyň daş sypat alamatlary bilen bagly atlar: Owadan, Gözel, Jemal, Didar, Sary, Garamyrat, Akmyrat, Halmyrat, Täçmyrat, Nury, ...

Kalbyň geçen günler sary imriger, Ýaşlyk ýagtylykdyr, batar iňrige, Örter töweregi tüm, düşünersiň. Gözýaşyňy goşup ýazyň ýagşyna, Söýgüli sözleriň bolar “bagyşla!” Ezizim, hiç düşünmäniň ýagşydyr Soň düşünenden. . *** ...yşgy kem bolmasyn. Nerler ýoluň külpetinde Yhlas keşgi kem bolmasyn. Ak öýler dolup bagtdan, Ýar ýanynda är ýigitleň Höwes yşky kem bolmasyn. Özün bilbil saýan zaglar, Ykrar bolmaz gurup ...

Bagyr bagymyň halyna ozalam sary ýuka ýürek ezilip gitdi dä. Bu döwürde on iki synaň düzüw bolanda, durmuşyň ara basyny idili süýräp bolýamy diýsene......pyşyrdady: — Wah, sen şol saýrak bilbil, balam, ýöne, hany, gülzar nirede? Basan ýeriň horluk bolup dur a. Seniň maňlaýyňa bir beýle zulmatlar ýazylmadyk bolsun da.