Köse Mihal

Bizanslı Olup Bizans’ın Başına Bela Olan Cengaver

▶KÖSE MIHAL

Osmanlı Devleti’nin kuruluş evresinde Bizanslı tekfur Köse Mihal’in yiğitliği ve cesurluğu ile Osman beyle arkadaş olması ve Hıristiyanken kendi isteği ile Müslüman olması ve de akıncı beyi olarak kendi ırkının ve milletinin başına bela olan yiğit ve akıncıların ilk atalarından biri Köse Mihal.
Doğum tarihi, doğum yeri bilinmeyen Köse Mihal hayata Bizanslı bir ailenin çocuğu olarak başladı. Harman kaya tekfuru olana kadarki süreç hakkında pek bilgi yoktur. Harman kaya tekfuru olduktan sonra o sırada yükselişe geçen Osmanlı Beyliğinin beyi olan Osman Gazi ile dostluk kurdu. Cesur, dürüst, sadık ve güvenilir bir tekfurdu. Diğer Bizanslı tekfurların aksine Osman Gazi’ye saygı duyuyor ve sevgi besliyordu. Bilecik tekfurunun ve diğer Bizanslı tekfurların Osman Gazi’ye kurdukları oyunu haber verdi. Bu olaydan sonra Osman Gazi ile ilişkileri yükseldi. Fakat tüm bu dostane ilişkilere rağmen bir savaş çıktı. Bizanslı tekfurlar ile Osman Gazi’nin savaşında Bizans tarafında olan Köse Mihal, Osman Gazi’ye esir düştü. Daha önceki olaylar ve savaştaki büyük cesareti Osman Gazi’nin gözünden kaçmamıştır. Osman Gazi, Köse Mihal’i serbest bıraktı. Bu olay Mihal Gazi ve Osman Gazi’nin ilişkilerini çok daha ilerilere götürmüştür. Bunun sonucunda 1313 yılında Köse Mihal Gazi, Müslüman olur ve Osman Gazi’nin tavsiyesiyle Abdullah ismini alır. Böylece o artık Köse Abdullah Mihal Gazi olmuştur. Artık Bizans sınırında büyük bir kahraman boy gösterecektir. Mihal Gazi yeri gelir Osman Gazi ile birlikte, yeri gelir akıncı arkadaşlarıyla birlikte Bizans’a karşı savaşır. Çok büyük fedakârlıklar gösterir. Orhan Gazi’nin emrinde Bursa’nın fethinde önemli rol oynar. Ölünceye kadar da Osmanlılara sadık bir akıncı olarak yaşar. Ölüm tarihi bilinmemektedir.
Mihal Gazi vefat ettikten sonra oğulları ve torunları onun namını yürütüp, akınlara devam ederler. 16. yüzyıl sonlarına kadar da Mihaloğlu akıncılarına rastlarız. Bu kahraman akıncılar Bizans’a ve Haçlılara karşı çok büyük fedakârlıklar göstermişlerdir. Osmanlı tarihlerinde meşhur bazı Mihaloğlu akıncıları vardır. Mihal Gazi’nin iki oğlu da akıncılığa soyunmuştur. Bunlardan Mihaloğlu Aziz Paşa ünlü olandır. I. Murat’ın emrinde sınırlarda boy göstermiştir. Kardeşi Mihaloğlu Ali Paşa ile birlikte Haçlıların korkulu rüyası olmuşlardır. Bizanslı bir tekfur olan Köse Mihal’in Bizanssın korkulu rüyası olması da İslam dininin ne denli büyük ve kudretli olduğunu ve kalplere nasıl işlediğini gösteriyor. Köse Mihal ve bütün akıncıların ruhu şad olsun.

Resul YAĞMUR,
Selçuk Üniversitesi.