Galp pornowideo taýýarlamak añsatlaşýar, netijeleri çökder bolar

GALP PORNOWIDEO TAÝÝARLAMAK AÑSATLAŞÝAR, NETIJELERI ÇÖKDER BOLAR

Natali Portmanyñ köp sanly fotosuratyny programma ýüklän adamlar programmany pornowideodaky aktrisanyñ ýüzüniñ ýerine Portmanyñ ýüzi görner ýaly edýär

Soñky hepdelerde internete ýüklenen we dipfeýk (düýpgöter ýalan) diýilýän galp pornolarda partlama bolup geçýär. Bular ýaly wideolarda diñe fotosuraty alynan zenanyñ ýüzi pornowideodaky aktrisanyñ ýüzüne montažlanýar.
Şeýle wideolary taýýarlamagy ýola goýan serişdeler has güýçli we has elýeterli ýagdaýa öwrüldigiçe adamlar arzuw-hyýallaryndaky jynsy fantaziýalaryny internetde ýaýratma mümkinçiligini tapýar.
Emma bular ýaly wideolar ahlak kadalarynyñ çygryndan çykmak bilen birlikde gözümiziñ gören zatlaryna ynanma duýgymyza-da täsirini ýetirýär.
Duýdurma maksatly bu kemter ulanmanyñ ýany bilen birlikde galp wideotehnologiýasy düýpli netijelere getirip biler.

Aýdymçy Ariana Grandeniñ fotosuratlarynyñ ýüklenen programmasy onuñ ýüzüni pornowideodaky aktrisanyñ ýüzi bilen çalşypdyr

Edara-kärhanalar we hususy kompaniýalar bu üýtgeşmä taýynlyk üstüni basdyrdy.
"Dipfeýk" wideolaryñ paýlaşylýan internet saýtlary üýtgeşmeleri ýakyndan yzarlaýandyklaryny aýtsalar-da, bu babatda näme edip biljekleri barada belli bir zat aýdyp bilenoklar.
Şeýle tilsimi ulanýan jemgyýetlerde bolsa meşhur ýüzleriñ asla garaşylmadyk seks wideolarynda görünmeginiñ getirýän şatlyk-şagalañy bar.
Bu jemgyýetleede eden zatlarynyñ hakyky täsirleriniñ üstünde pikir alşylanda, wyždanyñ yzyna gabat gelmek mümkin däl. Eýse başga biriniñ ýüzüni ulanyp pornowideo taýýarlamak etika sygyşýan zatmy? Eger şeýle bolsa munuñ näme ähmiýeti bar? Birine zyýan ýetirilýärmi?

Ekrandaky keşbi alynan bu wideoda hem görlüşi ýaly Emma Watsonyñ ýüzi-de "dipfeýk" wideolarda ulanylýar

Belki-de, bu eden işleriniñ ýüzi ulanylan adama nähili täsir edýändiklerini pikir etmek gerekdir.
"Reddit" saýtynyñ bir agzasynyñ aýdyşy ýaly, beýtmek distopik ylmy-fantastiki "Black Mirror" teleserialyndan alynan täre meñzeýär.

• Nädip döredilýärler?

Bular ýaly wideolary taýýarlamagy ýola goýan we mundan bir aý öñ ýaýradylan programmalardan biri programmany döreden adamyñ aýdyşyndan bir aýyñ dowamynda 100 müñden gowrak gezek ýüklenip alnypdyr.

Natali Dormer ýaly "Tagt oýunlary" teleserialynyñ aktrisalarynyñam ýüzi şeýle wideolarda ulanylýar

Galp pornografiki suratlar ýüz ýyldan gowrak wagt bäri taýyarlanyp gelinenem bolsa, muny oñaraýmak añsat iş däldi. Aýratynam wideolarda. Hakyky ýaly edip düşürilýän wideolaryñ Golliwud studiýalarynda ulanylýan görnüşinden programmalara, ukyp-başarnyga we ummasyz köp pula mätäçlik duýulýardy.
Emma enjamlaryñ öwrenilmegi bilen bu proses üç ýönekeý işiñ pellesine düşürildi: Bir adamyñ köp sanly fotosuratyny edinýäñ, pornografiki wideony saýlap alýañ we garaşýañ. Gysgajuk wideo üçin kyrk sagat ýaly garaşmak geregem bolsa, kompýuterler galan işi özi oñarýar.
Iñ populýar galp pornolarda meşhurlar ýer alýanam bolsa, ýeterlik fotosuraty bolan islendik adamyñ wideosyny taýýarlap bolýar. Biziñ günlerimizde islendik kişiniñ sosial mediýada paýlaşýan selfisiniñ sanyny pikir edenimizde, muny taýýarlamak hiçem kyn däl.

"Wonder Woman"-yñ aktrisalaryndan Gal Gadotyñ ýüzi-de köp sanly "dipfeýk" pornowideolarda ulanyldy

Bu tilsime dünýäniñ çar künjünde gyzyklanma bildirilýär. Soñky döwürde Günorta Koreýada "dipfeýk" adalgasyny ulanyp gözleg geçirilende partlama bolup geçdi. Munuñ añyrsynda megerem 23 ýqşly pop ýyldyzy Seolhýunyñ şeýle görnüşde taýýarlanan wideolary ýatýar.
Muña tomaşa edenleriñ biri wideony taýýarlan adamy şeýle sözler bilen öwýärdi: "Bu "dipfeýkiñ" bikanun bolmalydygynyñ duýgusyny döredýär. Ajaýyp iş bolan eken!"

• Meşhurlar nyşana alynýar

"Dipfeýk" wideolaryny taýýarlaýanlar esasanam meşhurlary nyşana alýar.
Munuñ añyrsynda şok täsiri bar ýaly bolup görünýär: Bular ýaly wideolarda hakykatdanam meşhur aktrisalaryñ ýer almagy galmagal döredip bilerdi.

• Nikolas Keýjiñ we Donald Trampyñ ýüzleriniñ ulanylan wideosy

"Dipfeýk" wideolary taýýarlaýan toparlaryñ arasynda Emma Watson we Natali Portman iñ meşhur iki şahsdyr.
Emma bulardan başga-da Mişel Obama, Iwanka Tramp, Keýt Middlton ýaly aýallaryñ ýüzi-de ulanylýar.
"Wonder Woman"-y janlandyrýan Gal Gadotyñ ýüzüniñ ulanylan wideosy bolsa nu tehnologiýanyñ mümkinçiliklerini görkezen ilkinji wideolaryñ biri bolupdy.
Tehnologiýa saýty "Motherboard" tarapyndan çap edilen makalada bu tehnologiýanyñ bir ýylyñ dowamynda ýaýrap ýetişjek derejede kämilleşjekdigi aýdylypdy. Emma şll derejä ýetmegi bary-ýogy bir aýa çekdi.
Beýle wideolar çakdanaşa gahar-gazap döredip başlansoñ, bu wideolaryñ paýlaşylýan saýtlary seresaplylygy elden bermezlik üçin synag ädimlerini ätmäge başlady.

"Fakeapp" atly "Windows" programmasy ýeterlik fotosuraty alynan adamlaryñ ýüzüniñ wideolara ýerleşdirilmegini añsatlaşdyrýar

"Gyfcat" resmi saýty "dipfeýk" diýip atlandyran suratlaryny öçürip aýyrdy. Emma bu ýakyn geljekde beter kynlaşjaga meñzeýär.
"Dipfeýk" toparlarynyñ ulanýan "Reddit" saýty bilsa heniz hiç zat etmedi. Emma "BBC"-niñ ednen maglumatlaryna görä, saýtyñ adminstrasiýasy üýtgeşmeleri ýakyndan yzarlaýar.
Belli bir surat üçin Googl-da geçirilen gözleglerde-de şeýle netijelere gabat gelip bolýar.
Edil häzir Donald Trampyñ suratyny ulanyp taýýarlanan galp wideolar internetde ýaýrady. Bularyñ galpdygy görnüp duranam bolsa, propoganda maksatly taýýarlanan ýagdaýynda döretjek täsirini çak etmek kyn däl.

Wideolaryñ birinde "Ostin Powers" kinofilmindäki Dr. Ewiliñ ýüzi Donald Trampyñ ýüzi bilen çalşylypdyr

"Google" öñ käbir materiallaryñ has kyn tapylmagy üçin gözleg düwmesiniñ netijelerine üýtgeşmeler girizipdi. Emma edil şunun ýaly "dipfeýk" üçin etjekdigi heniz belli däl.
Köpimiz ýaly kompaniýalaram beýle zadyñ bardygyny ýañy-ýañy bilip ýör.
Soñky ýyllarda bu saýtlar hasam beter adamlary masgaralamak üçin başgalar tarapyndan we öz razylygy bolmazdan paýlaşylan "ar alyş pornosy" roliklerine garşy göreşmek bilen meşhurdy.
"Dipfeýk" wideolar bolsa adamlary masgaralamak üçin edip boljak işi täze sepgitlere çykarýar.
Beýle wideo hakyky bolmasa-da, ýetirjek psihologiki zeperleri hakyky bolýar.

• Syýasy bidüzgünçilik

Tehnologiýa habarçylygynda innowasiýanyñ iñ uly täsirlerinden biriniñ porno sektorydygy aýdylýar: Wideo ýygjamlaşdyrma tislimlerinden wideokassetalara çenli birnäçe ugra täsirini ýetirip geldi.
Porno bilen ýaýramaga başlan bu faktoram durmuşyñ beýleki ugurlaryna-da täsirini ýetirip biler.

• Ýene bir wideoda hem Hilalri Klintonyñ kellesine Donald Trampyñ ýüzi ýelmenipdir

"The Outline" üçin ýazan makalasynda žurnalist Jon Kristian iñ erbet ähtimallygyñ üstünde durup geçýär we bu tehnologiýanyñ "hökümetleri ýa-da halklary aldap, halkara çaknyşyklary döretmek üçin ulanylyp bilinjekdigini" aýdýar.
Žurnalist bolmajak zadyñ gürrüñini edenok. Galp habarlar ha ol ýañsylamak üçin bolsun, ha-da adamlary aldamak üçin edilsin) eýýämhäzirden global oñşuksyzlyga sebäp bolýar, pikirleri üýtgedýär, şol sanda saýlawlara-da täsirini ýetirip bilýär.
"Adobe" ýaly kompaniýalaryñ ses tehnologiýalaryndaky ösüşleri bilen birlikde, hem suratyñ, hem sesiñ emeli añ bilen döredilen we iñ ünsli tomaşaçyny-da aldap biljek ýazgylaryñ ýaýramagy daşda däl. Emma bu häzirlikçe diñe porno bilen çäklenýär. Şeýle programma bilen wideo taýýarlaýanlar bolsa temanyñ golaýyndanam geçenok.
"Reddit" saytynyñ agzalarynyñ biri bu çekişme barada "Bärde edýän işimiziñ buýsanara zady ýok. Gaýtam tersine, masgaralaýjy, gödek we fotosuratlary ulanylan aýallaryñ taýýarlyksyz üstüni basdyrmagyna getirýär" diýse-de, "dipfeýk" wideolaryñ ar alyş pornolarynyñ täsirini kemeldip biljekdigi ýaly gülkünç toslamany özüne tutaryk edinýär: "Eger hemme zat hakyky bolsa, hiç zat hakyky däldir. Şeýdip ar alyş pornosy ýaýradylan adamlar añsatlyk bilen şeýle wideonyñ ýalandygyny aýdyp biler".
Bular ýaly bahana tapmagyñ ussatlary wideolarda keşpleri görnenleriñ psihologiýalaryny däl-de, şeýle wideolary taýýarlaýanlaryñ psihologiýalaryny goramaga dyrjaşýar. Ýöne "dipfeýkçi" toparyñ dogry aýdýan bir zady bar: Bu tehnologiýa indi aramyzda we bu gelinen sepgitde yza dolanma ýok.

Dewi LI,
tehnologiýa korrespondenti.

"BBC", 07.02.2018 ý.