Kelte jümleler - 1

KELTE JÜMLELER

■ Watan ullakan ýürekdir, onuñ urgusy seniñ kiçijik ýüregiñi terpendirmese, damaryñda ganyñ egsildigi biläý.

■ "Türkmenistan ~ Diýarym!" ~ ötegçi syýasatyñ şygarydyr öýtmegin sen muny. Ençe asyrdyr nesilleriñ hiñlenip öten pynhan aýdymydyr bi. Jahana türkmen isimli inen bolsañ, seniñem muña, iñ bolmanda mahal-mahal, hiñlenesiñ gelmelidir. Ýogsam ahyrda özüñ bilen äkitjek abyrsyz ahmyryñ günäsi öz boýnuña düşer.

■ Watanyñy jübiñe saljak bolma, kükregiñe sal.

■ Iliñe bergiñ bolsa, üzlüş, sudlaşyp ýörmeli etme.

■ Gözýetim gözüñ ýetýän ýerinden añyrrakdadyr.

■ Sungatyñ iñ inçesi hem belendi, iñ kynu hem ynjygy biri-biriñi eý görmekdir.

■ Türkmeniñ kalbyndan önen bir tükeniksiz owaz ýañlanýandyr. Mukammy ol ýa nagmamy, şygyrmy ýa kyssamy, manymy ýa ylhammy, dogamy ýa tobamy... bilen bolmaz. Ol ~ türkmeniñ ene dilidir. Sen ondan şermendeligiñi içine sygdyryp gezjek bolma. Gol uzat, olam saña gujagyny açar. Üýtgeşik bir ruhuñ älemine ulaşarsyñ. Belki, sen beýle älemsizem oñup bilýänsiñ. Oñma ne oñma. Ene süýdüni emmedik göýdük çaga mysalydygyñy biljek günüñ geler. Gorsanarsyñ ~ giç bolar.

■ Onuñ adamlary näler gowy göresi gelýär. Arman, endamyna lap-lap allergiýa örüberýär.

■ Durmuş: "Tur küştden!" diýende, kürsiñi egniñe atyp gidiberip bilmeseñ, mertebäñi püçege-de saýmaýanlardan bolarsyñ.

■ Ýeñiñe bukulyp, ýüzüñ garasyny ýaşyryp bilmersiñ.

■ Gowy adam bolsañ, ýakaña ýarlyk dakmasañam, il görer.

■ Hantamaçylygyñ çöwre ýüzi baknalykdyr.

■ Ömür ýolunda azyk-suwlugyñ üpjünçiligine baýrynma. Ädimiñi dürs bas ~ gep şunda.

■ Ylmy bilim diñe paýhasyñy iýmitlär, kalbyñ iýmitini özüñ tapmalysyñ.

■ Zorluk gülüni ekme, tiken bolup gögerer-de, garagyña sanjylar.

■ Utulmakdan gorkana sogap iş el bermez.

■ Ýagşylyk hakda sözleseñ, içiñden söýle.

■ Halaýyk hoş sözüñ gedaýy däl, çyn sözüñ eminidir.

■ Saña ne boldy, eý, zamana, täzelendigiñ bozuldygyñmy ýa bozuldygyñ täzelendigiñmi?

■ Ne beýle urunýañ, Köñül? Etmişiñ böwrûne sanjylýarmyka? Beýle bolsa, gam çekme. Saplanmaga yş açylýandyr.

■ Ne ahwalat bi, adamlar! Ýüzüñizdir diýip ýüzlenseñ, ýeñsäñiz bolup çykýar.

■ Ene-atañy ynjytmak üçin kän gaýrat gerek däl. Bigaýrat bolsañam, ýeterlik.

■ Adamoglunyñ öñde-soñda tapan iñ zabun jezasy ~ gep bilen öldürmek bolsa gerek.

■ Ýüregiñ paýhasyndan akylly bolsa, diñe şonda ýüregiñe geñeş.

■ "Dünýäñ derdini kim egser?" "Men!" diýen seda çykdy. Ol Sogabyñ sesidi.

■ Bagt guşunyñ seniñ başyña-da gonmagy mümkin. Şonda, bilgin, pyrlap-pyrlap asmana zyñar, başyñ aýlansa ~ özüñden görgün.

■ Başarsañ, Hudaýa-da dileg salma.

■ Dost-ýar senden gaçsa gaçsyn ~ tanarsyñ. Özüñden weli gaçma ~ dargarsyñ.

■ Göwün galasy çat açsa, suwag tapylmaz, ýene göwnüñ özi salgy bermese.

■ Lebziñi ýuwudyp ýörme, bir gün damagyña tegek bolar.

■ Gözleriñi giç açanyñ bilen görmersiñ. Ýüregiñ görsün.

■ Eşitmiş gulak bilen alym bolup bolmaz.

■ Magtymgulynyñ "loly dünýä" diýýänem biziñ dünýämizmikän-aý!

■ Adamlaryñam sürüsi bolýar. Sürüden saýlanyberseñ, daşlaşýarlar. Sen şonda yzyñy dolanmagyn. Gidiber öz ýoluñ bilen.

■ Ol maña gadyragaç dikdi. Gadyr meni taşlap, agaça geçdi.

■ Baýlyk diýlen närseden gaçjak bolup azara galma. Kimiñ goltugyna girmelidigini onuñ özi gowy bilýändir.

■ Wah, taýpañ neýlesin, gardaş, türkmen bolup bilmeseñ!

■ Egniñ pes bolsa-da, göwnüñi belent tutjak bol.

■ Dogramaly çanak bilen kelle çanagynyñ parhyny bilmeýäne bende diýjekmi ýa gende?

■ Ýalakdan ýalamaga endik edeniñ tabakdan iýesi gelmez.

■ Zenanyñ zynaty ejaby bilen namysydyr.

■ Aýal gorkunjyndan aglap biler, ýöne erkegem şeýdip biler, eger ol aýal bolsa...

■ Lolyny ele salmak añsat, ýola salmak kyn.

■ Aýal sürünse, ýekeje çykalgañ ~ erkek bolmalysyñ.

■ Bäbegini bäbekhanada taşlap gaýdan tuladan bogaz ganjygam sowlup geçdi.

■ Kimsäniñ üstüne ýuwundy serpjek bolanyñda, ahmal bolma, arada şemal bardyr.

Hudaýberdi DURDYÝEW.