Kelte jümleler -3

KELTE JÜMLELER

■ "Türkmeni dürtmeseñ duýmaz". Ol bu nakyly gaýtalap ýör-gaýtalap ýör, dürtmesiz duýýanlar bolsa deñinden geçip dur-geçip dur.

■ Diñe bilýän zadyñ hakda gürleseñ, diliñe ençe ýyllap dynç biljegiñi unutma.

■ Çaman gopýanam bolsañ, her hal gopsañ ýagşy.

■ Derdiñi biri bilen paýlaşañda, öz paýyñam onuñ egnine atyberme.

■ Gor tutýanyñ eli ýuwulgy bolmasa, küýze "gusarmyş".

■ "Ozal garyp bolup, soñra baýan äri", esewan etseñ, münüp barýan maşynyndan tanarsyñ.

■ Hudaýdan gorkanok, öz kölegesinden weli öler ýaly gorkýar.

■ Aýdym ýürekden çyksyn diýýärler. Ses agyzdan çykýan bolsa, ýürek neýlesin.

■ Özüñe göwnüñ ýetende, ýene bir ýola oýlanyp gör, göwnüñ saña öte baha kesýän bolaýmasyn.

■ Göwün taryñdan çykan owazy hiç bir simfoniýadan eşidip bilmersiñ.

■ Türkmeniñ biri-birine göwni ýetse, bo-how, bu güýjüñ öñünde duran özüñ bolma.

■ Kime dirikäñ öli bolmak berlen, kime ~ ölükäñ diri bolmak.

■ Sen, byradar, darykma-da, jibrinme-de. Töweregiñe ser sal, many agtar. Set müñ kerem ýörelen ýodalar bilen barýansyñ. Muña düşün, eger düşünseñ, mañlaýyñy diwara uryberesiñ gelmez.

■ Çek asmany üstüñe! Eýgermersiñ! Gel, gowusy, şol asmanyñ astynda pälimizi päkläli...

■ Şugulyñ sözi diñe öz bazarynda geçginlidir.

■ Adamogly ozal-u-ahyrda geplän sözlerini bir çukura gapgaryp, ýañadan dil açsa, haýsy sözden başlarka? "Men ~ adamdyryn!!!" diýip seslenäýse, ne ýagşy.

■ Bu dünýäñ harmanyny kim sowrup, kim çäjini-samanyny saýlap biler? Ýa-da adamyñ daýyma çekmeli ejirimikä bi?...

■ Pikir basanda, ýegşeriliberme. Ol saña adamdygyñy duýdurýandyr.

■ Gurşunly kenegi tirläp goýberseñ, hatara düzülen aşyklary dyr-pytrak edip biler. Käte adamlaram, göwnüñe, aşyga çalymdaşdyr. Ýöne seresap bolmaly: kenek yzyna gaýtsa, ýüz-gözüñ diýip durmaz.

■ Tamdyrañ tarynda diñe owaz bardyr, sen ondan özge zat gözleme.

■ Aýallar kowmunda egri ýol geñlenmese, erkekler kowmunyñ ýoluny urdurdygy biläý.

■ Paýhasy sap dine sygdyryp bolmaz.

■ Geçmişe buýsanmak ~ paýyñdyr, geljegiñ gamyny iýmek welin borjuñdyr. Kim paýyny söýlär ~ hasapdandyr, kim borjuny söýlär ~ azapdandyr.

■ Bakylyk ýyllardan, asyrlardan, müñýyllyklardan durýan bolsa, biziñ döwür-heññamymyz hem bakyýetiñ ujundan bir parçadyr. Eýsem-de bolsa, men özümiñ şeýle kelteje ynsan ömrüm bakyýete dahyllydyryn diýip ýaşaýan göwnübelentler, kaýda siz?

■ Asmanyñ diregi bolmasañ, jahandan kineli bolup ýörme.

■ Gedaýdan gaýtargy dilemäge dili barýan hannasa etini iýen diýjekmi ýa bitini iýen?

■ Ten humaryna gözleriñ ümezlände, ruhuñdan jellat oýansyn. Bolmasa, haramlyk howzuna çümdügiñ biläý.

■ Ýüp düwnüni her näçe çigşenem bolsa, çözüp bolýar, çözüp bolmasa, kesip bolýar. Ýürek düwnüni çözüp bilene başym gurban.

■ "Gel, gardaş, iç döküşeli" diýdim. "Içim boş" diýdi. "Gel, gardaş, ýurduñ hossasyny paýlaşaly" diýdim. "Hossam ~ gara başym" diýdi. "Gel, gardaş, ertiriñ sözüni söýläli" diýdim. "Ertiriñ başyny agyrtma. Şu günlügimi tapsam, besdir maña" diýdi.

■Degimsiz çinownik adyny sorasañ, edarasynyñ adyny aýdar.

■ Müñ kişä ýaraşmagy ündänden iki kişini ýaraşdyrmak ybaly dälmikä?

■ Eteginde namaz okabermeli hadymlar metjitden tapylmasa, darygyberme. Ilçilikdir.

■ Gybat ogurlyk haryt mysalydyr. Gybatkeşler şol harydy ogryn paýlaşýandyrlar.

■ Töhmet ~ hyýanatdan ýasalan gülledir. Şeýle gülle bilen tüpeñleýän kişi, bilgin, bigaýratdyr.

■ Men derdimi özümde saklasam, sen derdiñi özüñde saklasañ, olam derdini özünde saklasa, nädip dertleri dep edip bolarka?

■ Ölüm her kesiñ başynda bardyr. Sen ony ömrüñ ahyrynyñ puçduguny döwnemek üçin ýatlama-da, gysga menzili ynanan şekilli ýaşamalydygyñy tekrarlamak üçin ýatla.

Hudaýberdi DURDYÝEW.