Beýik Wilýam Şekspiriň adynyň astynda kim gizlenen? (2)

Geň galaýmaly. Başlangyç mekdep ýönekeý maşgaladan çykan adama nädip ägirt uly döredijilik ukybyny berip bildikä?

Müňlerçe söz.

Adaty hünärmeniň ogly bňlan Şekspir, eserlerine garap baha berilse, ol hakyky ensiklopedik bilimleriň eýesi bolan. Onuň sözlük sostawy,takminan, 20-müň söze ýetipdir. Şol döwürde adaty ada'yň söz baýlygy 2-müňden geçmeýän eken. Şekspiriň döwürdeşi Frensis Bekonyň söz gory dokuz ýa on müňden ybarat bolupdyr. Döwrebap maglumatly iňlisiň söz hazynasy bolsa 4-müň çemesi sözden aňry geçmändir. Galyberse-de Şekspir iňlis sözlügini baýadypdyr hem. Ol ene diliniň hazynasyna 3200-sany täze sözleri goşant goşupdyr. Mundan başgada dramaturg daşary dilleri-italýan,fransuz,latin,ýunan dillerini suwara bilipdir. Gomer,Plawt,Owidi,Seneka, Plutarh kimin klassikleriň eserlerini originalda okapdyr. Ýunan-Rim mifologiýasyny kämil bilipdir. Ol geçmiş we öz döwrüniň syýasaty barasynda, korollar hem köşk durmyşy dogrysynda giň düşünjeli bolupdyr. Germaniýa kansleri Otto Bismark Şekspiriň ,,döwlet işlerine we ýaşyryn syýasata dahyldarlygy'' hakda ýazýar. Drama,hronika we sonetler derňewiniň görkezişine görä, Şekspir hukukşinaslykdan, dünýä taryhyndan, söz sungatyndan,hatda, bag-bakjaçylykdanam habarly bolupdyr. Onuň eserlerinde 63- ösümlik ady getirilýär. Mundan daşgary ol lukmançylyga we anatomiýa hem gowy düşünüpdir. Ol harby ugurdan-da tejribä eýe bolupdyr. Kyn hem zerur adalgalardan doly deňizçilik ylmyndan-da habarly eken. Şekspir asylzadalar durmuşyny we edep-ekram kadalaryny, aw hem-de başga köpläp sahnalary ussatlyk bilen teswirläpdir. Eserlerinden görnüşüne görä, onuň kän ýurtlarda bolany, Italiýany aýlanyp göreni, syn etmän teswirlemek mümkin bolmadyk ýerleri ýetik bileni aýan bolýar. Şekspiri öwreniji Jon Mitçell şeýle diýýär: ,,Şekspir hemme närsäni bilýän ussatdy''. Geň galaýmaly, ,,hakyky'' Şekspiriň terjimehalyna garasaň, ol hiç mahal Anglýadan daşary çykyp görmändir. 18-ýaşyndaka 26-ýaşly Enn Hataueýe öýlenýär we olardan üç perzent dünýä inýär.

Awtor Natalýa Trubinowskaýa

Çeşme: kh-davron.uz saýdy.
Şol saýtda makalaň goýulan wagty 29-noý/2018
Googldan girmeli.

Dowamy bar.