Sirkde bolan waka / hekaýa

SIRKDE BOLAN WAKA

Ýetginjek döwürlerimdi. Bir gün men kakam bilen petek almak üçin kassada durdym. Nobat uzyndy, ahyrsoňy biziňem gezegimiz golaýlady, aramyzda diňe bir maşgalanyň agzalary galypdy. Şonda bu duran maşgala mende uly täsir galdyrdy. Bu maşgalaň çagalary sekiz dagy bardy, çak bilen aýtsaň, olaryň ählijesi on iki ýaşdan kiçidi. Daş keşplerinden çen tutsaň, olaryň baý maşgala däldigi bildirýärdi. Ýöne gymmatbaha geýinmeselerem, olaryň üst-başy arassajady. Çagalara oňat terbiýe berlendigi bildirýärdi, olaryň ählijesi iki-ikiden ellerinden tutuşyp, ejesidir kakasynyň yzynda nobata garaşyp durdular. Çagalar şol gün agşamky sirk oýunlarynda çykyş etjek masgarabazlary, pilleri we beýleki çykyşlary göz öňüne getirip, sabyr käseleri dolup, biribirleri bilen jykyrdaşýardylar. Olary synlanyňda bir zady anyk aýdyp boljakdy, olar öň sirk oýunlarynda bolup görmändirler. Şonuň üçinem bu günki sirk oýny olaryň nowça durmuşynda uly yz galdyryp biljekdi. Hataryň başynda duran çagalaryň ejesidir kakasy bolsa perzentlerine buýsanyşyp, nobata garaşyp durdular. Çagalaryň ejesi ýanýoldaşynyň golundan tutup durşuna, oňa bakyp, «Dünýäde seniň ýaly kaka ýokdur» diýdi. Adamsy aýalynyň aýdan sözlerine begenip, «Muny dogry bellediň» diýip ýylgyrdy. Kassadaky gyz olardan näçe sany petegiň gerekdigini sorady. Kakasy:
— Maňa çagalar üçin sekiz sany we ulular üçin iki sany petek beräýiň, biz bärik tutuş maşgalamyz bilen geldik — diýdi. Petek satyjy tölemeli puly aýdanda, çagalaryň ejesi ýanýoldaşynyň elini goýberdi-de, gussa bilen başyny ýaýkady, ýanýoldaşy hem aýalyna seredende dodagy titredi, nätjegini bilmedi. Ol täzeden kassa golaýrak süýşüp, «Näçe diýdiňiz?» diýip sorady. Kassadaky gyz petekleriň bahasyny gaýtalady. Çagalaryň kakasynda petek almak üçin ýeterlik pul ýokdy. Ýöne çagalaryna hakykaty bolşy ýaly aýtmaga onuň dili barmady. Olaryň düşen ýagdaýyny daşyndan synlap duran kakam jübüsine elini sokup, ýigrimi dollary çykardy-da, puly ýere gaçyrdy. (Bizem barly adamlar däldik.) Kakam puly ýerden galdyryp, çagalaryň kakasynyň egnine kakdy-da:
— Bagyşlaň ýaşuly, bu pul siziň kisäňizden gaçdy öýdýän, alyň! — diýdi. Ol adam nämeleriň bolup geçýändigine derrew akyl ýetirdi. Az wagtdan ol özüniň düşen oňaýsyz, gelşiksiz we alaçsyz ýagdaýyndan her niçigem bolsa, çykalga tapylandygyna begendi. Ol puly alyp, minnetdarlyk hökmünde kakamyň ellerini berk gysdy. Şonda onuň dodaklary titreýärdi, gözlerinden bolsa hoşallyk alamatlaryny görmek bolýardy. Ol:
— Köp sag bol, gardaş! Maşgalam üçin bu eden ýagşylygyňyzy hiç wagt unutman — diýdi.
Bu bolan wakadan soň, biz ulagymyza münüp öýümize gaýtdyk. Şol gün agşam biz sirk oýunlaryna tomaşa edip bilmändik, muňa garamazdan, bir maşgalany begendirmek biziň üçin uly bagtdy.

Pol WILLARD, amerikan ýazyjysy
Iňlis dilinden terjime eden: Maýa ESENMYRADOWA, Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersitetiniň talyby.

"Dünýä edebiýaty" žurnalyndan alyndy