Seljuk bürgüdi: Afşin beg

AFŞİN BEY

Selçuklu kumandanlarından Afşin bey'in doğumu, yetişmesi ve ölümü hakkında kaynaklarda fazla bilgiye rastlanmamaktadır. Horasanlı bir Türkmen ailesinden geldiği bilinmektedir. Afşin Bey, 1016-1021 seneleri arasında Çağrı Bey kumandasında batıya yapılan seferlere katıldı. 1064’te Emir Gümüştigin ile birlikte Anadolu’da gaza ile görevlendirildi.1067’de Malatya’da Bizans ordusunu yenen Afşin Bey , Kayseri’ye kadar ilerledi. Afşin Bey 1068 de Önce Tiflis’i arkasından Kars ve Ani’yi fetheder. Akıncıların bir kısmını da Trabzon yakınlarına yollayarak oradaki Gürcülerin Müslüman olmalarını sağlar. Bu durum Bizans İmparatorluğunu dehşete sokar. Ve bunun üzerine dünyanın en büyük ordularından biriyle Anadolu’daki yeni başlamış Türk fetihlerini durdurmak ve Türkleri ortadan kaldırmak için bir Bizans ordusu meydana getirerek sefer hazırlıklarına İstanbul’dan başlanır. Hazırlanan bu orduda Bizanslardan başka Oğuz ve Peçenek Türkleri, Normanlar, Frenkler – Almanlar- İskandinav’lar ve daha birçok Milletlerden oluşan paralı askerler vardı. Bizans Ordusu Kayseri yakınlarına geldiğinde Afşin Bey ‘in İdaresindeki Türk akıncı Kuvvetlerinin başlıca kumandanları Ahmet Sah, Uvakoğiu. Adsız Çavhoğhi. Arslantaş, Türkmen Dilmaşoğlu Mehmet. Sanduk Bey. Artuk Beş Gevherayin, Tarakoğlu. Mansur ve Yakuti Bey’ler bulunuyordu.
Askerliği ve yönetimi ile tanınmış bulunan Romenos Diyogenes zeki ve cesaretli bir hükümdar olarak Bizans ordusunun başında bulunmaktadır. Kayseri önlerinde Bizans ordusundan geri çekilmek zorunda kalan Türk akıncıları Malatya’da Ermeni General Fileteros’un yönetimindeki Bizans ordusunu imha ettiler. Bu sırada Sultan Alparslan Mısır seferi hazırlıkları içerisinde olup, toplamış olduğu ordu ile Önce Halep’i. Kilikya’yi ve daha sonra da Mısır’ı fethetmek üzere 1070 yılında Azerbaycan üzerinden Van Gölü havzasından sefere karar verdi, aynı yılda Bizans ordularının başkomutanı General Komnahos. Afşin Bey ‘in yönetimindeki 10.000 kişilik akıncı Türk Ordusuna Feci bir şekilde yenilerek geri çekilmek zorunda kaldılar.
Daha sonra Alp Arslan, Afşin Beyi kendisine karşı isyan eden Erbasan’ı takip için vazifelendirdi. Anadolu’yu iyi bilen Afşin, akıncılarını toplayarak hızla Derbend’e hareket etti. Afşin’in üzerlerine geldiğini duyan Erbasan, Mihail ile anlaşarak İstanbul’a doğru kaçtı. Kendisini takib eden Afşin Bey, Denizli yakınında Honaz’ı fethetti. Boğaziçine kadar geldi ve pek çok ganimetle geri dönüldü.
Afşin Bey, 1071’de Malazgirt Zaferine de katıldı ve büyük hizmetleri oldu.
“Alparslan Malazgirt Savaşı’nı kazandıktan sonra Başkomutan Afşin Bey ile arası biraz bozulur. Daha sonra Afşin Bey , bir miktar askerle hakanından ayrılır. Maraş, Birecik, Pazarcık, Urfa, Antep ve Hatay’ı zapteder. Epeyce bir müddet Antep’te kalır. Daha sonra Hakanı Alparslan ile barışır. Bu zaptettiği yerleri, dönerken Hakanına hediye etmiştir.
Gazalarda şöhret kazanıp, Anadolu’nun Türk yurdu olması ve İslamlaşması için çok hizmet eden Afşin Bey, Sultan Alparslan’dan sonra Melikşah’ın maiyetine girdi. 1075 (H. 468)de Anadolu’dan Halep’e gitti. Oradaki asilerin cezalandırılmasında vazife aldı. Afşin Beyin daha sonraki hayatını nasıl geçirdiği belli değildir. Kaynaklarda bu konuda bilgi bulunmamaktadır.

ABDURRAHMAN AKDÜZEN.