Şygryýet melekleri / makalajyklar toplumy - Dilber Ahundzada

DILBER AHUNDZADA

Azerbaýjanly şahyr Dilber Ahundzada 1914-nji ýylyñ 29-njy maýynda Genjede dünýä indi. Bäş ýaşyndan başlap, agasy, meşhur alym Idris Ahundzadanyñ hemaýat etmegi bilen Bakuda ýaşap başlaýar.
Adamsy Mikail Müşfik 1937-nji ýylda Stalin repressiýasy tarapyndan "halk duşmany" ýarlygy ýelmenip, Sibire ugradyldy we şol ýerde aradan çykdy. Mikail Müşfikiñ aýaly diýip, özi-de tussag edildi, emma 1939-njy ýylda saglyk ýagdaýy ýaramazlaşandygy sebäpli azatlyga çykaryldy.
Türmeden çykansoñ belli bir wagta çenli Genjede mugallymlyk etdi, soñra täzeden Bakuwa dolandy. Çeper döredijilik bilen meşgullandy we Mikail Müşfik hakda kitap ýazdy.
Süýjili diabetden we ýüregagyrydan ejir çeken şahyra zenan Dilber Ahundzada 1990-njy ýylda Bakuwda aradan çykdy.

Çeşme: wikipediýa

• Müşfiqli günlərim (Xəyalə Həsənova)

Bir muddətdir vaxt çatışmamazlıgından oxuduğum kitablar haqqında təəssüratlarımı bölüsmək tənbəlliyinə son qoyub az öncə oxuyub bitirdiyim Dilbər Axundzadə -Müşfiqli günlerim-dən bəhs edib sizləri bir anlıq Müsfiqli günlərə aparacam . Nədənsə bu tipli xatirələr məni çox kövrəldir, uzun müddət təsirində qaliram. Günlərlə fikrimdən cıxmır. Ayrıca qeyd edim ki , ən sevdiyim şair məhz elə Mikayil Müşfiqdir.

MƏNIM KÖNLÜM DEYIR KI,
HƏLƏ BUNLAR NƏDIR KI…..
BÖYÜK GÜNLƏR, ŞANLI GÜNLƏR, ŞƏN GÜNLƏR
YOLUNA DÜŞƏN GÜNLƏR
HƏLƏ QARŞIMIZDADIR…

Məhz bu misralarla başlayır Dilbərin Müşfiqli günləri. Elə Müsfiqin öz misralari ilə… Əsasən 1931-37 ci illəri əhatə edən bu kitab, şairin uşaqlıq və gənclik dövrlərinə aid məlumatlar, qohumlari yaxın dostlarının dilindən söylənilir.Kitab xatirələrin dilindən xatirələri andırır.Dilbərlə Müsfiq o vaxtkı APİ- nin buraxılısh gecəsində taniş olurlar. Dilbərin əmisi yoldaşı ilə Müsfiq tələbə yoldaşıdır və onun sayəsində taniş olurlar. Eyni zamanda Dilbərin əmisinin dostu olub. Bu görüsdə Dilbərin saçları Müşfiqin üzünə toxunur və o bu münasibətlə Dilbərə həsr etdiyi ilk şeirini yazır.

Xayir hörüklərin deyildir ilan
O əski şairlər söyləmiş yalan
Məni xəyal kimi ayağa salan
O coşğun dalğalı telin işidir…

Uzun muddət Müşfiqin sevgisindən tərəddüd edən, onun görüşlərinə hisslərinə soyuq yanaşan Dilbər əslində olacaqları sanki öncədən hiss etmişdi . Dilbərin Gəncəyə gedəcəyini bilən və kövrələn Müşfiqin halına acıyan Dilbər -İstəyirsən heç getməyim- fikrinə, Müşfiq hamının dillər əzbəri olan “Qal sənə qurban ” şeirini yazır.

Deyirsən yaninda qalacağam mən
Çox gözəl fikirdir, qal sənə qurban
Nə zaman istəsən əziz canımı,
Qumral gözlərinlə al, sənə qurban…