Şygryýet melekleri / makalajyklar toplumy – Gelare Jamşidi

ŞYGRYÝET MELEKLERI / MAKALAJYKLAR TOPLUMY - GELARE JAMŞIDI

Gelare Jamşidi 1977-nji ýylda Tähranda doglan, eýranly şahyra-hanym we fransuz, iňlis dillerinden terjimeçidir. Gelare hanymyň “Alyndaky älemgoşar” atly ilkinji şygyrlar ýygyndysy 2012-nji ýylda çap edilipdir.
Gelare hanym çagalykdan goşgy düzmäge başlapdyr. Sebäbi onuň ejesi edebiýat mugallymasy bolup, özem goşgy düzüpdir. Gelare hanymyň ýatlamalaryna görä, ol çagalykda ejesiniň düzen hüwdülerine uklap galýan ekeni.
Gelare hanymyň ilkinji tanşan “hakyky şahyry” Ahmet Şamlu bolupdyr. Gelare hanym üç ýaşyndaka onuň meşhur “Periler” atly goşgusyny ýatdan aýdar ekeni.
Gelare hanym 14 ýaşynda nusgawy görnüşde şygyrlar ýazmaga başlaýar we uzak wagtyň dowamynda onuň üçin söýgüli şygyr görnüşleri (galyplary) gazal, mesnewi hem-de çarpara bolupdyr. Ýöne, takmynan 30 ýaşyndan soň Gelare hanym, hatda onuň özi üçinem duýdansyz ak goşgy görnüşinde şygyrlar ýazmaga başlaýar. Onuň setirleri umumy ykrar edilen düzgünleriň çarçuwasyndan çykyp, şahyra-hanym kapyýalardan üzňeleşmäge we öz pikirleridir-duýgularyny erkin beýan etmäge ýykgyn edip ugraýar.
Şahyra-hanym nusgawy şahyrlardan özi üçin Baş şahyr hökmünde Möwlana Rumyny ykrar edýär. Beýik sopyň diňe bir şygyrlary däl, eýsem onuň tutuş dünýäsi, pikirleri, onuň durmuşa garaýşy, onuň yşka hem-de Hudaýa bolan gatnaşygy, köp derejede Gelare hanymyň şahsyýet hökmünde emele gelmegini kesgitläpdir.
Eýranyň döwürdeş ýazarlaryndan Gelare hanym Hosseýn Monzawini özüne has ýakyn görýär we ony öz mugallymy hasaplaýar.
Köp ýyllaň dowamynda Gelare hanym terjimeçilik işi bilen meşgullanypdyr. Ol Žk Preweriň we beýleki şahyrlaryň eserlerini fransuz, iňlis dillerinden terjime edipdir. Gelare hanymyň terjimeleri öz ýurdunda galyň žurnallarda-da, özbaşyna kitap görnüşinde-de yzygiderli çap edilýär.
Gelare hanym hünäri boýunça “elektron inženerçiligi we elektrotehnika” ugry boýunça bakalawr hem-de iri eýran kompaniýalarynyň birinde öz ugry boýunça işleýär. Ýöne, işi Gelare hanyma döredijilik bilen meşgullanmaga päsgel bermeýär.
Gelare Jamşidiň goşgularynyň rus diline terjimesiniň gödeňsi terjimesi:

men öz ýolum bilen barýardym
ol nämädir ünsüni sowdy.
biz çakyşdyk birek-birege.
üýtgeşik zeperem ýetmedi:
oň kalp aýnasy döwüldi.
meň köňül nurum jäjem bolup seçildi.

***
taryhyň soňuna
şeýlebir ynanaňok,
welin, balyklar ölensoň
müdimi agyzlary açyk.

***
men ony apalaýan şu taýda:
hiç kim bilmez.
ol ýumrugymda meniň.
haçan-da ýüzükleri sypyramda,
dem alýar (sojap terj.).
barmaklar pallaýar,
bogunma, bogun –
ýadadylar.
sypalap, höre-köşeläp seni,
dolandylar.
ukuda unudýarlar.
açylýar ýumrugym meniň.
ol meň aýamdan
uçýar,
akýar,
perdeme, perde.
hiç haçanam men, syr saklamany başarmaýardym.

Gelare hanymyň birnäçe goşgusynyň rus diline terjimesi:

я шла своей дорогой
он на что-то отвлёкся.
мы столкнулись друг с другом.
ущерба особого не было:
разбилось души его зеркало.
свет моей души разлетелся осколками.
***
в конец истории
настолько не верится,
что у рыб после смерти
вечно рты открытые.
***
храню её здесь:
никто не узнает.
в кулаке она моём.
когда перстни снимаю,
делает вдох.
пальцы зевают,
фаланга за фалангой –
устали.
ласкали, утешали тебя,
вернулись.
забываются сном.
раскрывается кулак мой.
она с моей ладони
улетает,
утекает,
завеса за завесой.
никогда я хранить тайны не умела.

Makalaň alnan çeşmesi: https//newsland.com/user/RezaSajadi/ content/sovremennaia-poeziia-irana-gelare-dzhamshidi/3129845. 20.10.2021ý.