Bir gezek özümi okladym bu joşgunly derýaň suwuna. tas ölüpdim şonda, hernä çykdym kenara çalajan halda.
Oturyp synlaýan men indi kenarda. Käsi daş ýükli çökýärler düýbe, sessiz-sedasyz ýüzýär o birileri akyma görä, akymyň garşysyna, terse ýüzmäge mertlerçe dyrjaşýar diňe güýçliler.
Bakýaryn men olara kenardan hem suwa bökmek islämok. Oklatmaryn özümi gaýdyp bu sowuk hem howply suwa.
Haçan men ölemde, sylag-hormatlap durmaň. Gowusy biriňiz jesedimi oklap goýbersin, dirikäm gorkan bu suwyň içine.
Sozme soz terjime gaty anyk we has dushnukli halda originalyñ manysyny gyshartman berip bilyar. Yone poeziyanyñ bezegi bolan ceper we yene ceper terjime kamahal asyl nusgadan sahelce dashlashsa da, ol ynsan añyna yiti tasir edyar. Mangonyñ yokarky sozme soz terjimesini shygryñ awtoryna psihologik taydan yakyn bir turkmen shahyry ceper terjime edayse juda gyzyklanma bilen okalardy. Yetireniñize sag salamat boluñ.
Dogrsy biziňki sözme-söze ýakyn terjime ýaly bir zat. Şu şahyryň orsçasnda-da kapiýa, ýene bir zadam ýok ýaly. Aýtjak zadyny gürrüň berip aýdyp duran ýaly.... Umuman, özüm halamsoň paýlaşaýýan. Seslenmäňize minnetdar.
Mango daÿy (Bašgalar dayy diÿenseñ), Garaÿollynyñ nygtan zadyna menem bir zat artdyraÿyn. Poezyanyñ terjimesi bašga tekstleiñkiden tapawutly bolÿandygyny gowy bilÿänsiñ, ÿöne bu tapawut näme? Bu ÿerde tekstiñ diñe mazmuny däl-de, eÿsem šonuñ äheñi, formasy, šahyra mahsus bolan stili, ulanylan sözdüzümleriniñ, surutlandyrmalaryñ hem söz janlandyrmalaryñ çeperligi, šahyryñ diñleÿjä (okyja) ÿetirjek bolÿan duÿgusy we elbetde šygyryñ many-mazmuny bilelikde terjime bolmaly. ÿene bir möhüm zat, gošgy Türkmen diline geçen soñ, Türkmen gošgusy bolup bilmeli. Terjime hakda gürrüñ köp, arman bu taÿy ÿeri däl. Hem-de aslyndan däl-de bašga bir diliñ (bu ÿerde Rus dili) üsti bilen gošgy terjime etmek dilmajyñ išini näçe esse kynaltÿandyr. Alla size kuwat bersin!
Daýylyga öwrenişdik. Isläniňizi diýiberiň, Ybraýym däde. Maslahatlaryňyz gymmatly. Sag boluň. Meniň terjime diýip halanja goýýan zatlarym aslynda bir höwesjeňiň işidir. Öz halanyňy iller bilen paýlaşmak ýaly zat. Originalda polýakçada nähili bilemok, ýöne rusçada-da kapiýa ýaly zatlar ýok eken. Ýokarda belleýşim ýaly gürrüň berip gidip otyr. Gymmaty onuň manysynda ýaly. —- Durmuşda erkin ýüzmekden gorkan biriniň ýagdaýy. Ölýänçä gorkýa. Belki ölmekden gorkýa. Ölensoň, ölmek gorkusyny ýeňensoň, ol girip ýüzüp bilmedik suwunda ýüzmekçimiş... Umumana, näme etseň dirikäň etmeli.... — Ýene bir gezek minnetdar.
"ÿene bir möhüm zat, gošgy Türkmen diline geçen soñ, Türkmen gošgusy bolup bilmeli. Terjime hakda gürrüñ köp, arman bu taÿy ÿeri däl. "-Ibrahimbadahshan, Siziň bilen doly ylalaşýan. Haýsy milettiň dilinden terjime edilen bolanlygyndada, terjime edilip ýetiriljek bolýan milletiň diline, edebine, medeniýetine, adatyna we aňyýetine ýakyn we düşnükli terjime bolmaly. Şol goşgy aslynda şol (terjime edilen )dilde ýazylan ýaly bolmaly, terjimedigem duýulmaly däl diýjek bolýan. Men bu goşgynyň terjimesini nädogry diýemok, ýöne nämüçindir @Hiçkimiň ýazan teswirini pozupdyrlar. Menä şonuň trjimesini göwnejaý gördüm. Bu elbetde meniň şahsy pikirim.
Asat däde. @hiçkim terjime etdimi bu goşgyny? Pozupdyrlarmy? Häzir islendik kim şu goşgyny terjime edip görkezse gaty begenerdim. Hem gyzykly sapak bolardy. Her kimi çagyrýan şuny terjime etmäge.
Bu goşgynyň ýenede bir ýadyma salan zady, meniň ýazan oýlanmam boldy .
Nämüçindir bu gün çagalyk döwrüm göz öňüme geldi. Obamyzdan kän uzak bolmadyk ýerden Garagum kanaly akyp geçýärdi. Häzir oňa Garagum derýasy diýýärler. Biz çagakak ene atalarmyza gulak asman şol derýa suwa düşmäge giderdik. Soňa baka ýöne kenarda suwa düşmek bilen çäklenmän, derýanyň beýleki kenaryna kim birinji ýüzüp geçmeşek ýaryşyny geçirip oýnardyk. Hawa bu biz üçin şol wagtlar oýun ýaly görünýärdi. Soň oýunyň şertlerini üýtgedip, bärki kenardan start alan ýeriňden uzaga gitmän ol kenardan çykmaşak oýnardyk. Bu bolsa köp erjelligi, güýji talap edýärdi. Sebäbi akymyň garşysyna ýüzüp, beýleki kenara ýüzüp barmalydy ,soň yzyňa öňki ýüzüp gaýdan kenaryňa mümkin boldugyça kän uzaklaşman ýüzüp gelmelidi. ...Indi ol döwürlerden köp wagt geçdi. Asyl men şol çagalyk döwürlemde beýleki kenara geçmek üçin böken kenarymdan beýleki kenara çenli integem ýüzüp barýan ekenim. Ýöne, barmaly kenarym görünip dursada, öňki ýaly tempimi çaltlaşdyrasym gelenok. Oňa dogrymy aýtsam güýjem ýok, kuwwatam . Akymyňam nirelereden çykarjagy belli däl, ol kenardan yzyňa seredip dostlaryňa goluňy bulajak gümanyň ýok, ýaşlykdaky ýaly. Olaryňam görjek gümany ýok, ýöne abraý bilen kenara çykmak, gark bolman. Belki ol kenara öňki çykanlary ýaran tutunaryn. Ýöne hyjuw bilen böküp gaýdan kenarymyza welin hiçimiz gaýdyp barmarys.
bäh, Azat biziň obadanmykanaý. bizem şeýle edýädik. men ýüzmäni garagum kanalda öwrendim. ýüzüp bilmeýäkämem kanala girýädim (ýürekli ekenimaý). şu wagt öz çagalamyň şoňa girýänini gözöňüme getiribem bilemok.
Ýöne bir gün sanalgym dolanynda, Sylaglap, hormatlap ýola salmaň-da. Jesedımı ýüzdürıň-de ugradyň, Diri wagtym eýmendıren derýada..
owadan bolupdyr, şu ýerleri seniň wariantyň. ýöne... "sylaglap hormatlamaň" diýensoň ony derýadan "ýüzdürip ugratsak" wesýedine görä bolanokda, ol "столкните моё тело в эту воду" diýýär. diýmek, ony hat-da jynazasynam okaman derýa oklap göýbermeli... garaz, emaý bilen ýüzdürmeli däl, pagşyldadyp oklap göýbermeli... (şonda Ýan däde razy bolar). :-)
Ýatlamadaky ýüzmek bilen goşgydaky ýüzmek düýbünden tapawutly.@Mango, men oňa düşünýän, ýöne ýatlamada-da çagalykda bolan zatlaň üsti bilen durmuş derýasynyň akymynda meňzeşligiň barlygyny ýaňzytjak boldum.
Hawa, Azat däde. Bilýän düşünýäniňize. Ýöne, Ýan däde has pikire çümdürýä... Terjime meselesi günüme goýmadaý. Edip beren ýeňňem, edep beren ýeňňem.... diýen ýalyrak nakylam barmy? Şu goşgyny terjime edip görkeziňsene.
"Hemem dirikä etmäge gorkanyny, ölensoň etmek isleýär...."
Men şu jümlä hiç düşünip bilemok, ýada meniň aňym oňa düşünerden has pes. Belki ikinji pikirim gogrydyr . Ýöne dirikäň gark bolup ölmekden gorkup, öleňsoň batyr bolmak, meni derýa itekläň, gark ediň diýmek. ... Aý, ýok meniň aňyma syganok, men aňymy, gözýetimimi giňeltmeli. Men ulalyp gartaşdygymça şoňa göz ýetirýän.
Durmuşda göreşmekden gorýar, gahrymanymyz. Durmuş akymynda özbaşdak ýüzjek bolup bir gezek ol tas gark bolupdy. Şondan bäri gorkýar. Durmuşdan. Synlaýar, kimler agyr daşlary bilen gark bolup gitdi, kimler bolşuna görä akyma görä ýaşamagy seçdiler, kimler bolsa göreşi saýlap aldy, akyma boýun bolmak islemedi... Ýöne, ýene-de gahryman durmuş öňünde ejizläp dur “kenarda”. Gorky onuň elini-aýagyny baglap dur. Bu gorkam tä ol ölýänçä dowam etjek. Ölensoň suwda akmak onuň wesýeti ýaly. Belki, bedenine täsir eden gorky indi onuň ruhuna täsir etmez. Onuň gorkudan halas bolan ruhy akyp barýan bedenini synlap rahatlar.... Ýöne gynansagam, onuň gorkusy ölünçä dowam etjek. Bu duýgy köpümize mahsus.
0
