Gaplaň

GAPLAŇ

Haýwanat bagynda demir kapasa,
Demir kapasada gaplaň ýatyrdy.
Gyzyl gözlerinden akýan damjalar
Murtunyň ujunda asylyp durdy.

Şäherli adamlar onuň ýanyna
Getirdiler daýy, ýeňňelerini.
Bu zatlardan bizar bolan janawar
Ýatlardy Afrikaň jeňňellerini.

Juwan günlerinde gara gijeler
Gözleri ot bolup ýanan bu merdan
Iripdi, iripdi gelim-gidimden,
Onuň dynç alasy gerdi bir meýdan.

Diňe agşam düşüp ýapylanda bag,
Garrylygyň derdi berse-de jepa,
Zordan uka batyp, agyr düýşünde
Ýene-de giderdi Afrika baka.

Süýji-süýji arzuwlardan, hyýaldan
Erninden şepbik suw akar giderdi.
Ýaýdan çykan peýkam kimin atylyp,
Awuny gan bilen tamam ederdi.

Erkindi. Batyrdy. Diýseň güýçlüdi.
Güýjüniň çeşmesi egserden kändi.
Kynçylyk. Kynçylyk.
Çar ýan kynçylyk.
Ol kynçylyk üçin dörän haýwandy.

Ýöne gijeleňem öz serhedi bar.
Şol serhetdi onuň tükenmez derdi.
Gözün açdygy bes: juwanlygyndan
Ýene gojalygna gaýdyp gelerdi.

Ol gaplaň ýene-de çümer giderdi
Adam gözleriniň doňaklygyna.
Geň galyp, geň galyp bakardy hemme,
Ýesiriň geými dek zolaklaryna.

Şol gözleň her biri peýkama dönüp,
Başlardy oň jiger-bagryn ýakmaga.
Ol ýygrylyp, giň görüp öz hamyny,
Utanardy şol gözlere bakmaga.

Guýrugy ýamzynda. Gulagy salpy.
Gözleri ýumukdy. Tutukdy ýüzi.
Batyrlygyň ejizlige öwrülşin
Görüp, adamlaryň çygjardy gözi.

Aňyrda gaplaňam sessiz aglady.
Iň soňky mertligin gözýaşa öwrüp,
Gaplaň derisinden çykan gaplaňy
Giň kapasa barýa gysyp-gowuryp.

Şol günden soň gijemi, ha gündizmi
Gaplaň bar wagtyny aglap ötürdi.
Şeýdip, ejizligiň başlanan güni,
Şol gaplaňyň gaplaňlygy gutardy.

Gurbannazar EZIZOW