Seniñ dünýäñ / goşgular

SENIŇ DÜNÝÄŇ

Işigmizde şatut. Gör, şineläpdir,
Hemem, dünýäm,
meniň nowjuwan wagtym.
Bahar gelip, senem ajap gülläpsiň,
Durmuş daragtym.

Goşa tar saýraýar. Ýaňlanýar mukam,
Yşky-ody ýetik nebit-gazly kän.
Hemem seret, gujagyna çagyrýar —
Läleli meýdan.

Hiňlenýärin senden ylham alyp men,
Hemem dag baýrynyň üstünde ýörün.
Hyýalymda dünýäsine dolýaryn —
Senli günleriň.

Güneş jyklap bakýar buludy ýaryp,
Dagdan gözbaş alyp, akyp dur aryk.
Hanha, çigildemler otyr parç bolup,
Olar seňki, dünýäm, sen oňa şärik.

Paýhasly goja deý, daglaň seri ak,
Şygyr ýazýan ylham alýaryn senden.
Wah, ezizim, indem gaýdyp bilemok,
Seniň dünýäňden.

■ DOLDUM SENIŇ DÜNÝÄŇE

Bahar-ýaz meýdana gül düşeýär, ýar,
Dünýäm, öňkülerden şükürli asy.
Hemem, gör-ä, meni gysyp-gowurýar,
Sensizligiň howasy.

Hemem hasyl berdi ekilen düme,
Sen ala-ýaz bolup çykardyň gyşdan.
Dünýäm, bu gün, gör-ä, ganatlandym-a,
Bir ýylgyryşdan.

Seniň mähriň siňen ömür agajy,
Otyr üstümize salypdur saýa.
Ömür badalgasy söýginiň güýji,
Alyp barýar öňe göýä ýelmaýa.

Ilerim dag. Gör-ä, ýaňlanýar mukam,
Ýazym, ýaraşyp dur al-ýaşyl geýmiň.
Men seni ýatlaýan her säher, her şam,
Durup gyrasynda goja Jeýhunyň.

Yşkyň köçesinde gezýärin messan,
Dünýäm, senem seredýärsiň uzakdan.
Yşky-ýel sen taýdan öwüsýär pessaý,
Hemem bu durmuşyň çalýar mukamyn -
Bulaklar.

Jan girip ýör, gör-ä, dag-derä, guma,
Janam, ser sämeýär güllerden ýaňa.
Uzak ýollar aşyp, ahyr doldum-a,
Seniň dünýäňe.

■ GÖZEL SYRLY GÖZÝETIM

Uzak ýollar geçdim.
Syrýaryn derim,
Saňa däl, mähriban,
özüme dözüp.

Seniň egne uran yşky ýükleriň,
Ezizim, henizem göterip ýörün.
Men durdum bu ýanda, senem ol ýanda,
Diýdim: «Barlygymy men saňa bi:rin».

Owadan gözlerňe näçe baksam-da,
Hiç çözläp bilmedim söýginiň syryn.
Seret, parlap dogýar ýyldyzym-talyg,
Bilmen, neçün, dünýäm, aýp etdiň menden.

Sen gitdiň.
Yzyňda men saldym sorag,
Bagtyň nämedigne soňra düşündim.
Bir günem, ezizim, ýene-de geldiň,
Men özümi saýdym bagtyýar munda.
Gör-ä, iňňän gözel syrly gözýetim —
Seniň baryňda.

■ ÜÝTGEŞIK DÜNÝÄ

Sen meniň Aýym, dözmezim,
Hemem söýüp, çykýan çenden.
Saňa uzak suwsan gözlem,
Bu gün suw içýär çeşmiňden.

Çeşmiň bilen edýäň hödür,
Hem çeşmiň çykardy gyşdan.
Elwan läleler ýanyp dur,
Baharda yşky-ataşdan.

Aý kibi ajap jemalyň,
Görsem, dertlerim bolýar dep.
Gör-ä, seredip dur daşdan,
Güneş gözüni gyzardyp.

Böwsüp çykan dagy-daşy —
Läle göýä berýär salam.
Hemem käte ýar bakyşy,
Örän giňiş, soňsuz sowal.

Ýol ugrunda goşa çynar,
Gökde şapak ýanyp-sönýär.
Hem iliňkä meňzemeýär,
Seniň dünýäň, meniň dünýäm.

■ GÖREÇLEŇDEN BAŞLANÝAN ÝODA

Göreçleň ok, gör-ä, syparly ýaýdan,
Aý gögüň bezegi. Basym atar daň.
Gözleňden görünýär kalbyňdan gaýdan,
Bagtly bolmak hakyndaky aýdanlaň.

Mumyýalar iňňän meňzeşdir ýaga,
Hemem daglar başyn bezeýär ak gar.
Ýollar geçdim hemem dyrmaşdym daga,
Seniň bilen bolmak üçin bagtyýar.

Tallar gögerip dur bu ajap ýolda,
Hemem seň baryňda, gör, bägüller ter.
Dünýäm, göreçleňden başlanýan ýoda,
Maňa ýol görkezer, ýüregňe elter.

■ KEŞT EÝLÄP DÜNÝÄŇE

Hol yzda galdyrdym bu dagyň golun,
Hem size barýaryn bir ýerde durman.
Gülüp bakan roýuň ýagtyldýar ýolum,
Bir ýylgyrşyň welin, derdime derman.

Tomus çagy.
Hol ýerräkde welin, görünýär güýzüm,
Ýaz gülünden çemen iberýän saňa.
Ýoly dowam etdirerin, ezizim,
Dynjym alyp, guwanyplar hol daga.

Dünýäm, biziň aramyzam uzak däl,
Bize golun bulap belent serwi dur.
Saňa, maňa ýaran, dünýäm, ýagşy päl,
Gülüp bakýan gözleň dünýäň çyragy —
Hemem, dünýäm, bu durmuşa sawçydyr.

Watan apalaýar meni — perzendin,
Menem guwanç bilen bakýan çar ýana.
Janam, guýy gözleň çuňlugna çümdüm,
Keşt eýläpler bu gün seniň dünýäňe.

■ GÜLLEÝÄR ÖMÜR DARAGTYM

Kalbyň ýylysyny gözüňde görýän,
Hem okaýan çeşmiňden çuň kelamy.
Gör, gözleň öňünde, dünýäm, berýän ýan,
Çeşmiň «Jemşit jamy», görýän dünýäni.

Hem çeşmiň çuň, gözleriňde söýgi bar,
Gör-ä, bu ýollaram kalbyň deý ýagty.
Şeýle bir gül bolduň, hemme hyrydar,
Barlygyňda meniň dünýäm çemenzar,
Gör-ä, gülläp barýar ömür daragtym.

■ SEN DÜNÝÄMIŇ SAHAWATY

Çarkandaklar içre menziller geçip,
Ümzük öňe. Çünki, hanha sen, ýarym!
Duýguly dünýäniň gapysyn açyp,
Men seň bilen duşuşyga barýaryn.

Synlaýan aşakdan dagyň ak garyn,
Jülgede hoz bagy berýär bol hasyl.
Ýoda bilen, dünýäm, size barýaryn,
Seret, abanyp dur daglaň gaýasy.

Bagym bol hasylly, goşaýumruk deý nar,
Ser sämeýär, dünýäm, güllerden ýaňa.
Hemem ýollar uzyn, emma ol barýar,
Seniň dünýäňe.

Sen ýylgyrdyň.
Dünýä beslendi nura,
Dagdan gaýdýan çeşme — owadan akym.
Hemem seni söýüp, gülläp barýar-a,
Ömür daragtym.

■ KALBYŇ GAPYSYNDAN GIRIP...

Gar ýagýar dünýäniň bolup bezegi,
Gar ýagýar agardyp gijäniň tümün.
Durmuş içre dünýä deňän ezizim,
Ap-ak saýawanly gelýär-ä meniň.

Gar — gözellik hemem Taňryň keremi,
Zeminiň bolluga artan umydy.
Ol barlyga berlen bagt-sagadat,
Hemem gar Kerimiň sahawat-demi.

Siňňitli gar älem dür däneleri,
Günler süýjäp barýar, gör, günler datly.
Gar ýagyp dur. Barlyk dünýäň eseri,
Gar gijäniň ýüzün ýuwman agartdy.

Ak geýimli, gör-ä, çynarlar, tallar,
Gara çümüp otyr owadan obam.
Dünýä geýim geýdi ap-ak mahmaldan,
Hemem gar ýüzünde yz goýýar daban.

Kalbyň kir-kimirsiz, göýä bir ak gar,
Bakýan diýen sözleň manysyn tirip.
Gözleň öňküler deý, ýylgyryp bakýar,
Meni kalbyň işiginden goýberip.

■ SENIŇ GÖZLEGIŇDE

Gülleň gowularyn tirip,
Çemen bogýan, gör-ä, şindem.
Seni ýatlap, barýan girip,
Senli günleň gyrasyndan.

Gözleýän seni hem özüm,
Kitap baryny sahaplap.
Durmuşym — şygyrlam, özüm,
Badalgadyr senli ykbal.

Eşidýän durnaň owazyn,
Daşdan görýän roýuň, janym.
Açyp ýörün seni, özüm,
Çümüp çuňlugna dünýäniň.

■ SENIŇ ÝANYŇDA

Düşdük dagdan. Ýollarmyz düz,
Durnalaň hatary düzüm.
Janam, dünýäni görşümiz,
Meňzeş eken ikimiziň.

Seret, bilbil gondy güle,
Baglara döreýär höwes.
Bu ýollardan barýas bile,
Indem, dünýäm, ýalňyşmarys.

Daglaryň depesi ak gyş,
Jülgeleri giden durmuş.
Oturýas. Edýäris geňeş,
Çugdamlaýas pikirlermiz.

Daglaň döşünde agaçlar,
Olar göýä düwme-ilik.
Gözleňde görünýär yşkyň,
Bakýan pikirlem taraşlap.

Hemem seret çar tarapa —
Sürýär höküm nämälimlik.
Barýar artyp arzuw-höwes,
Ýazýan. Egsilmeýär gorum.

Gidip barýas, gidip barýas,
Tukatlyga bermän orun.
Güller ýygýan, bogýan çemen,
Meňzeş durkuň nabat-ganda.

Bu durmuşda bagtyýar men,
Bagtyýar men seň ýanyňda.

■ ÜMZÜGIM SAŇA SARY

Alýan güýç nurly Günden,
Yşky-ahwal, ataş men.
Senli günleň çäginden,
Saňa seredýär çeşmim.

Serwi agaç otyr ýalňyz,
Alysdan golun bulap.
Dag ýodasy. Ýollar düz,
Dünýäm, öňe barýaryn,
Şygrystandan ýorgalap.

Ýoda yzda, ýollar dürs,
Yşkyňy bada berme.
Dünýäm, bile inendiris,
Bu ylhamyň güzerne.

Dagda ümür goýazy,
Akýar bulak şildiräp.
Ýagtylýar älem roýy,
Baglar sepinmiş gülap.

Duz dadaly, gel, ýarym,
Enem bişiripdir aş.
Saňa sary barýaryn,
Emma heniz ýollar daş.

Okadym edep dersin,
Dünýäm, indem men ýolda.
Şo:l alysdan ýylgyrşyň,
Şygryýete badalga.

Baglaň ýaglygy ap-ak,
Lälezarlyk çar ýanym.
Barýaryn-a sahaplap,
Munda ömür diwanyn.

Ýetdim men ýagty daňa,
Gün dogup barýar, ýarym.
Sabyr et, garaş maňa,
Erte-birgün bararyn.

■ MENI UGRADAR GÖZLERIŇ

Geçdik bu ýollary aýdymlar aýdyp,
Bu ýollarda, dünýäm, dil açandyr dür.
Meniň saňa söýgim göreçden gaýdyp,
Seň kalbyňa sawçy bolup girendir.

Seni söýdüm, gör-ä, doluplar-daşdym,
Kalpdan gaýdýar köräp bu yşkyň ody.
Seni söýüp, dünýä sygmadyk yşkym,
Seniň gözleň çuňlugynda ýerledi.

Bardyk. Belent dagyň ýanynda durus,
Seret, serwileriň seri mydam dik.
Dagdan düşdük. Indem öňe barýarys,
Hyruç bilen tebigata garylyp.

Ýagdy ýagmyr.
Keýikokara bize eýleýär hödür,
Seni görüp daglar unutdy derdin.
Bardyk. Gör-ä, suprany giň ýazypdyr —
Goja Pelwerdim.

Seni söýýän.
Senem söýýärmiň, ýa-da...
Hem ýüze sylýarys nurana Güni.
Belent dagdan gözbaş alan derýada —
Ezizim, görýäris döwrüň ruhuny.

Ýeke diýme.
Ýekä mydam Alla ýar,
Hemem ýagşy işler alýandyr gerim.
Myhman boldum. Indem ýola ugradar —
Seniň gözleriň.

■ ÇEŞME

Zeminiň ýüregni yzarlap çogan,
Hemem belent dag serine göterlen.
Arşda melekleriň görüp jemalyn,
Şol belentden aşaklygna akdyň sen.

Seniň ýok ýeriňde ekilýär düme,
Seni synlan bakar serini durlap.
Eý, durnagöz, özüň bagtly sandyň-a,
Dal-daragtlaň damarlaryn yzarlap.

Ýüzün ýuwdy Zemin, beslendi nura,
Sen geleňsoň, gülledi, gör, ene Ýer.
Daglaň-düzleň bu gün ýüzi gülzar-a,
Hemem gül roýuňdan asman münewer.

DUÝGULY DÜNÝÄ

Maňlaý derim ýere, togabym tuga,
Mähriban obama gujagym gerdim.
Hem, ezizim, bu gün ýola düşdüg-ä,
Juwan toýun toýlap, ussa Pelwerdiň.

Öwüşginli dünýäm, özüň beled-ä,
Hemem orup ýörün bu gün ekenmi.
Menzil aşýas, ýollar geçýäs, sered-ä,
Dünýäm, ýol aşýarys öýňüze çenli.

Janam, hoş sözüm bar dogan-dostlara,
Köpçülikde ýanjamaýan boş sözi.
Bir günem hat ýazdym sen-söwer ýara,
Size sary menzil aşdym goşguly.

Janam, dünýä gözel, gör-ä, nusgalyk,
Göreçleriň gezelipdir göýä tir.
Seň nurly çeşmiňden badalga alyp,
Goja heňňam ümsümlige çümüpdir.

Ýar seniň yşkyňda sämäp dur bu ser,
Bahar geldi. Dolup akýar bu ýaplar.
Men saňa bagyşlap döretdim eser,
Ýalňyzlygyň dünýäsine doluplar.

Uzak ýola ugradandyr ilimiz,
Yşky-gülap uzat, bir şondan gandyr.
Dünýäm, Aýdan-Günden alan bilimmiz,
Bütin ömre bize goltgy bolýandyr.

Saz çalýar, gör, gargy gamyşlar munda,
Jerenler, umgalar bulaga inýär.
Hemem, janam, Köse guýyň ýanynda,
Gujak gerýär bize duýguly dünýä.

BARARYN HÖKMAN

Aýa sary uçup barýar şuňkar guş,
Aý bar seň keşbiňde. Eýe çuň mana.
Aý dogupdyr hemem ol iňňän meňzeş,
Pedermiziň bugdaý oran oragna.

Goja dünýä altyn-kümşe, nura baý,
Baryn boldan berýär keremli pasyl.
Hemem, dünýäm, gör-ä, täze dogan Aý,
Kemsiz durlaýandyr ynsan paýhasyn.

Ser sämeýär bize goýlan hormatdan,
Hem alysa barýas, dünýäm, ýol aşyp.
Eý, ezizim, bagtym, men seni tapdym,
Aý aýdyňka seniň bilen sazlaşyp.

Dünýä ýaly gözel, janam, sen şindem,
Halysyn getirdi enem kesere.
Aýyň jemalyndan, Günüň mährinden —
Täze eser gelýär joşgunly sere.

Bu gün Aý agyllap, bize bakýardy,
Ýaz güni gelýärdi boz bulak sesi.
Ýadyňdamy?! Seni maňa gowşurdy,
On dördi gijäniň, Aýyň hüwdüsi.

Dünýäm, görejiň ok, gaşlaryň seň ýaý,
Sen, dünýä, owadan, men saňa bakýan.
Gökden bize bakýan täze dogan Aý —
Dünýäm, ynsan üçin tebigy lukman.

Senli dünýäň kitaplaryn sahaplap,
Galan işi ýygnap, goýdum men bir ýan.
Dünýäm, öňküler deý sen maňa garaş,
Aýyň ortasyna bararyn hökman.

■ ARZUWLAR BOLÝAR WYSAL

Garaňky tümlügi böwsüp parran,
Ýaz ýakymy bilen ýene Gün dogdy.
Begres geýen ýarym, men seni görýän,
Hemem senli günde ajap dünýäde,
Meni guwandyrýar nesilleň dogmy.

Eý, ezizim, bu gün barýan ýanyňa,
Bereketli dünýä, gör, baran ýagdy.
Bu gün, dünýäm, seniň Aý jemalyňa —
Ýaz çygyna ýuwnan güller baş egdi.

Owsarlaýar meni gözleň şuglasy,
Ýol geçýärin, dünýäm, men saňa sary,
Hemem bakýar Güneş, rişdesi tylla.
Hak ýaratmyş kitap ynsan hossary.

Bu ýollarda zabt edýärin daglary,
Hemem berjaý edýän däbi-dessury.
Seret ak serinde ýyldyrap dur-a,
Daglaryň düri.

Ýollar uzyn, emma onda bar gatnaw,
Hemem seret, bürgüt belentden uçýar.
Gör-ä, bu düzlerde hödürleýär suw,
Ýaýlanyň bezegi — ajap çomuçlar.

Hozly jülge göýä Eremiň bagy,
Hem sen hakda oýlar dolýar bu sere.
Bally dodaklaryň çyzylan çagy,
Meňzeýärsiň dünýä belli esere.

Dag başynda alaw ýanyplar-sönýär,
Bu ýoldan ýörändir ozan-aşyklar.
Ömür ýollarynda görünýär daglar,
Hemem dünýä şugla saçýar yşyklar.

Ýollar ýagty, gör-ä, garagöz ýarym,
Görünýär alysdan Arwanaçöken.
Seni ýatlap, dünýäm, ylhamlanýaryn,
Hemem menzil aşýan seni söýüp men.

Seniň gözel keşbiň görýärin daşdan,
Hemem, seret, biraz hasyl getirdim.
Dünýäm, kert, kötelli ýolly durmuşda,
Özümi tapdym-da, seni ýitirdim.

Durnagöz çeşmeden içdim, gandym men,
Ýaz görkün synladym. Gör-ä, ýaşyl-al.
Eý, ezizim, özüm bagtly saýdym men,
Senli arzuwlarym bolanda wysal.

■ DÜNÝÄŇ PENDI

Güýz gelipdir. Güneş eýleýär melul,
Degýär nyşanadan sözleriň aýgy.
Gör-ä, meni bu gün eýledi mežnun,
Göreçleňden gaýdýan üýtgeşik duýgy.
Seret.
Gün gizlendi dagdan aňyrda,
Hä diýmänem, dünýäm, garalar iňrik.
Güýz pasly bereket eçilmiş ýurda,
Biz ýola barýarys, ezizim, bu gün,
Hem bu ýola barýan ýodaň ugrunda,
Aýak çekdik, çeşmäň başynda durduk.
Diýseň gözel, seret, owadan bägül,
Hemem sag-solunda bar onuň tiken,
Aý jemalyň görýän nurana Günde.
Eý, ezizim, gör-ä, ýaşap ýörün men,
Gözelligiň hemem seniň yşkyňda.
Hem, dünýäm, sen hakda aýdýaryn aýdym,
Barýarys, ezizim, biz heniz ýolda.
Göwün guş deý uçdy, asmanda gaýdym,
Seniň jemalyňa maýyl boldum-da.
Dost-doganlar bilen bolýas duz-emek,
Käteler «sen» diýip, ýürek örtendi.
Bu durmuşda seni bagtly eýlemek
Ýeke bir meniň däl, dünýäň hem pendi.

■ ŞAHYR

Güýz pasly ýene-de gözel gelipdir,
Bol hasylly, gör-ä, meniň çar ýanym.
Şahyr ýükün gerdenine alypdyr,
Poeziýanyň.

Hijran ody, dünýäm, galypdyr daşda,
Güneş öňküler deý, döküp dur nurun.
Eý, agalar, munda dünýäsi başga —
Şahyryň.

Geçdim men şol döwür yşkyň güzerin,
Yzda galdy ýaýla, baýyrlar-gyrlar.
Eçilýär-ä bize sözleriň dürün,
Şahyrlar.

Gür berip durmuşdan pederim pahyr,
Getiripdi golaý taryhy-düýni.
Sözden gala gurýar. Öwredýär şahyr, Ýaşamagyň, göreşmegiň syryny.

Gülden çemen besläp söýgüli ýara,
Bagşy egne geýdi gyrmyzy donun.
Şahyr söýünç bilen gulaçlaýar-a,
Del sözlere besläp söýgi ummanyn.

■ WYSAL BOLAN ARZUWYM

Munda jülgeler behişdi,
Derýalar joşly, dilber-ä,
Barlyk, dünýä ýaýylyp ýatyr —
Hem olar meňzeş güllere.

Durmuşda bar hasap-hesip,
Hemem dünýä-barlyk ýagty.
Gör, bize eýläpdir nesip,
Söýülmek hem söýmek bagty.

Çar tarapym ekinzarlyk —
Hemem bu gün Jeýhun sermest.
Toý lybasly bütin barlyk,
Hem barlyga artýar höwes.

Ylhamlanýarys biz Günden,
Jeýhun deý tereň ene ýer.
Bu paslyň täsin deminden —
Boldan getirmiş dünýäler.

Meni ýeke goýma munda,
Sered-ä bar dagyň gary.
Kalplar bu gün Kap dagynda,
Ýol aşýar ummana sary.

Ikimiz durus baýyrda,
Görünýär atamyň tamy.
Hemem başlanýar şu ýerden,
Dünýäň gözellik mukamy.

Bu daglaryň bezegi goç,
Dünýäň gözbaşynda bar yşk.
Ezizim, bagt gapysyn aç,
Günähim eýläpler güzeşt.

Bolsa-da indik baýyrdan,
Indem göni, ýollarmyz düz.
Dünýäm, bizi ýol aşyrar,
Wysal bolan arzuwymyz.

■ SÖÝÜP, ÖZÜMI AÇÝARYN

Çekilipdir keşde soluma-sagma,
Hemem gül-pürçege bürenmiş ýazym.
Bilmen, bir ýerlerden degýär gulagma,
Jadylaýjy sazy Gurban Öweziň.

Zemin genji bahar-ýazlara siňen,
Hemem daglar belent, ajaýyp, täsin.
Dünýäm, seniň gözleriňde jemlenen,
Bu goja Zeminiň mähri-wepasy.

Goja daglaň gaýalary berýär gür,
Oňa siňen taryhyň kän gatlary.
Bir owadan haly dagyň çar ýany,
Ýaz gelende bu kalplary ýyladýar
Ýarym, gülden roýuň, Güneşiň nury.

Aý jemalyň gördüm. Biraz örtendim,
Özem indi açylypsyň, sen gülüm!
Eý, ezizim, ýaşap ýörün men sensiz,
Emma özüň badalgasy ömrümiň.

Irden ýagan baran ýuwdy ýüzüňi,
Seleň sähra çykmyş periler-huplar,
Säher ýeli kowdy kinäni-gamy.
Hemem seniň gül roýuňa siňipdir,
Bu gözel durmuşyň ajap mukamy.

Seniň gül roýuňy görüp taplandym,
Hemem öz-özüme boldum men seýis.
Şirinim, şekerim, nabadym, gandym,
Hem seni synlaýar ýyldyzym-talyg,
Şygryýet çuňlugna çümýärin, dünýäm,
Men seni söýüp.

Abdylhalyk JUMADOW.

# garagum_2019