BABA PYNHAN
Baba Pynhan (Baba Pünhan), doly ady: Medetzada Atababa Seýidaly ogly, tanymal azerbaýjan şahyry.
■ Terjimehaly we edebi mirasy
Baba Pynhan 1948-nji ýylyñ 5-nji noýabrynda Bakunyñ Kürdahan posýologynda dünýä inýär. 1955-nji ýylda Muhammet Emin Resulzada adyndaky posýologyndaky 99-njy orta mekdebine okuwa baryp, ony 1963-nji ýylda sekiz klas bilim bilen tamamlaýar. Soñra Bakudaky bir tehnikuma okuwa girýär.
1968-nji ýylda çagyryş boýunça harby gulluga çagyrylýar we Kiýewde iki ýyl gulluk edenden soñ Baku metrosynda işleýär. 1972-nji ýylda maşgala gurýar we bir ogly, bir gyzy bolýar.
Metroda işlän wagtlary "Metro" gazetinde çaklañja goşgulary we gazallary çap edilýär. Ilkinji gazalyny 13-14 ýaşynda ýazýar. Döredijilige liriki gazallar bilen başlaýar we köpsanly poemalary, akro goşgulary, söýgi temasynda dürli poetiki eserleri döredýär.
1990-njy ýyllarda lirika satiriki ruh girizmegi başarandygy üçin bu gün satirik şahyr hökmünde ady tutulýar. Şahyr aktual problemalara seslenmäge, döwrüniñ adalatsyzlyklary barada ýazýan eserlerinde batyrgaýlyk bilen gozgamaga çekinmändir.
Ol iki ýyllap "Zarafat" gazetinde işleýär.
Baba Pynhanyñ eserleri onuñ dürli ýyllarda öz işlän ýerleri bolan "Tək səbr", "525-ci qəzet", "İmpuls", "Oxu məni", "Yeddi gün", "Azadlıq", "Şəhriyar", "Bakı Xəbər", "Etimad", "Qətiyyət", "Politika", "Olaylar", "Bakının səsi", "Dünya", "Yeni Müsavat", "Qoroskop", "Dəryaz", "Arı", "Ekspress", "Vəhdət", "Nəbz" we "Ədalət" gazetlerinde çap edilipdir.
1995-nji ýylda Hajy Maýylyñ ýolbaşçylygynda döredilen "Fuzuly mejlisine" çagyrylýar. 1996-njy ýylda "Təzəpir" metjidindäki ýygnanşykda "Fuzuly mejlisiniñ" baş baýragy bolan "Paklıq" baýragyna mynasyp bolýar. 1997-nji ýylyñ fewralynda Maşat şäherinde bolýar. 1998-nji ýylyñ 5-nji noýabrynda "Vahid evi" merkezide 50 ýaş ýubileý toýy bellenýär. Toý gidip durka göni efirde "ANS" azerbaýjan teleýaýlymynyñ "Qulp" telegepleşiginde görkezilipdir. Şol telegepleşigiñ "Lirika" bölüminde okan satiriki gazallaryny halk köpçüligi diýseñ gowy garşylaýar.
1998-nji ýylda "21-ci gənclik" žurnalynda, 1999-njy ýylda "Azərbaycan" žurnalynda, 2004-nji ýylda "İRS-наследие" žurnalynda bir näçe goşgulary çykýar. 2004-nji ýylda Eýrande neşir edilen antologiýada hem onuñ goşgulary ýer alýar. jurnalında bir neçə şeiri işıq üzü görüb. 2000-nji ýylda Haj parzyny berjaý edip gelýär.
2000-nji ýylyñ 3-nji noýabrynda Baba Pynhanyñ "Ajy hakykat" ("Acı həqiqət") kitaby neşir edilýär. Şol ýyl oña "Azərbaycan" žurnaly tarapyndan "Hikmet Ziýa" adyndaky baýragy berilýär. Şol ýylyñ sentýabr aýynda "Yalan çeynəyə-çeynəyə" atly kitaby neşir edilýär we Azerbaýjanyñ Ýazyjylar birleşigi tarapyndan "Ýylyñ satirik şahyry" diýip yglan edilýär.
2002-nji ýylyñ awgust aýynda şahyryñ "Men näme diýdimkä..." ("Mən nə dedim ki...") atly kitaby okyjylaryna gowuşýar.
2004-nji ýylda "Kim näme äkitdi?!." ("Kim nə götürdü") atly kitabyny neşire berýär.
05.04.2004-nji ýylda ikinji gezek ýüreginden agyr operasiýany başdan geçiren şahyr 17-nji aprel güni aradan çykýar.
■ "Biziñkiler motosiklden gider" goşgusy
"Bizimkilər motoskletnən gedir"
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Yağışdan əvvəl «qrom» olsun gərək,
Söz deməyə «motodrom» olsun gərək,
Dubinkanın yerinə lom olsun gərək,
Çünki çoxu özgə süjetnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir
,Bizimkilər motoskletnən gedir.
Topxanadan başladı bu dığ-dığa,
Gəldi xəbər armudu kəsmiş dığa,
Vurrey ilə töküldük «Azadlığa»,
İndi ora quş da biletnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Topxanada top atdılar topçular,
Əhalini qaçırtdılar gopçular,
Düşdü məqam, tutdu özün «YAP»çılar,
İndi ömür-gün kabinetnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Bu millətin dərdi var, azarı var,
Bu ölkənin mizansız bazarı var,
Bu xalqımın neçə ac yazarı var,
Söz tökülür, gilas səbətnən gedir.
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Ay bəri bax, pəncərədən daş gəlir,
Dəyib mənə gözlərimdən yaş gəlir,
İqtidarla müxalifət çaş gəlir
Hərdən azıb bizim piketnən gedir.
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Möcüzədir, ac qalırıq, ölmürük,
Güldürürük heç özümüz gülmürük,
Köhnə nədir, tazə nədir bilmirik,
Tazə qurum, köhnə «sovetnən» gedir.
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Hərdən istəyirəm mən də tac qoyum,
Səndən acıq çıxım, səni ac qoyum,
Yan-yana məhləmdə beş qarac qoyum,
Rüşvəti «tem bolee» paketnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Gedib bağ-bağatım, gedib talvarım,
Gedib göy Xəzərim, gedib bulvarım,
Əgər getsə belə, düşər şalvarım,
Çünki kəmərlər dolu neftnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Tərk eləmə düz sözü, tərkib elə,
Düzdən alıb söz, düzü tərtib elə,
Kim-kimədir, söy, sora təkzib elə,
Dava-dalaş indi qəzetnən gedir.
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
«Haydı» dedi, «haydı» vətən oğluna,
Ölüm-itim paydı vətən oğluna,
Gülləsini qıydı vətən oğluna,
İndi «Xiyaban»a buketnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Şillə-qapazdayıq çərxi-fələknən,
Jurnalistin vur başına kötəknən,
Müxalifət mitinqə şor-çörəknən,
Amma iqtidar kotletnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir
,Bizimkilər motoskletnən gedir.
Qabağa verib, dalda pusarlar səni,
Dilinə görə bir gün asarlar səni,
Yürüşə salıb üç il basarlar səni,
Məhkəmələr milli maketnən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Atam buralıdır, anam oralı,
Gəlinimiz də Mozambikin maralı,
Yüyür məndən üç yüz metr aralı,
Divarımız yaşıl biretnən gedir.
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
Qırx küpüvün qırxı da qulpu qırıq,
Ver, Baba Pünhan yamasın fısqırıq,
Hamısına qulp qoymağa çatdırmırıq,
Çünki «Qulp»un özü mopednən gedir,
Bəşər gələn əsrə raketnən gedir,
Bizimkilər motoskletnən gedir.
