Dürdäneler dünýäsine çakylyk

Berdinazar HUDAÝNAZAROW

▶ DÜRDÄNELER
DÜNÝÄSINE ÇAKYLYK

Bu dünýäde aýdylmadyk sözem ýok,
Bu jahanda diýilmedik zadam ýok.
Arman, bu eýýamda sözüň manysyn
Tirip, çirtip bilýän kän bir adam ýok.

Hasanaklap, nirä barýaň, eý adam,
Alnyň, ýoluň açyk bolsun, hoş gördük.
Salam bersem, "Näme?"
diýip geň görýäň,
Gözüňi aç, gursagyňy boş gördük.

Ömri gäwüş bilen geçirer ýaly
Durmuş beýle bimany däl, görýän men.
Bu dünýäde Parasada gol bermän,
Nädip ýaşap bolýanyna haýran men.

Diýýärler gudraty güýçliniň özi
Ýalançyny ýaradypdyr söz bilen.
Sözüň gudratyny diňe duýmaly,
Ol gudraty görüp bolmaz göz bilen.

Ol dünýä-de ugradýarlar söz bilen,
Başga hiç zat sözüň ornun tutanok.
Kölegäňi kowup barýan eý bende,
Näme üçin şuňa aklyň ýetenok?!

Kiseler garypka, kalby baý eden
Goşgulara, gazallara gurban men.
Bu jahanda Pyragyny tanaman,
Nädip ýaşap bolýanyna haýran men.

Sözden ýasalypdyr beýik Kitaplar,
Men olarda gudrat gördüm,
güýç gördüm.
...Garnyň-a dolusa doludur welin,
Eziz adam, göwnüňi-hä aç gördüm.

* * *

Endamyňa siňewersin iýýäniň,
Gödek-gödek oýny bardyr dünýäniň.
Bu ne apat: bir bigünä bendäniň
Ömri köýýär ýalan gepiň üstünde.

Bu mekandan bir gün gidersiň göçüp,
Ýol aşyp bilmersiň ykbaldan gaçyp.
Ynamdan, imandan, ynsapdan geçip
Oda-köze düşmäň nepiň üstünde.

Gatnawly ýollaryň bolmasyn harap,
Ýöräňde-de ýöre astyňa garap,
Sen hiňňillik uçjak bolma guwdurap
Güne ýanan çüýrük ýüpüň üstünde.

Çuňňur bolsun ynamyňyz, diniňiz,
Undulmasyn ajap-ajap däbiňiz.
Halal bolsun, sagdyn bolsun düýbüňiz
Binýat tutulmasyn çöpüň üstünde..

* * *

Ýylgyr adam, bu günüňe hoş bolup,
Ýöräp bilýäň, uçup bilýäň guş bolup.
Guwdurama Ýaradandan daş bolup -
Gara daglar gagşar zora çydaman.

Görüp dursuň, kalbyň welin duýanok,
Sen akmysyň, garamysyň diýenok.
Ýuwdup ýatyr, ýuwdup ýatyr - doýanok,
Ýer çaýkanýar ahy-zara çydaman.

Seret külli adamzady durşuna
Bugdaý başy göterip dur gerşine.
Tüp yssyda meňzäp erän gurşuna
Ak çäge garalýar gora çydaman.

Bagt diýilýän ynjyk närse ýatanda
Burnuň ganar agzyň aşa ýetende,
Keç ykballar gazabyna tutanda
Bende eňrär Biribara çydaman.

Düne porhan bolýar alaýazlarda,
Gudrat gördüm ýönekeýje näzlerde.
Göz, dokunan bereketli güýzlerde
Şaha synar gyzyl nara çydaman.

Gursagymda dyňzap dur bir monolog
Pese beýik diýjek bolýan - bolanok.
Çyn şahyrlar ajalyna ölenok,
Ölýär olar namys-ara çydaman.

* * *

Ulumsylyk hiç kişini bezänok,
Başarsaň birneme sada bolmaly.
Ynsanlygyň şeýleräk bir şerti bar:
Kasam-kasam, wada-wada bolmaly.

Ömrüň menzilleri aňňat-aňňatdyr,
Ýaşap bilseň ýagty jahan jennetdir.
Her maşgala kiçijik bir döwletdir,
Döwletde-de düzgün-kada bolmaly.

Mähriban bol ilen-çalanlar bilen,
Dosty-ýarlar, goňşy-golamlar bilen.
Hat-da görnüp duran ýamanlar bilen
Araňda inçejik ýoda bolmaly.

Özüňi saklama il günden çetde.
Ýapyşan işiňe gelmeli hötde.
Haramydan gaça durup
elbetde
Bolup bilseň ýagşyzada bolmaly.

Ýoluňda sataşar her hili waka,
Seresap bolmaly, bolmaly mäkäm.
Düş ataň egninden sakal basmankan,
Özüň ata, kaka, däde bolmaly.

Juda yza galmajak bol döwrüňden,
Bihal bolma şahyrlaryň şygryndan.
Görelde gözleme köçäň ugrundan
Görelde bar bolsa öýde bolmaly.

Kim gönüdir, kimiň öwrümi bardyr,
Düregeý-düregeý ýugrumy bardyr.
Her kişiň özüniň agramy bardyr,
Kimler goçak däl-de maýda bolmaly.

Munda ähli zadyň bardyr pillesi,
Işläp dursun her kimiň öz kellesi.
Gürrüňiň gysgasy, gepiň keltesi
Garaz gowşak däl-de, pugta bolmaly.