Watan

WATAN

“Waar kom je vandaan?" (Niderland dili) "Nireli sen, aslyñ nireden?" diÿen ÿaly sorag, edaralarda, klaslarda, iş ýerinde, myhmançylykda, … garaz Ýewropanyñ köp ýerlerinde seniñ ýakañdan tutýan birinji soraglaryñ biri"(Where are you from?)

“Nireli sen?”
“Nireli sen?” keçjal sorag,
gaýtalanýar her çatrykda,
duşuşykda,
hem ýokarda,
hem aşakda,

Ýewropaly garry kempir,
Afrikaly gözel çaga,
dagly Owgan, gumly Arap,
seniň gara saçyň görüp,
soraýarlar:
“Nireli sen, nireli sen jenap-aga?”
Ötünýänsin utanç bilen,
durkuñ dolar gynanjyñdan,
ynjap ruhuñ,
erkinligini ÿitiren ses,
Jogap berer ýuwaşjadan:
“Watansyz men!”

Giň jahanyň kartasyna göz aýlamda,
guwanç bilen galkyp ýürek,
sandyraman süýem barmak,
«Bu ýurt meniň watanymdyr»
Diýe bilmen.

Watan diýip biljegime,
bagra basyp söýjegime,
oň ugrunda bar ruhumy, hödür edip köýjegime,
hakym ÿokdur,
köýe bilmen.

Diýseler-de:
“Bu ýurt seniň, ýaşaberiň!”
del ülkäni watanym diýip,
söýe bilmen.

Akar ýaly süýşüp barýar garry köçe,
dürli-dürli adamlaryň ojagynda,
derýa donly Amysterdam gujagynda,
ep-esli wagt dymyp gözüm,
gözleýärin seni enem,
hyýal deňziň köprüsinde,
ÿatlaýaryn seni atam.

Çagajykkam,
goňşymyzda bir ýaşuly çalýar mukam,
garyp kepbe,
ÿyrtyk keçe,
diňläp otyr ýaşajyk “men”,
bagtly çaga,
Ýatlamalar çoga-çoga,
ÿalňyzlygymyň gözlerinden,
“Ykbal seniň öteniňdir”,
Ýok, ÿok!
hyýal meniň ülkäm,
meniň watanymdyr.

Gije ýary,
ÿekeligmi goşgy bilen paýlaşamda,
gözýaşymdan syzÿan sözleň birijigi ornap bilse-
päk ÿürekleň özenine,
kelam meniň watanymdyr,

Ýiten ýaryň gara saçy ak göwsünde tolkun atyp,
gözlerinde harman-harman yssy söýgi öwşün atyp,
eli doly ýaşaýşyň ojagyndan,
geläýse ol çola çagym,
köşäp agym,
ÿaz ýagyşyň ysyn saçýan gujagyndan,
ÿene bir dem gana bilsem.
šol ys, şol dem watanymdyr.

Şygyrlary dag berkligin,
ÿada salýan gijelerde,
mukamlary çeşme mährin,
aýdymlary çöl säherin,
ÿada salýan gijelerde,
meýlis gurap daňlara çen,
jana-janlar mukam çalsa,
šol otagyň giňişligi,
dolsa günden,
ÿürekleriň giňliginden tapyp deňiz,
direlende ejiz köňül,
šol meýlisiň ajy meýi,
deňzim, dagym,
watanymdyr.

Giň jahanyň kartasynda oýlanamda,
çabga ýaly arzuwlarym:
“Gelse bir gün,
bu dünýede gülki bolsa,
bolsa agam,
bolsa haýyr,
aýyby ýog-a biraz şerem,
köp dost bolsa,
seýrek ýagam.
kemsinmese ynsan ogly,
gara, gyzyl, sary, agam
ynjalykdan dolsa köňül,
bolsa, bolsun giň ýürekleň bir könjünde -
ÿeke-ýarym dar tussagam.
Adamlaryň adamlara söýgi güni,
çoýsa bir gün ene ýeri,
kartalarmyz tämizlense bar serhetden,
ynha şol gün,
ýeriň şary, bütin jahan watanymdyr.

“Nireli sen?” elhenç sorag,
gaýtalanýar her çatrykda,
Europaly agras goja,
Afrikaly alçak eje,
soraýarlar.
“Nireli sen, nireli sen aga jenap? “
gaýtalanýar ýuwaşjadan,
hemişelik ýowuz jogap:
“Watansyz men”

Ybrahym BADAHŞAN. 2007