Nury kaka. Size Ýoldaş Nazym Hikmetiň bir şygryny oklaýan. Aýdyşlaryna görä bu şygyr orsça kitaplarynda berilmeýän eken. Originalyny gözläp ýadadym, tapmadym. Belki sizem gyzyklanyp gözleseňiz, originalda şeýle sözler gidýän eken: “ taştan, bronzdan, alçıdan yapılmış O’nun çizmeleri altında…” Ine, şuny terjime etseňiz gowy goşgy eken.
Он был из камня, из бронзы, из гипса, из папье-маше от двух сантиметров до метров семи. Из камня, из бронзы, из гипса, из папье-маше под его сапогами мы были на всех городских площадях, Его тень из камня, из бронзы, из гипса, из папье-маше была в наших парках выше деревьев, Из камня, из бронзы, из гипса, из папье-маше его усы в нашем супе торчали в столовых. Под взглядом его из камня, из бронзы, из гипса, из папье-маше жили мы в наших квартирах. Однажды утром исчезли Его сапоги с площадей, Его тень над деревьями, Его усы из нашего супа, Его глаза из наших квартир. И тысячетонная тяжесть из камня, из бронзы, из гипса, из папье-маше Свалилась с нашей груди.
Это стихотворение Назыма Хикмета не разрешили включить ни в одну из его книг на русском языке. Меж тем в нем еще слышалась надежда: все еще поправимо, еще можно очистить идеалы от грязи и крови. История, однако, показала: систему можно только сломать.
Bir hata garaşýan, buşlukly belki ölen günüm geler emma, geler ol hökman
Ne döwlet, ne-de pul ynsanyň emrinde dünýä belki ýüz ýyl soňra bolsun emma, şeýle-de bolar hökman
Üçünji kupletini men-ä şeýleräk düşündim. Nazym aga kommunist bolany üçin (goşgy Moskwada 1957-de ýazylan eken) “döwletlerem bolmaz, pulam bolmaz” arzuwy dünýäde kommunizm gurlar ideýasy bilen bagly bolmagy mümkin.
Köp sag boluň! Aýdan goşgyňyzam gözläp, gyzyklanyp görerin, enşalla. Dogrymy aýtsam, ilkinji gezek daşary ýurt edebiýatyndan eserleri terjime edip görüşim, o-da goşgy... Birhili Nazym Hikmetiň goşgulary sadalygy hem-de erkinligi, many çuňlugy bilen meni özüne çekdi, 2-3 goşgusyny terjime edeýin diýip alsam, eýýäm ona dagy ýetipdir. Synanyşygyňyzam gowy, ýöne soňky düzeden ,,bolar"-yň ýerine ,,bolsun" bolsa goşgudan daşlaşmadygyňyz bolarmyka diýýän. Sebäbi şahyr,,Belki ýüz ýyl bolsa-da bolubersin, ýöne bular hökman bolar" diýen pikiri öňe sürýärmikä diýýän men-ä, şygryň soňky bendinde
Nury kaka. Nazym Hikmetiň ömri döredijiligini (edbiýatçy bolmamsoň) doly gyzyklanybam göremok, ýöne tragiki ýaly şol şahs. döwrüniň intellektuallary-da, halas bolmagy kommunizmde görenleň biri-dä. meniň size hödürlän goşgym, öňem bir şahyryň "indi bildik bolşewigiň kimdigin" diýişi ýaly eşdildi. ýöne Nazym agaň ol goşgusyny haladym, güýçli aýdýar, güýçli suratlandyrýar, esasanam çorbalaryndan murt gyllarynyň çykyşy, öýlerden olara bakyşy.... orsça aýtsak МОЩНЫЙ! Stalin ölensoň ýazylan bolmaly.
Taştandı tunçtandı alçıdandı kağıttandı iki santimden yedi metreye kadar Taştan tunçtan alçıdan ve kağıttan çizmeleri dibindeydik şehrin bütün meydanlarında Parklarda ağaçlarımızın üstündeydi taştan tunçtan alçıdan ve kağıttan gölgesi Taştan tunçtan alçıdan ve kağıttan bıyıkları lokantalarda içindeydi çorbamızın Odalarımızda taştan tunçtan alçıdan kağıttan gözleri önündeydik Yok oldu bir sabah Yok oldu çizmesi meydanlardan Gölgesi ağaçlarımızın üstünden Çorbamızdan bıyığı Odalarımızdan gözleri ve kalktı göğsümüzden baskısı binlerce ton taşın tuncun alçının ve kağıdın.”
Teswiri diňe saýta agza bolan ulanjylar goşup bilýär. [ Agza bol | Saýta gir ]
0
