Pursatlar -3: Ant

ANT

- Gel, mugallym, gel!
Tanyş ýaly bolsa-da, men ony tanaýardym. Bir pursat beýnime agram salyp oýlanymda, hälki owaz gyjyt gatyşykly ýañlandy.
- Garrapsyñ mugallym, garrapsyñ - Yzyndanam öz-özüne diýýän ýaly pessaý äheñde hüñürdedi: - Ondam bäri nije aýlar, nije ýyllar geçdi.
- Bagyşla, ýaşuly, sesiñ-ä tanyş weli, adyñ hakydama gelenok.
- Tanamasañ, maña Sapa ketde diýýärler.
Şobada bar zat Aý dogan ýaly boldy. Gojany hoşwagtlyk bilen gujaklap, ötenden-geçenden, bolandan-goýandan köne saman agtardyk. Gürrüñ uşlybyny çöşläp oturşymyza, men öz ýanymdan: "Anty berin ýadyndamyka munuñ" diýip oýlanymda, ol pikirimi gözümden okan şekilde menden öñürtdi.
Sapa ketde haýsydyr bir zady ýadyna saljak bolup, sözüne dyngy berende, uruş ýyllarynyñ bir wakasy göz atuwyma geldi.
... Ol haýbatly urşuñ jygba-jyg günleriniñ birinde bolupdy. Men Mara göçüp gitmekçi bolamsoñ, ikindinara ýygnanyşýan brigadirler bilen hoşlaşmak üçin kolhozyñ edarasyna barypdym. Adamlar jemlenişen ekeni. Başlygam kän garaşdyrmady. Ol daýaw, doñuz nogtalabermeli bolansoñ, añrydan dars-dars edip geläge-de, kimdir birine ajysuny pürküp başlady: "Plany dolmasañ, men seni Sibir ederin, batalýona gümüñi çekerin" diýip, birgiden nähajat gürrüñleri ýagdyrdy. Ol şonuñ bilen agzynyñ zägini döküp gutarmady. Kimdir biriniñ tarapyndan arkasy tutulyp, edeni geçilýän Sapa ketde az salymyñ içinde hemmä ulykjyn berdi: "Ýal ýagysy eşşekler, işleýşiñiz şü bolsa, puranta gidersiñiz". Ol soñra popuş ýüzüniñ derini syryp, biraz doñuz diñini salansoñ, ýeke-täk aýal brigadir Güljemala gyjydyny ýetirip başlady:
- Sen heleý, näme iş üstünde görünmeýäñ? Ýa gitýän-goýýan ýeriñ barmy? Aý, şeýledir-le, jöwenlerem-ä boý alyp ýetişdi, tüweleme. Hä-ä-hä - diýip, süwümsiz güles-ýalas edende, namys aty gelniñ juwan kalbyny gamçylan bolsa gerek. Ol erkine edem edip bilmedi, zöwwe ornundan galyp, başlyga tarap ýöneldi.
- Ýygnak gutaranok, Güljemal, nirä gelýäñ?
- Nirede bolanymy saña aýtjak!
- Şo ýerde aýdyber, men ker däl.
- Ýok, diñe özüñe diýjek - diýip, brigadir gelin dähedem-dessem ýöräp baransoñ, Sapa ketdäniñ gulagyna çawuş çakjak ýaly etdi-de, şo pursatda onuñ agzyna ýelimli köwüşi bilen ýelmäp goýberdi.
Orta ýylan oklanan ýaly bolsa-da, başlyk muny ýüzüne alyp oturmady. Adamlar huşuna gelýänçä, ol ezberlik bilen oturanlara ýüzlendi:
- Güljemal dogry etdi. Dagy-duwara agzyma hapa söz alaýsam, telpegim itiñ syrtyna. Şoña ant içýän, ýöne şu waka şu ýerde galsyn, adamlar!

Hangeldi GARABAÝEW,
Türkmenistanyñ Halk ýazyjysy.