Ýumorist / satiriki hekaýa

ÝUMORIST

Biziň raýon gazetimiziň bölüm müdiri Taňňy aga bir gün meni ýanyna çagyrdy. Ýuwaşlyk bilen şeýle diýdi:
― Durdy, sen profsoýuzyň ýerli komitetiniň başlygy. Biz bölümimizde «Ýüzüňden ýeňsäň owadan» diýen bir rubrika açmaly bolduk. Ol teklibi özüm orta aýdym. Onda satira, ýumor, feleton ýaly ýiti, gülküli materiallar çap edilmeli. Indem oňa ýumorist gerek. Saňa şonda işlemäge ökde ýumorist tap diýsem-ä, sen bu raýona ýaňy gelen adam, heziň hiç kimi tanaňok. Iň gowusy, Çäşdepe obasynda, Woroşilow adyndaky kolhozyň «Ynkylap» uçastogynda, has anygy, 7-nji brigadada Berkeli diýen bir ýumorist barmyş, şonuň bilen gürleşip gel, ýumorlaryny diňle, aýlygy, gala hakyny gyssanman bereli, bizde işlemäge boýun bolsun. Redaktora-da gelip, oňat ýumorist ekeni diý-de düşündir.
Şeýle diýip, Taňñy aga saralyp giden gazetiň köne podşiwkasyny agtaryp, baş makala ýazmagyny dowam etdirdi.
Sorap-idäp, ahyrsoňunda men ýumorist Berkelini tapdym. «Gürleşeli» diýdi.
― Meniň bu gün ili güldürýän günüm däl ― diýip, ol morta jogap berdi. Men ýylgyrtjak bolýandyr öýdüp, gülkim tutmasa-da pyňkyran boldum.
― Oýun edýän, agşamara güldirin. Sen çaý iç, dynjyňy al ― diýip, ýumorist maňa kölgedäki keçe düşelgi giň sekini görkezdi. Köwşümi çykaryp, sekä geçdim-de oturyberdim.
― Inim, gazete işe çagyrmaga gelen bolsaň, oglumy agşam diňläp gör, halasaň al ― diýip, ýumorist Berkeliniň kakasy Gökje aga selçeň sakgalyny sypalady.
― Tüweleme, oglumyz ili gyzyl-gyran güldürip bilýä. Aman gözden özi saklasyn ― diýip, ýumoristiň ejesi Aýa daýza saçak ýazyp, çaý getirdi.
Gün batdy. Iňrik garaldy. Märeke ýygnandy. Kölüň çybynlaram örüp başlady.
― Hany, oglum, bir salym hezil ber bakaly, gülşüp, uzakly günki toty-tozany, ýadawlygy dökeli ― diýip, ýapbaşyk sary telpekli ýaşuly käsesine çaý guýup, gülmäge taýyn boldy.
― Şeýdeweri, köşek, göwünleri açaweri! ― diýip, nahar gatnadyp ýören oral aýal Berkelä aýtdy. Birhili, düşnüksiz hyşy-wuşy hem başlandy.
― Adamlar, eşitdim-eşitmedim diýmäň, eger güljek bolsaňyz, billeriňizi çekdirip berk guşaň, içegäňiz düwülse, Berkeli günäkär däldir ― diýip, biri orta çykyp aýtdy. Hemmeler:
― Biz taýyn, guşaklarymyzy bek daňdyk, näçe güldürse güldüribersin, çydarys ― diýişdiler.
― Bilip bolmaz, araňyzda eli ysmaýanlaryň hem bolmagy mümkin ― diýip, biri oturan adamlaryň ýekän-ýekän guşagyna elini sokup gördi. Käsine «sen gatyrak çek», «seňki gowşak» diýip, ýaý berşip oturan märekä aýlanyp çykdy.
― Indi güldürmäge başlasana, haw! Eşegim çybynlap duranok ― diýip, bir ýaşuly seslendi.
― Entek başlajak däl, Selimleriň hatarynda hiç kim ýok ― diýip, Berkeliniň kakasy çürt-kesik aýtdy. Selimleriň köçesine bir oglany çapar gönderdiler.
Esli salymdan soň ol diýilýän köçedenem güljekler çozuşyp geldiler. Çybynlaryň sürüsi bize hüjüm edýärdi, garaşmak kyndy.
― Indi, başlaý, balam, märekäni mähetdel etme ― diýip, ýumoristiň kakasy Gökje aga çybyn çakan injigini gars-gars gaşap oturyşyna aýtdy.
― Gökje kaka, bolmaz. Iliň kellesi ýarylsa, soň ogluňy sorag-idege prokuror çagyrar. Iň gowusy oturanlar ýeňselerine ýassyk daňsynlar. Gülüp, içlerini tutup, arkan ýykylanlarynda ýeňseleri ýassykly bolsa, kelle ýarylmaz ― diýip, biri janygyp gürrüň berdi. Täze teklibi hemme goldady. Herkime bir ýassyk ýetmedi, käsimize köne güpbi berildi.
― Ine, indi boldumy? ― diýşip, ýeňsesi ýassykly pyýadalar ýumoriste ýüzlendiler. Menem durşuma gulaga öwrülip diňledim.
― Onda bek oturyň, başladyk ― diýip, Berkeli keýpi kök ýagdaýda orta çykdy.
― Bir oglan bar ekeni. Ol gaty aglakmyş ― diýip, ol söze başlady. «Goý sesiňi, şagal gelýä, ol seni iýer» diýipdirler. Onda ýaňky aglak oglan: «Men şol şagaly görjek, şony maňa tutup beriň-eý» diýip möňňürenmiş ― diýip, ýumorist öz programmasyny gutaryp, çaý başyna geçdi. Oturanlar el çarpyşmak bilen Berkelini gutladylar. Mähelle munuň sözüne gyzyl-gyran bolşup gülüşdiler, «Gaýtala-gaýtala» boluşdylar. Çagalar dillerini üç-dört epläp sygyryşdylar.
Soň biz ýaňky ýumoristi redaksiýa işe aldyk. Asyl, soň, görüp otursak, ýaňky Berkeli ýumorist biziň bölüm müdirimiz Taňňy aganyň dogan agasynyň ogly ekeni. Şol gyzyl-gyran bolşup içlerini tutup ýatan, ýeňseleri ýassykly pyýadalar hem ilen-çalanlary bolsalar nätjek.