GÜLLERIŇ MELIKESI
...Gijara.
Olaňkyçalasaň: “çaspik”.
Biziňkiçeleseň: “günüň makuşkasy”.
Awtobus.
Boş orun ýok.
Yzky gapydan girdi. Öňräge süýşdi. Ýylmanak diksöýege direndi.
Şäheriň köçelerinde gündiziň ýagtysy gijäň garaňkysy bilen döş direşýär.
Garamtyl ýagtylyk. Ýa-da alagaraňkylygyňam aksowulty.
Sütünçyralar heniz ýakylmadyk.
Awtobusyň aýnasyndan özi özüne bakýar.
Pöşşerip duran gür gara gaşy, mähnet burny bolmasa, megerem onuň garryýasaw ýüzünde öz ýaşytdaşlarynyňkydan üýtgeşik alamat tapylmazdy.
Ýaşytdaşlary...
Ýüregi ynjyly sanjyp gitdi.
Ýene-de şol pikir, ahmyrdan püre-pür duýgy...
Ýok, asla, beýle-de däl.
Bu pikir, bu duýgy, onuň aňynda, kalbynda, şu pursat özüniň solgun keşbiniň awtobusyň aýnasyndaky salgyma çalymdaş şekilini görendigi sebäpli emele gelen zat däl.
Ol munuň gursagyny eýýäm ýigrimi ýyl bäri terk etmeýär...
Birje günem, birje pursadam...
Elli üç ýaş...
Deň-duş joralary...
Eýýäm agtykly...
Ene-de, mama...
Ol bolsa...
“Ene-mama” bolmag-a beýle-de dursun, hatda “eje” bolmak nesibesine-de mynasyp däl eken...
...Ýüregi hasam beter sanjyp başlady.
Ol diksöýege direnip duran ýerinden assyrynlyk bilen elini göwsüniň aşagyna ýetirdi. Ýüreginiň üstüdir öýdýän ýerini emaý bilen mynçgalady. Elbetde, öz-özüni aldaýandygyna düşünýär, ýöne şeýtse, göwnüne bolmasa, kükregindäki sanjy biraz sabaýan ýaly...
Megerem, döşüniň iç ýüzünde kapasa düşen guş kibi urunýan bujagaz etenejigem, indi onuň üznüksiz ahmyryndan, tükeniksiz: “nämüçinlerden” doly içki sorag süteminden halys ýadaýandyr...
Şo pille-de awtobus duralgada saklandy-da, onuň öňüni gabalap duran daýaw ýaş ýigit düşdi. Oňa gözi düşen ýaşajyk gyz, ilgeziklik bilen ýerinden dikeldi-de:
-Wiý, görmändirinem! Geçäýiň, daýza!-diýip, ornuny berdi.
“Daýza...”.
Bu söz nähili sylag-hormat bilen aýdylanam bolsa, bagryndan ok bolup geçdi. Jigeri bolsa, hasam ýiti-ýiti sanjyp ugrady.
Ol ýüzüni yzaly kürşertdi-de, öz-özünden jebis gysylan inçejikden reňksiz dodaklaryna zordan erk edip:
-Sag boluň!-diýdi.
Öte argyn bolmasa-da, näme üçindir demsaýyn lagşap barýan, guran çybyga çalymdaş göwresini ýylmanak kürsä taşlady.
“Daýza...”.
““Aý, gelin!” bolup bilmedim, “eje” bolmadym... “mähribanym, ezizim, gülüm, janym...” hakda-ha gürrüňem ýok...Indem ine, şolaryň hemmesiniň üstünden böküp, “daýza” boldum... Bü ýalançy-da, diňe “gyzym” bolup görenim bilen özüme teselli beräýmesem...”.
Aýna maňlaýyny degräýjek bolup, gabadyndan endiganlyk bilen akyp geçýän dünýäniň ibirt-de-zibirt hereketini görmeýän gözleri bilen synlap oturyşyna, agysy tutdy...
Eger-de şu pursat daş-töweregi adamdan doly bolmasady, göwnüni gaplan hesrete döz gelmän, soňky ýyllar gijelerine ýatýan otagyny içinden temmeläp, ýassygyny gemrip çyňsaýşy deýin, güjükleri gözüniň alnynda gark edilen ganjyga dönüp çyňsabermegem ahmaldy...
Zoraýakdan saklandy. Bogazyna dykyn bolan bir goşawuç gözýaşy kynlyk bilenem bolsa, ýuwutdy.
Horja kükreginde, döşgapyrgasynyň kapasasyny kül-uşak edip, daşaryk – erkinlige çykmak üçin urunýan zaryn perýady bolsa – bir-ä özi eşidýär...
Birem, belki-de, näme üçindir ala-böle şu ýazgyt bijesini çekmegi maňlaýyna ýazanyň Özi...
...Penjireden daşaryny synlap oturşyna, düşmeli duralgasynyň suduryny saýgardy. Awtobus saklandy. Düşdi. Öýlerine tarap mytdyldap gaýtdy.
Aýagy ädilmeýär...
Barsaň, ýene-de şol gündeki öňki-öňkülikdir.
Gum-guklyk...
Telewizoryň öňünde oturan ýerinden kakasy gygyrar: “Geldiňmi, gyzym?!” diýip.
Bu-da göwünli-göwünsiz jogap berer: “Geldim, kaka”.
Bolany...
“Ejem gelipdi-i-i-r!!!” diýip, gygyryşyp öňünden çykjaklaň jagyl-jugulam ýok...
Bolmazam...
“Gelliňmi-how?! Bejit bir zatlar jazyr-juzur edäkge berämeseň, çagalar bilen halys açlykdan öllüg-ä-how!” diýip, güberilip törde ýatan ýerinden gümmürdejegem...
Diňe aram-aram, Hak dözmän, düýşüne girizse, şonda görýär...
Bir-ä, her egninde bir adam oturybermeli, daýaw, buýra-buýra garasaç ýigdi...
Ol ýigit, soňky ýyllar aňyndan öçüşip, göwnüne bolmasa, hatda hiç haçan bolmadygam ýaly bolup görünýän, ho-o-l alys mekdep ýyllaryndaky klasdaş oglanyna ekiztaýy deý meňzeýär. Özem geň ýeri, klasdaşyna kybapdaş şol oglan, hiç haçan ulalmaýaram, garramaýaram – şol bir bolşy.
Soňky ýyllardaky setanda-seýranda görülýän alasarmyk düýşlerde-de.
On ýyl mundan ozalky seýregem bolsa dury düýşlerde-de.
Ýigrimi ýyl mundan ozal ýygy-ýygydan görlen, hamana hakykat deýin, oýanandan soň göwnüni galkyndyryp süňňüni ýeňledýän ynandyryjylarynda-da...
Onsoňam, jübütje oglanjykdyr, iki sanam gyzjagaz...
Oglanjyklaňň-a ikisem şo-o-l müdimi ýaş hyýalynyň keşbini gaýtalaýar.
Gyzjagazlaram – özüniň göçürmesi.
Ýöne, ondan on esse, ýüz esse, müň esse, milýon, milýard esse...Dat-bidat! Wadaryga! Wadaryga!...tükeniksiz esse...owadan. Alçak. Şadyýan. Sagdyn. Bagtyýar...
Esasanam, il deňinde alnyna gowusy ýazylan, nesibeli...
Hiç haçan bolmadyk höwri bilen, ömralla dogulmadyk perzentleri...
...Öňler, şol ynandyryjy düýşlerinden soň, her niçigem bolsa süňňüne aralaşan ýeňilligiň täsiri bilen biline kuwwat, göwnüne gaýrat inýärdi. Şonda-da birnäçe günläp onuň göwnüne bolmasa, ine ýene-de azajyk, ýene-de sähelçejik, aňry gitse üç-dört gün, halys bolmasa bir aýjyk sabyr etse, ejesiniň çagalykda aýdyp beren owadan, jadyly ertekilerindäki deýin, hemmeje zat gülala-güllük bolup tamamlanaýjak ýaly bolar durardy.
Klasdaş sypatlyg, ak atly şazada-da...
Bir gyldan bezelip-beslengi ulaglardan düzülen gelnalyjy kerwenem...
Aýdym-sazly şagalaňy gögi sersdirýän toý-tomaşa-da...
Gyzgyn mähir-muhabbetden gyrma-gyr, ilkinji gije-de...
Garaja galpakly garagoljuklaram...
Meleje gulpakly ýeserjelerem...
Emma, görümden galandan soň özüni ýaşamak üçin öňe dartýan bujagaz umydam köýdi.
Hasylsyz ekini hiç bir daýhan ekmeýär. Miwesiz bag, haýsy bagbanyň ne derkaryna...
Şondan bärem, olaryň ümsümlik höküm sürýän öýünde diňe tukatlyk ses-selemsiz iňleýär. Onuň iňňildisinem diňe tenha özi eşidýär. Özem gulagy bilen däl-de, kalby bilen...
...Şol içini hümledip gelşine, ol öýlerine ýetdi. Girdi.
Kakasy bendäňem bar höwri-hemdemi şü. Ejesi pahyr bolaly bäri, ýekesireýär. Ýogsa syr bermejegem bolýar.
Hal-ahwal soraşdylar. Nahar-çaýyny alyp berdi. Öňem-ä owkat edinjek bolşy, guşuň iýmit iýşi ýalydy welin, soňky ýyllar-a işdäsi hasam tutulypdy.
Günde işe gitmek, ol ýerde-de el-halragam bolsa işini etmek üçin gymyldamaly dagy bolmasady, megerem ol, günde bir-ä däl, üç günden bir saparam bogazyndan suwdan özge dişlem ötürmän oňsa gerek.
Şu wagtam hiç zat iýesiniň gelmeýändigine garamazdan, kakasynyň gapdaly bilen onuň göwni üçin çüm-süm eden boldy.
Töwirden soň saçagy ýygnady.
Hammama gidip, kirli eşikleri ýuwuja atdy. Işletdi.
Indi gezek gülleriniňki...
Gülleri barada pikir edende onuň meňzine nur indi. Hatda, hälden ýegşerilip duran çepiksije kamatam birneme syrdamlanyp, ekezlenen ýaly boldy.
Öýüň penjireleriniň öňi dürli gapjagazlarda oturdylan güllerden doly. Penjirä çyrmaşdyrylan otag ösümliklerinden, olaryň dürli-dümen ysyndan ýaňa öý gülüstana meňzeýär.
Ol eline çaklaňja pürkgüjidir, tämizje esgisini aldy-da, güllere suw sepip, olaryň öňem arassa ýapraklaryny emaý bilen süpürmäge başlady. Ylla bir, olaryň her birine wawwasy bar ýaly çemeleşip ýörşüne, köňlem, aňam, synasam tutuş durky-düýrmegini dolduryp duran tukatlykdan saplandy.
Şunça ýyllaryň içinde-de her bir gül, her bir ösümlik, onuň üçin adaty bir ot-çöp bolmagyny bes edipdi. Olar onuň jorasydy. Ýürekdeş hemsaýasydy. Ol olaryň her biriniň başga hiç kime aýan edilmeýän pynhan adyny bilýärdi. Gepleşýärdi. Täzelikler hakda habar alyşýardy. Degişýärdi. Gülüşýärdi. Derdinişýärdi...
Täsin galaýmaly, onuň güller bilen hümmüldeşip göwni galkynýan bolsa, güllerem ol ýanlaryna gelip, özleri bilen hümürdeşmäge başladygy, has terlenip, dikgerip, has ýiti hem müşki-anbar ysly bark urmaga başlaýan ýalydy. Hamana, ol-a bularyň melikesi, güllerem onuň kenizleri deýin, edil kenizleriň öz bikesiniň kalbyny şat etmek üçin jan çekişi dek, her bir gülem onuň göwnünden turmaga ymtylýana çalym edýärdi.
Her gün güllerine idi-yssywat etmäge boýyn çümdügisaýam, onuň mähre teşne kalby gül-gül açylyp, nädip hiňlenmäge başlaýanyny özem duýman galýardy.
Şu wagtam şeýle boldy. Bar zat huşundan uçdy.
Bolan-bolmadyk ahmyrlar, gussalar, hesretler...
Ol hiňlenjiräp, gülleriniň arasynda aýlanyp ýör.
Hiňlenjiräp ýörşüne-de, ol, edil gadymy rowaýatlardaky gözellik çeşmesi – Aýsuluw enäniň bulagyndan dadan deý, demsaýyn gözelleşýär. Mähnet burny inçelip, nepisleşýär. Pöşşerip duran, lopbuş gür gara gaşlary, gyýma galamgaşa öwrülýär. Garryýasaw, inçejik ýüzi durlanýar, terlenýär. Çepiksije göwresi, köýnek içre owsun atyp duran, sereden kişini ýalmanmaga mejbur edýän kaddy-kamata öwrülýär...
Ol şu pursat özüni şeýlebir gözel duýýar.
Edil gözellik bikesi – Aýsuluw enäniň ak patasyny alan melike ýaly.
Ol melike!
Gülleriň melikesi...
0
