Siriýa ýalanlary we howply sözler

SIRIÝA ÝALANLARY we HOWPLY SÖZLER...

Söýgüli okyjylarym, häzir nobat Siriýa geldi we her öñýeten endam-janyna siñip giden ýalan-ýaşryklary gusmak bilen başagaý. Aklyña-huşuña sygdyrar ýaly däl...
Berekella, biziñ häkimiýetiñ tarapynda çykyş edýän mediýamyz-da bu ýalan-ýaşryklary her gün bişirip-gowrup öñümize çykarýar we bize-de sessiz syn edip duraýmak galýar.
Kellesiniñ ýeterlik şygyrdysy ýok, bolup-geçýänleri ýeterlik derejede seljermäge mümkinçiligi ýok millionlarça raýatymyz-da şeýle ýalanlara islese-islemese ynanmaga mejbur bolýar.
Biz bu işiñ astynda ezildik.
Ýalñyşmagy dileg edýärin, ýöne mundanam has beter eziljege meñzeýäris.
Häkimiýet mediýasy şonuñ üçin her dürli ýalan-ýaşryk toslamalara ýüz urýar.
Olaryñ iki uly ýalan kampaniýasy-da Türkiýä ýerleşen siriýalylar bilen baglanyşykly! Bularyñ sany resmi statistikanyñ maglumatlarynda üç milliona ýetendigi aýdylýar. Bular diñe hasaba alynany. Birem hasaba alynmadyklar bar, diñe siriýalylara ser salanymyzda bu görkeziji azyndan bäş milliona ýetýär.
Indem biziñ häkimiýet mediýamyz zol şowhun turuzýar: "Siriýalylar indi watanlaryna dolanmaga başlady. Gümrük nokadynda uzyn-uzyn nobatlar emele geldi!.."
Hem wideokamera alnyşyklar gije-gündiziñ dowamynda 24 sagatlap dowam edýär...
Elleri deprekli we deñ-duşlary bilen birlikde geçmek üçin nobatyna garaşyp duran bosgunlar. Biziñ teleýaýlymlarymyzam olara wideokamerasyny aýlaýar...
Hemmesi-de diýseñ şatlykly ýagdaýda! Watanlaryny küýsäpdirler we şonuñ üçin gaýdyp barýarlar!
Ýörite gurnalyp çekilýän bu sahnalarda-da azyndan 50-60 adam bar. Hemmesi-de Türkiýä minnetdarlyk bildirýär, käbirleri-de Erdogany öwüp arşa çykarýar!
Häkimiýet mediýasynyñ patarrakylaryna ynanan ýagdaýyñyzda gaýdyp barmak üçin eýýämden köpçülikleýin göçe-göçlükler başlanmyş!
Hemmesi ýalan. Käbirleri elbetde gaýdyp barýar, ýöne ýagdaý aýdyşlary ýaly däl.
Içeri işler ministri birküç gün öñ statistiki maglumatlary mälim etdi. Siriýa bilen aramyzdaky ýeke-täk geçelge bolan Jilwegözünden günden ortaça 1.500 adam añry tarapa geçýän eken...
Bu geçişleriñ jemi Esadyñ gaçan gününden bäri, aýdaly, 15 müñ boldy. San barha azalýar.
Häzir kiçijik arifmetiki deñeşdirme geçireliñ. Aýdaly, bu geçişler belli bir wagtdan soñ iñ gowy ähtimallykda 100 müñe ýetenmiş. Üç million bosgun nirede, ýurduna gaýdyp baran 100 müñ adam nirede? Dag bilen deñiz ýaly tapawudy bar! Düýşlerinde arzuw edýärlermi nämemi...
Häkimiýet mediýasy, aýratynam teleýaýlymlary we gazetleri hemmämize ýalan sözleýär. Ol adamlaryñ köpüsi ýurtlarynda ýok wagtlary nämeleriñ bolup geçendigini alada edýär. Öýleri, mellekleri ýerinde durmy ýa özgeleriñ eline geçipdirmi... Täze iş mümkinçiligini tapmak mümkinmi... Ýagny gaty köpüsu täze Türkiýe başdan geçirmelerini dowam etdirmeli bolar. Netije entek belli däl. Emma häkimiýet mediýasynyñ aýdyşy ýaly köpçülikleýin göçe-göçlükler ýok.
Söýgüli okyjylarym, häkimiýet mediýasynyñ ýene bir ýalanyna geçen hepdäniñ şenbe gününiñ agşamy şaýatlyk etdik. Öýde "CNN Türk" kanalyny görüp otyrdym. Kanal "Taýýipgiller" häkimiýetiniñ seslerinden biri.
Wideogörnüşli habarlaryñ birini öwran-öwran berdiler: "Şamda Esad režiminiñ köpçülikleýin mazary tapyldy!"
Ýeri, näme ýaraýarmyş o taýy? Esada garşy çykan oppozisionerler şol ýerik gömüljekmiş.
Wideogörnüşlerde hakykatdanam gazylyp goýlan uly mazar çukurlary bar. Depe saçyñy düýrükdirýän wideogörnüşler. Emma hakykat belli bir zatdan soñ howadan dron bilen düşürilen wideogörnüşlerde ýüze çykýar. Ol ýeri Şamyñ iñ uly şäher gonamçylygy bolsa näme... Ýoly açylan ugurda ýüzlerçe doly mazar bar. Gonamçylykda ýoly birikdirilen çukurlar gazylypdyr. Esada eýledir-beýledir diýip bilersiñiz, halarsyñyz ýa-da halamarsyñyz. Ony her kimiñ özi bilýär. Emma sen şäheriñ göbeginde ulanylan ýa-da merhumlary jaýlamak üçin gazylan ýüzlerçe mazary teleýaýlymyñda görkezýäñ... Nämemiş, Esadyñ taýynlap goýduran köpçülikleýin mazarlarymyş!..
Režime garşy çykan oppozisionerler ine şu ýerik gömüljekmiş. Düýbünden ýalan gürrüñ!
Şular ýaly siriýa ýalanlary biziñ mediýamyzda biri-biriniñ yzyndan köpçüligiñ dykgatyna ýetirildigiçe kelleler bulaşýar we başga soraglar ýüze çykýar:
Şamdaky hapysalykdan we gözgynylykdan doly "Sednaýa" türmesi" wakasynyñ añyrsynda näme barka?
Aradan birnäçe gün geçdi, heniz-ä jesediñ üstünden barylmady. Üstesine biziñ AFAD guramasynyñ işgärlerini-de jesetler gözlensin diýip, düýn Şama ugratdylar. Häkimiýetiñ ýene bir siriýa ýalanymy?

* * *

Söýgüli okyjylarym Rejep Taýýip Türkiýe respublikasyny gümanada goýjak howply sözleri aýdýar. Bu sözler türk halkyna mediýa arkaly ýetirilýär. Ony öz ýakyn adamlarynyñ ýanynda aýdan bolsa dert edinibem durmazdyk, emma bulary bütin dünýä eşidýär.
Hiç şübhäñiz bolmasyn, wagty gelende onuñ bu aýdan sözlerini halkara arenada garşymyza çykararlar. Şeýdibem Türkiýe kyn ýagdaýa düşer.
Size birküç gün öñ TÜBİTAK baýrak gowşuryş dabarazynda kürsýde aýdan sözlerinden birnäçe mysal bereýin...
Ol Siriýa barada çykyş edipdi: "Türkiýe Türkiýeden uludyr..."
Men-ä munuñ manysyna düşünmedim. Her niçik-de bolsa, pikir edilişinden has uly we möhüm ýurtdugymyzy aýtjak bolýar öýdýän.
"Territoriýamyzy 782 km² bilen çäklendirip bilmeris..."
Bu sözlerden ýeke many çykýar: Territoriýamyzy ulaldarys!
Ýeri, ulalañda nädip ulalmaly? Başga ýurtlardan ýer basyp almak bilen! Munuñ başga ýoly barmy näme...
Birküç hepde mundan öñe çenli zol nutuk atyp, Siriýa bilen birlikde ähli goñşularymyzyñ territorial bitewiligine hormat goýýandygymyzy aýdýardy. Indem şu nukdaýnazardan seredilende, biziñ nukdaýnazarymyzdan ortada duran diñe araçäk goñşymyz bolan iki ýurt bar. Suriýa we Yrak!
Yraga giribä ýer basyp alyp biljegi o diýen mümkin däl. Emma Siriýanyñ ýagdaýy biraz tapawutly.
Birnäçe tutaryklar bilen Siriýa duýdansyz girip biler. Şonsuzam ýakyn geljekde ol ýerde nämeleriñ bolup geçjegini bilýän ýok. Diñe çak etmeler bar, her kelleden bir ses çykýar. Mysal üçin, graždanlyk urşy turar, gan sil bolup akar. Ara ABŞ girer, Russiýa we Ysraýyl girer.
Rejep Taýýip ine şu ähtimallyklaryñ üstünde gürleýän bolsa gerek. Hem şol sebäpdenem çäklerimizi giñeltmegiñ gürrüñini edýär. Howply oýunlara baş goşýandygyny bilýärmikä beri?
Orta Gündogar çybyn-çirkeýiñ mesgeni, lüýk batgalyk... Ol ýer adamlary we hökümetleri ýuwdup, artbujagyndan kepek edip çykarýan stanok. Ýüzlerçe ýyllap şu aýratynlygyny saklap geldi we häzirem şeýle bolmagynda galýar. Elini uzadan golsuz galýar.
Ol hapa batgalykdan şindize çenli nijeme şeýhler, patyşalar, prezidentler, diktatorlar, Saddamlar, Esadlar çykdy, ýöne Türkiýäni şumatky hökümetden öñ dolandyranlaryñ biri-de şu hapalyklara hiç wagtam bulaşmady. Çünki olar hakyky döwlet işgäridi.
Rejep Taýýop häzir km² ýer almak hasabyndan ýola çykýar, muny gerek bolsa häzirki 782 müñ km² bilen oñmajakdygymyzy aýdýar.
Ýeri, beýle bolanda näme etmeli? Başga ýurtlaryñ çägine girip, ol ýerleri basyp almalymy?
Bu sözler diýseñ howply we öñümizde başymyzda dert barsyny getirip biler.
Halk hökmünde biziñ boýnumyza taryhyñ ýüklän missiýasynyñ gürrüñini edýär we şeýle diýýär: "Türkiýe takdyryndan gaçyp bilmez. Bu mübärek ýolda jogapkärçiliklerini berjaý etmelidir. Taryhyñ biziñ boýnumyza ýüklän bu missiýasyny kabul etmeli".
Söýgüli okyjylarym, bolany-geçeni we Rejep Taýýibiñ häzirki äşgär eden pyglyny ýokarda sitata getiren sözlerinden bilýäris...
Yrak hakda pylan diýip biljek däl, ýöne bular türk goşunyny iru-giç Siriýa salyp ýer basyp almaga girişerler we başymyza bela getirerler. Ol ýerde belki-de bize bagly birnäçe hökümetler gurlar. Belki-de Ysraýyl bilen dikleşmeli bolarys.
Bu çaklamalary degişme bolsun diýip aýdamok, çaga oýunjagy-da däl.
Sen birnäçe günläp Siriýanyñ garaşsyzlygyna we territorial bitewiligine hormat goýýandygyñy gygyrýañ... Soñam yzyndan baýrak gowşuryş dabarasynda çykyp gepläp, çäklerimizi giñeltmegiñ gürrüñini edýäñ.
Biz indi seniñ haýsy sözüñe ynanmaly?
Döwlet işgäri diýeniñ şular ýaly bolýarmyka ýa?

Emin ÇÖLAŞAN.

"SÖZCÜ" gazeti, 20.12.2024 ý.