Rubagylar

R U B A G Y L A R

Duşmanyňa rehm etmegin erşeňde,
Bagşy bolsaň duýgyň bolsun kirşiňde.
Dostuňy söý, Watanňy söý ýürekden,
Iliňi söý, söýgiň bolsun gurşun deý.

۞  ۞  ۞

Sowuk bolan wagty çoýunýas oda,
Geýinýäs sütükli eşikler ýada.
Ýürekleri çoýup ýöris elmydam,
Pikir öwrüp edermenler barada.

۞  ۞  ۞

Adamlara mähir bilen gara sen,
Goý, olaram mähir bilen garasyn,
Sözüň bolsun däri – derman mysaly,
Seýiklesin ýürekleriň ýarasyn.

۞  ۞  ۞

Bir wagtky münen atyňy öwüp,
Beýleki atlary otyrsyň döwüp.
Atlanyp gör, belki gören dälsiň sen,
Beýle ýüwrükleri eneden dogup.

۞  ۞  ۞

Seret töweregňe durmuşy öwren,
Ýatlap dur hataňy sen öwran – öwran.
Temegiňi dik ýokary tutmagyn,
Ele geldi diýip bäş günlük döwran.

۞  ۞  ۞

Käte degýäs adamlaryň ýüregne,
Olara hoş sözler aýtmak deregne.
Soňra özümizi horlap ýöris biz,
Göni bakyp bilmän olaň garagna.

۞  ۞  ۞

Bir işi etmänkäň oýlan öňünden,
Ýürekde çirk galmaz ýaly soňundan.
Hiç haçan adama göriplik etme,
Atyp çapyp geçseler-de deňiňden.

۞  ۞  ۞

Örän mukaddesdir ata diýen at,
Atalardan beýik däldir hiç bir zat.
Atalaryň ýodasyndan barýas biz,
Atalaň ýollary ýatyrlar uzap.

۞  ۞  ۞

Eger goşgy hakda gozgalsa bir gep,
Bizem baryp goşulýarys bada – bat.
Çünki goşgy akyl – paýhas toplumy,
Ýüregi taplaýjy körük ýaly zat.

۞  ۞  ۞

Ýatlap durgun duzun iýen ýeriňi,
Hakykat ýolunda goýgun seriňi.
Misginsokar bilen ýollara çykma,
Gazyp goýan bolaýmasyn garymy.

۞  ۞  ۞

Ýylanyň hamy- da owadan niçik,
Gözleri jadyly, özem kiçijik.
Onuň jadysyna aklyň aldyryp,
Belanyň üstünden baraýma mojuk.

۞  ۞  ۞

Kim sährany söýer, kim söýer dagy,
Kim garany söýer, kimseler agy.
Baýguşuň mesgeni harabalykdyr,
Bilbiliň ýüregi küýseýär bagy.

۞  ۞  ۞

Gözleriňe bakdym, gülüm, doýmadym,
Senden özge hiç gözeli söýmedim.
Seniň mähir bilen muhabbetiňden,
Men bedenmi, ýüregimi eýledim.

۞  ۞  ۞

Ol adam öwünýär, çişýär güpüläp,
Ýaňrap otyr gelmese- de gepi bap.
Iş üstüne baran çagy görseňiz,
Durandyr ol şol çygryny depeläp.

۞  ۞  ۞

Bilbiller müdimi gülüň aşygy,
Balary mydama balyň aşygy.
Uly ilden alkyş alyň, adamlar,
Alkyş uzadarmyş ynsan ýaşyny.

۞  ۞  ۞

Gyşyňy wasp etsem ýene- de azdyr,
Baharyň beslenen bir ajap gyzdyr,
Seniň bereketli yssy tomsuň bar,
Güýzüň bolsa durşy bilen mazmundyr.

۞  ۞  ۞

Niçeler dünýäni saýýar bipeýan,
Diýýär: “Nirden gelip barýarys kaýan”.
Şonda- da bu dünýäň mahmal ýelleri,
Mähir bilen saçlaryny sypaýar.

۞  ۞  ۞

Käte gürlänmizde goýberýäs hata,
Belki hatadan- da geçirýäs öte.
Bu dünýäde iň ýigrenen zadymyz,
Ýalňyşýan bolmalyň meňzedip ite.

۞  ۞  ۞

Kiçi diýip ýumup geçme gözüňi,
Damjalar birigip düzýär deňizi.
Daragtlar howaly, beýik bolsa- da
Örän kiçijikdir onuň maňyzy.

۞  ۞  ۞

Nirädir bir ýerik ugrasaň ätläp,
Topraga tagzym et, iliňi ýatlap.
Maksatsyz bir ädim ädiji bolma,
Gez durmuşda ädimlerňi hasaplap.

۞  ۞  ۞

Gür baglyga bakdym gözlem doýmady,
Miwesiz daragtlar uzyn boýludy.
Başyn aşak salan miweli baglar,
Meniň kalbym elendirdi, oýnady.

۞  ۞  ۞

Geldiňmi sen bu düzlere seýle, ýar,
Ýaza meňzeş başyňdaky öýme, ýar.
Söýgi ody tutaşdy bu gursakda,
Seniň yşkyň meni telbe eýleýär.

۞  ۞  ۞

Haramlyk etmesin ynsan balasy,
Işinden mälimdir adam alasy.
Näçe özün duýdurmajak bolsa- da,
Ýer – gök ýaly kişi – kişiň arasy.

۞  ۞  ۞

Aýdymlarda milli äheňler bolsun,
Ylym ummanynda läheňler bolsun.
Adamlara bagt, şatlyk paýlaýan,
Goý hemişe ap – ak säherler bolsun.

۞  ۞  ۞

Synla, dostum, bu otlary çöpleri,
Miweli az, tikenlidir kökleri,
Bulaň bary ene ýerden nem alyp,
Bu topraga urup otyr kökleri.

۞  ۞  ۞

Bir özünden özgeleri söýenok,
Okanok ol, ýa okana uýanok.
Öz nebsiniň sadyk guly bolsa- da,
Il içinde kimligini duýanok.

۞  ۞  ۞

Ala daglaň gubary bar, gerdi bar,
Her kişiniň maksady bar, derdi bar.
Saz ummannyň ägirtlerniň birisi,
Pendide guljaly Şiriberdi bar.

۞  ۞  ۞

Gülli – gülälekli, baýyrly Pendi,
Topragyň mukaddes ‒ haýyrly Pendi,
Çog deý läleleriň, gadymy adyň
Türkmen halysynyň gölüne siňdi.

۞  ۞  ۞

Ol hiç haçan erk etmedi özüne,
Wezipeli görse çökdi dyzyna.
Wah, onuň bolşuna jähennem diýseň,
Bu keseli geçdi ogly ‒ gyzyna.

۞  ۞  ۞

Gör, ne täsin ojar oduň ýalkymy,
Ne ajaýyp ak üzümiň salkymy.
Mert ýigitler öz bähbidin aramaz,
Eziz görer Watanyny, halkyny.

۞  ۞  ۞

Ezizim, mähiriň güneşe meňzeş,
Baharda açylan güle- de meňzeş.
Uzak aýralykda buza öwrülen,
Kalby ýyladyjy senede meňzeş.

۞  ۞  ۞

Bu günsüz erte bolmaz.
Şor ýerde körpe bolmaz.
Içi çog deý gelisiz,
Kürteden kürte bolmaz.

۞  ۞  ۞

Bu toprak çäge – toýunly.
Bu durmuş çynly – oýunly.
Agzyňdan aşyň aldylar,
Haramlar ondan doýundy.

۞  ۞  ۞

Ýaz gününiň öwüsgünne aşyk men,
Guba çölüň geňisligne aşyk men.
Bereketli güýze, ak donly gyşa,
Tüp yssyly tomus günňe aşyk men.

۞  ۞  ۞

Baharda bu göwün küýseýär düzi,
Alyslar gol bulap çagyrýar bizi.
Ýazyň ak çagbasy, goý ezse ezsin,
Ruhumyzy hem- de bedenlermizi.

۞  ۞  ۞

Ojakdaky oduň körese ýagşy,
Aýdym – saz meýlisiň bezegi – nagşy.
Bimahal gygyran horaz dek ylla,
Halanmadyk ýerde aýtmasa bagşy.

۞  ۞  ۞

Ýakanok yzyňdan gybat gyýsalar,
Kyn bolsa – da göni ýüzňe diýseler.
Danalar şöhratyň aşygy däldir,
Nadan kişi sähel zada buýsanar.

۞  ۞  ۞

Dostlar bilen meýlis gurýas, oturýas,
Kart oýnaýas, gürrüň baryn otarýas.
Danalary diňlemegiň deregne,
Bihudalyk bilen daňy atyrýas.

۞  ۞  ۞
Murgabym, bal suwuň ýaraýar jana,
Dirilik eçilýäň eziz mekana.
Bereketden doly her damja suwuň,
Tagzym seniň gözbaşyňa ‒ sakaňa !

۞  ۞  ۞

Gör niçeler hormatlanýar at alyp,
Oň sebäbi sadalykdyr, sadalyk.
Kim bolsaňam yssy mähriň bolmasa,
Şol hatarda ýeriň durar gäderip.

۞  ۞  ۞

Gürrüňi ýandakly ýol deýin uzap,
Sag janyňa berer gör niçe azap.
Ýalan gürrüňlerne diýmeseň “hawa”,
Ykrar etjek bolar üstüňe dyzap.

۞  ۞  ۞

Awa şuňkar gerek ýa ütelgi, baz,
Şirin söze toty, ýöremäge gaz.
Mollatorgaýlara sena beripdir,
Sülgüne gözellik, bilbile owaz.

۞  ۞  ۞

Adamda ýürek bolsun,
Saçakda çörek bolsun.
Her kim munda ýaşasa,
Iline gerek bolsun.

۞  ۞  ۞

Tilsimde gezer tilkiler,
Özün oňarmaz selkiler.
Gülki bar şatlykdan doly,
Ýene bar syrly gülküler.

۞  ۞  ۞

Dowarlar hor bor gyltymda,
Ýagşy mal belli gyrkymda.
Il öňüne düşjek bolsaň,
Hapa bolmasyn syrtyňda.

۞  ۞  ۞

Suw çykar düýe, gowaly,
Ýarganat söýer gowagy.
Nanyň gadyryn bilýändir,
Uruş döwrüniň oglany.

۞  ۞  ۞

Niçe adam dökmän deri,
Gazanjakmyş simu – zeri.
Gijeler möý bolup sokýar,
Gündiz galplyk edenleri.

۞  ۞  ۞

Biri taryplar gülleri,
Ýene biri bilbilleri.
Meniň paýyma düşüpdir,
Wasp etmek näzli dilberi.

۞  ۞  ۞

Pasyllar soltany ýazdyr,
Adam diregi dost – ýardyr.
Kimseler yz goýar munda,
Kimseler munda azardyr.

۞  ۞  ۞

Täsindir adamlar ýerde,
Syr saklar ýürekde, serde.
Käsi gülüp, käsi dymyp,
Ýüzüne tutarlar perde.

۞  ۞  ۞

Niçelerde pähim ýokdur,
Niçelerde rehim ýokdur.
Boz topraga düşse eger,
Gögermejek tohum ýokdur.

۞  ۞  ۞

Tupan turup, düşse baran,
Äre gerek ýaru – ýaran.
Iline peýda getirer,
Nebsine rehimsiz daran.

۞  ۞  ۞

Seniň murdar şekiliň bar,
Bir akmak sen, akylyň az.
Utançdan, haýadan daş sen,
Deň – duşlaryň senden gaçýar.

۞  ۞  ۞
Onuň nazary başlykda,
Manatda, ýene gapjykda.
Bitaý bulançak gözleri,
Agzy bar siňek gapjakda.

۞  ۞  ۞

Gözellik küýsär adamzat,
Aşykdyr oňa bada – bat.
Kitap okan ýaly däldir,
Durmuş syrdan doly bir zat.

۞  ۞  ۞

Uzak gitjegi gümana,
Daş düşüp ilden yraga.
Gorkma, taýak atyp goýber,
Duşsaň awuly ýylana.

۞  ۞  ۞

Aňyny aldyran araga,
Duşar durmuşda azaba.
Adam ýaly görünse – de
Süňk, deri gury gabara.

۞  ۞  ۞

Ýeserje sen, tentejik sen,
Aklyň juda keltejik seň.
Ýoldaşlarňa uzan diliň,
Çinli bolsa keltejik seň.

۞  ۞  ۞

Daýhany goýsalar erkine,
Dünýäni getir görküne.
Gorkuzyp bezgek etdiler,
Peýdasy bardyr gör kime.

۞  ۞  ۞

Ýüň saýarlar sagaç bilen,
Wagt ölçärler sagat bilen.
Uzak ýola etseň sapar,
Ýoldaş bolma biweç bilen.

۞  ۞  ۞

Nebsi üçin atar hallan,
Il içinde halanmaýan.
Halk bilen bir jan bir tendir,
Ilinden alkyşlar alýan.

۞  ۞  ۞

Ýerinde atsaň ýomagy
Başgaça bolar tagamy.
Ilki özüň görelde bol,
Onsoň edewer talaby.

۞  ۞  ۞

Adamlar munda hil – hildir,
Bary birleşse bir ildir.
Irmän, arman yhlas etseň,
Bagtyňy tapmak mümkindir.

۞  ۞  ۞

Ýörme dünýäde diş gysyp,
Ýaşamak kyn munda busup.
Bagtyň üçin işle göreş,
Durmuşdan al paýyň susup.

۞  ۞  ۞

Kiçem bolsaň ýamanja sen,
Ökdeläpsiň gazanja sen.
Nebsiň guly, pul ýesiri,
Bir oýnatgy çemelje sen.

۞  ۞  ۞

Baýguş diýdi: “ men asyl guş”,
“Asyldyryn” diýdi suw guş.
Biz- ä erbedini görmedik,
Garga – da özüne gowy guş.

۞  ۞  ۞

Eý, ata Watanym, eý, dogduk mekan,
Ýelleriň bir täsin döredýär mukam.
Men seniň keşbiňden ganyp bilemok,
Göwsüňde ulalyp ösemdenmikän.

۞  ۞  ۞

Halky söý, göwnüňde bolmasyn diger,
Hormatla ulyny başarsaň başarsaň eger.
Söýgüsiz müň ýyllap ýaşan ömrüňe,
Söýüp ýekeje ýyl ýaşanyň deger.

۞  ۞  ۞

Az gepläp, köp diňle başarsaň eger
Göwnüňde garadan bolmasyn diger.
Dagdan arkaň bolsa, daşdan ýüregiň,
Atan okuň guşuň gözünden deger.

۞  ۞  ۞

Daýhanyň baş käri ekin ekmekdir,
Ony bejermekdir, suwa ýakmakdyr.
Oňa nädip ekmekligi öwredýän,
Belki bir telbedir ýa- da akmakdyr.

۞  ۞  ۞

Örän bir geň haýwan eken geçiler,
Bahar paslyn begsireşip geçirer.
Aňzak gyşda sandyraşyp durandyr,
Şeýleräk ýaşaýar munda kiçiler.
Ýa şeýleräk bolýarmyka kiçiler.

۞  ۞  ۞

Işiň bitmez sen özüňi goýberseň,
Azaşmarsyň gitjek ýoluň saýgarsaň.
Her zada aýratyn garaýşyň bolsun,
Hor bolmarsyň pähimiňe eýgerseň.

۞  ۞  ۞

Takyrlaňda kak suwundan içenim,
Gyzyl köz deý lälelerňi guçanym.
Öwürdiler seni düňle şorluga,
Deňeşdirsem şu günüňi, geçeniň.
(18.05.1989 ý.)

۞  ۞  ۞

Hiç bir gudrat bilmez seni butnadyp,
Seni görmän uly – uly gepledik.
Ak başyňyz ýatladyp dur, eý, daglar,
Gojalary güýç – kuwwaty gitmedik.

۞  ۞  ۞

Bahar pyntyk bolup ýarylyp çykdy,
Guşlaryň sesine garylyp çykdy.
Tomusda mährini gysganmadyk Gün,
Ýaşyl biýaradan saralyp çykdy.

۞  ۞  ۞

Tozga deý ýeňil bolma,
Syratsyz semiz bolma,
Zadyna gözüň gidip,
Akmaga gelin bolma.

۞  ۞  ۞

Ýaşlygymda dalaş gurup ýellere,
Aýlansam – da gözel – gözel ýerlere,
Hiç ýerde duşmadym sen deý jenana,
Hemra deý baş goýup gitse gelmeze.

۞  ۞  ۞
Seniň gözleriňde nur bar, ataş bar,
Indi baksaň ýüreklerim çat açýar.
Bir bakyşda meni Mežnun eýlediň,
Nädip geldiň Nepes pire sataşman.

۞  ۞  ۞

Haram nebis adamyny kör edýär,
Diňe kör däl, gulaklaryn ker edýär.
Garyndaşdan, ilden jyda düşürip,
Nebis eşegi öz ýolundan ýöredýär.

۞  ۞  ۞

Bu ýylyň gyşy deý gyş bolmaz asla,
Gyşlaryň ýazlara ulaşyp geldi.
Saglara rehmetdir, keremdir hassa,
Gyş, bahar gül deýin çolaşyp geldi.

۞  ۞  ۞

Owadan dünýäde bir türpe zat sen,
Bagt gujak açanda giç duýýar adam,
Göwnüň galan bolsa bagyşla meni,
Bu gün Nowbaharyň joşan pursaty.

۞  ۞  ۞

Halkymyz dünýäde bagtyýar juda,
Türkmene ne diýse beripdir huda.

۞  ۞  ۞

Az sözlesin, uz sözlesin dahanyň,
Geplemän söý gözelligni jahanyň.

۞  ۞  ۞

Birje pursat gulak goý sen dilberim,
Men sen hakda goşgy ýazman bilmerin.

۞  ۞  ۞

Ogullaň edepli merdana bolsun,
Gyzlaryň edepli, görkana bolsun.

۞  ۞  ۞

Bir – ä saryýagyz gyzy küýseýän,
Birem sary meňiz güýzi küýseýän.

۞  ۞  ۞

Bahar çagy ýapynşy deý gül düzler,
Gök ýüzüni eýeläpdir ýyldyzlar.

۞  ۞  ۞

Saýlanmadyk il adyndan wekil sen,
Öz döwründe halwa iýen hekim sen.

۞  ۞  ۞

Ýeri, ne peýda bar tekepbirlikden,
Irräjik dälmidir entek pirlikden.

۞  ۞  ۞

Sen barkaň kalbymda hiç bolmaz gam ýar,
Duýgy goşgy bolup kagyza damýar.

۞  ۞  ۞

Ýagşymämmet baýyň Teleke aty,
Elinden alnypdyr zor bilen gaty.
Hatda şeýle zulum etmez han Baty.
Şonda – da biz saňa doganym diýdik.

۞  ۞  ۞

Ýürek küýsäp seýran etdik gülşeni,
Garşy bolma, dalaşaly, gülşeli.

۞  ۞  ۞

Gözüme kaklyşdy lowurdap ýalkym,
Ol ýalkym däl eken,kümüşsow alkym.

۞  ۞  ۞

Ýaş başyňdan ynjyk bolma beýle sen,
Entekler özüňi kämil eýle sen.
(25.09.1999 ý).

Sapargeldi HUDAÝBERDIÝEW.