15:35

Edebiýat barada sorag-jogap

Söhbetdeşlik
Категория: Söhbetdeşlik | Просмотров: 1257 | Добавил: Bagabat | Теги: Serdar Ataýew | Рейтинг: 5.0/3
Awtoryň başga makalalary

Söhbetdeşlik bölümiň başga makalalary


Teswirleriň ählisi: 4
0
1 Revo  
484
Jogaplanyňyz üçin sag boluň Serdar aga, eliňize saglyk!

0
2 Bagabat  
43
Özüňe-de minnetdar.

0
3 Yusup  
50
Ýazyjy gowy eser döretmekde ganararyň täsiri barmy?

0
4 Bagabat  
43
Galamhakynyň ýazyjyň, şahyryň, dramaturgyň, şonuň ýaly beýleki döredijilik adamlarynyňam zähmetinde örän uly ähmiýeti bar.
Ýazmak - zähmet. Ýazmak işine "zähmet" diýmegimiň sebäbi bolsa, adatça bir jiltden (tomdan) ýagny, 15-16 awtorlyk sahypasy möçberli, takmynan 256 sahypadan ybarat romany ýazmaga bir ýyla golaý wagt sarp edýär (adaty A4 formatly sahypada hasaplasaň, 1 awtorlyk sahypasy (listi), takmynan umumy ykrar edilen galypdaky 16 sahypa ýa-da has takygy probeller bilen 40 000 belgi bolýar). Şol döwürde-de ol ýokarda aýdyşym ýaly, başga gazanç çeşmesi bolmasa, öňki ýazan kitaplary üçin alan galamhakyny "iýip" ýaşamaly bolýar.

Sowet döwründe ýazyjy-şahyrlarymyzyň alan galamhaklary barada dürli ýerden maglumatlar eşidipdim. Mysal üçin: Kerim aga (Kerim Gurbannepesow) özüniň meşhur "Taýmaz baba" poemasy üçin 42 000 manat (rubl) galamhaky alyp, şoňa-da Aşgabat şäherinden maşgalasy üçin täze howly satyn alanmyş. Ýa-da Berdi aga (Berdi Kerbabaýew) "Aýgytly ädim" romanyndan alan galamhakynyň möçberi kän bolandygy sebäpli, öz dogduk obasyndan görme-görşe gelen birki sany ýakyn garyndaşyna "GAZ 69" kysymly awtoulag satyn alyp, sowgat berenmiş.

“Dile geldi, bile geldi”, ýeri gelende aýtsak, A.Puşkiniň galamhaky (gonorary) şol döwürde örän ýokary bolupdyr. Mysal üçin, ol özüniň ilkinji erteki-poemasy “Ruslan we Lýudmila” üçin 1500 rubl galamhaky alypdyr. Soňra “Iwan Petrowiç Belkiniň powestleri” atly kyssa eserleriniň ýygyndysy üçin 5000 rubl, “Boris Godunow” eseri üçin 10 000 rubl, “Ýewgeniý Onegin” şygyrda ýazylan romany üçin 12 000 rubl galamhaky alypdyr. Şu günki günde erkin ýörgünli daşary ýurt pulunda (walýutada) A.Puşkiniň diňe “Ýewgeniý Onegin” üçin galamhakynyň möçberini hasaplasaň, 150 000 amerikan dollary bolýar.

Häzirki döwrüň daşary ýurtlarynyň ýazyjylarynyň galamhaklary hakda aýdylanda bolsa, Russiýada meşhur, zenan we Kaminskaýa atly aýal aňtawçy hakdaky detektiw romanlarynyň ýazary (awtory) Darýa Donsowa özüniň ýazyjylyk işiniň ilkibaşynda, birinji romany üçin 20 000 rubl galamhaky alan bolsa, ol häzir her aýda diýen ýaly bir roman ýazyp, her romany üçinem azyndan 200 000 amerikan dollary möçberinde galamhaky alýar. Ondan başga-da D.Donsowanyň tutuş eserleriniň toplumyny çap etmek hukugyny belli neşirýatlaryň biri 2 500 000 amerikan dollaryna satyn alypdyr.

Edil şonuň ýaly Russiýanyň ýene-de meşhur detektiw eserleriniň ýazyjysy Aleksandra Marinina her täze kitaby üçin 100-150 müň amerikan dollary möçberinde galamhakyny alýar.

Ýa-da Russiýanyň Erast Fandorin atly 20-nji asyryň başynda sülçülik-aňtawçylyk işini alyp baran çeper gahryman hakda romanlaryň toplumyny ýazyp adygan ýazyjysy Boris Akunin her täze kitaby üçin 25-30 müň amerikan dollary möçberinde galamhakyny alýar.

Dünýäde bir ýylyň dowamynda iň köp galamhaky alan ýazyjylaň sanawy bolsa, "Forbs" žurnalynyň 2019-njy ýyldaky maglumatlaryna görä, şu aşakdaky ýaly:
1.Joan Rouling - 95 million amerikan dollary;
2.Jeýms Patterson - 84 million amerikan dollary;
3.Jeff Kinni - 21 million amerikan dollary;
4.Den Braun - 20 million amerikan dollary;
5.Stiwen King - 15 million amerikan dollary;
6.Jon Grişem - 14 million amerikan dollary;
7.Nora Roberts - 14 million amerikan dollary;
8.Pola Hokins - 13 million amerikan dollary;
9.E.L.Jeýms tahallusy bilen ýazýan Erika Leonard - 11,5 million amerikan dollary;
10.Daniela Stil - 11 million amerikan dollary we ş.m.

Bolanyna görä galamhaky hakynda bir anekdotjygam ýazaýyn:

Galamhaky dawasy

Ýazyjynyň täze hekaýasyny çap etmekçi bolýan neşirýatyň hasapçysy oňa yrsaraýar:
-Biz diňe ýazylan zat üçin galamhaky töleýäris. Sözleriň arasyndaky boşluklar (probeller) üçin hiç zat tölemeris.
Ýazyjy uludan dem alýar-da, jogap gaýtarýar:
-Bolýar onda, men hekaýamy sözleriň arasynda boş ýer (probel) goýman täzeden işläp getiräýerin. Ýöne redaktor bilen soň özüňiz düşünişeweriň.

Teswiri diňe saýta agza bolan ulanjylar goşup bilýär.
[ Agza bol | Saýta gir ]