14:47

Ussat grimçi Fatima Gizatulinany ýatlap...

Teatr we kino sungaty
Категория: Teatr we kino sungaty | Просмотров: 451 | Добавил: Orhideýa | Теги: Mämmetgurban Mämmetgurbanow | Рейтинг: 0.0/0
Awtoryň başga makalalary

Teatr we kino sungaty bölümiň başga makalalary


Teswirleriň ählisi: 5
1
1 eatayew33  
761
Teatr hakda meniňem birtopar zatlar gürrüň beresim gelýär. Eger meňem mowzuk goýmaga hukugym bolan bolsa, hökman şeýderdim diýýän-de, soňam pikir edýän:"A seň ony gyzykly gürrüň bermäge ukybyň barmy?"
Düýndi öýdýän, @Myhman bir wakama:"hekaýa edäýmeli waka eken" diýipdir. Ol hakda özümem az pikir etmedim, sebäbi şol gezegem, soňam juda gyzykly wakalaryň şaýady bolmak miýesser edipdi, ýöne men hiç bir eseriňem diňe haýsydyr wakaň, diňe haýsydyr bir pikiriň ýa-da diňe haýsydyr bir duýgyň hatyrasy üçin ýazylmagynyň tarapdary bolmamsoň, özümde bolsa eser ýazmak ukybyny duýmamsoň, şo-ol izaklaşdyryp ýörün.
Men hatda makalaňam diňe şol makalaň ýazylmalydygy, wajypdygy üçin ýazylmagyna garşy bolup gezdim (öz ýanymdan).
Ine, öz wagtynda (belki, häzirem) atly žurnalist bolan Mämmetgurbanyň bu oçerkindenem hiç hili estetiki lezzet alyp bilmedim, ýogsa dile çeperlikde şondan öňe geçjek adam bir barmyka diýdirerdi. Belki, gürläp bilmek bir zat, ýazyp bilmek asla başga zat bolany üçindir? Bu eserde nämelerdir bir zatlardan habarly bolmakdan başga näme bar? Oçerk ýa makala bolsa habar žanry däl. Asla, soňky döwürde žurnalisterimiz oçerk bilen makalaň öz aralaryndaky tapawydynam saýgaryp bilenoklar welin, olaryň çeper eserlerden näme bilen tapawutlanýandygynam bilmeýän ýaly, ýogsa edebiýatyň ilkinji lokomotiwleri žurnalistler bolmaly ýalam welin...

1
2 eatayew33  
761
Kimdir birini nämedir bir zatda aýyplaýan ýaly bolmasyn diýip, "estetiki lezzet" diýip nämä düşünýändigimi ýene-de teatryň üsti bilen düşündirjek bolaýyn.
"Gyz salgydy" spektaklyna gitdik. Antraktda her kim daşaryk, kafe howluksa, ýoldaşym bilen men ikinji gata howlukdyk. Şu gün diňe sahnaň däl, zalyň içiniň bezegem üýtgeşikdi: zalyň tutuş hemme ýeri her dürli gykyndy matajyklaryň asylyp goýulmasy bilen bezelendi. Balkonlaram, potologam, biziň ýapyşyp duran (ikinji gatdan) периламызам şolaryň palitrasynda zala üýtgeşik bir bezeg berýärdi.
Ýanymyza bir adam geldi. Elinde-de gulaklygy (terjime üçin). Germanyýadan eken. Ol az-owlak rus dilini bilýän eken, meňem ýoldaşym nemes dilinden habarlydy. Garaz, düşünişdik. Olam biziň seredip duran zadymyza seredip, bunuň nämäni aňladýandygyny sorady. Bizem başardygymyzdan, bu zatlaryň millilik bilen baglanyşyklydygyny düşündirjek bolduk.
Onuň janykmasy hiç ýadymdan çykanok:
— Wah, men ol zatlara düşünýä-än(!), ýöne dünýäň dürli ýurtlarynyň teatrlarynda bolsamam, henize çenli şeýle dekorasiýany göremok!
Antraktdan soň otyryn hemem şol nyhmanyň sözleri hakda pikirlenýän. Yşyklaryň bolsa, zalyň içinde "oýnap" , şol bezegleri şöhlelendirip durşy hasam üýtgeşik täsir edýärdi.
Režissýoryň näme maksat bilen şeýle dekorasiýa ulanandygyny bilemok, ýöne men özümi birdenkä ullakan türkmen gara öýüniň içinde duýdum! Inim tikenekläp gitdi! Wakanyň iň pajygaly ýerlerem şol türkmen gara öýüniň içinde geçýärdi ahyryn!
Elbetde, bu ýagdaý artistleriňem ussatlygyna bagly. Şolaryň ussatlygy bilen men şolaryň "arasyna girmedik" bolsam, belki, spektaklyň soňuna çenlem "dogrudanam, bu zatlar nämäni aňladýarka?" diýer oturardym...

Ine, men her bir eseriňem şeýdip "içine girmegi" gowy göýän, eger-de ol öz içine goýberip bilýän bolsa...

1
3 myhman  
732
söhbetdeşlik

@myhman:
- ýoldaş ataýew, tüweleme, soňky bir-iki hepdäň içinde diliňiz açylan ýaly bolupdyr. öň-ä iki agyzjyk bir zat ýazyp oňýadyňyz. olam, köplenç, "düýe" diýen ýaly bolýady. men ol "düýäň" aňyrsynda bir zatlaryň bardygyny aňýadym (özüňize-de ýaňzydandyryn, başda). köp zat görüpsiňiz, köp zat okana meňzeýäňiz. nämüçin ýazaňyzok.

@eatayew33:
- Teatr hakda meniňem birtopar zatlar gürrüň beresim gelýär. Eger meňem mowzuk goýmaga hukugym bolan bolsa, hökman şeýderdim diýýän-de, soňam pikir edýän:"A seň ony gyzykly gürrüň bermäge ukybyň barmy?"

@myhman:
- meň pikirimçe bar. mowzuk goýmaga hukugy saýtyň adminleri berýä. adamyň ýazanlary ýazjaklaryna kepil. soňky ýazan zatlaryňyza seretseň-ä, gowja zatlar çykjaga meňzeýä. onsoňam siziň eşidenleriňiz hä däl, hatda diňe görenleriňizdenem bir-iki sany hekaýalar toplumy çykjaga meňzeýär. ýazybermeli-dä...

@eatayew33:
- Ol hakda özümem az pikir etmedim, sebäbi şol gezegem, soňam juda gyzykly wakalaryň şaýady bolmak miýesser edipdi, ýöne men hiç bir eseriňem diňe haýsydyr wakaň, diňe haýsydyr bir pikiriň ýa-da diňe haýsydyr bir duýgyň hatyrasy üçin ýazylmagynyň tarapdary bolmamsoň, özümde bolsa eser ýazmak ukybyny duýmamsoň, şo-ol izaklaşdyryp ýörün.
[b]Men hatda makalaňam diňe şol makalaň ýazylmalydygy, wajypdygy üçin ýazylmagyna garşy bolup gezdim (öz ýanymdan).

@myhman:
- makala hakynda aýdanlaryňyz bilen ylalaşýan. ýöne çeper eser barada aýdanlaryňyz bilen ylalaşyp bilemok. maňa görä bir eser diňe haýsydyr bir wakaň ýa pikiriň, galyberse-de duýgyň hatyrasyna ýazylyp bilner. hatda ýazylmaly. iň esasysy hem duýgy. makala-da şonýaly ýazylyp bilner aslynda. men makalada diňe zakaza garşy. umuman, hemme eserde zakaza garşy.

@eatayew33:
- öz wagtynda (belki, häzirem) atly žurnalist bolan Mämmetgurbanyň bu oçerkindenem hiç hili estetiki lezzet alyp bilmedim, ýogsa dile çeperlikde şondan öňe geçjek adam bir barmyka diýdirerdi. Belki, gürläp bilmek bir zat, ýazyp bilmek asla başga zat bolany üçindir? Bu eserde nämelerdir bir zatlardan habarly bolmakdan başga näme bar? Oçerk ýa makala bolsa habar žanry däl. Asla, soňky döwürde žurnalisterimiz oçerk bilen makalaň öz aralaryndaky tapawydynam saýgaryp bilenoklar welin, olaryň çeper eserlerden näme bilen tapawutlanýandygynam bilmeýän ýaly, ýogsa edebiýatyň ilkinji lokomotiwleri žurnalistler bolmaly ýalam welin...

@myhman:
- agam (resmileşip durman "agam" diýäýjek), umuman, ikimizde "analitiklik" damary bar öýdýän. beýle damary bolan adamlaryňam ýazýany az. men-ä ony öz ýazjak zadyna ýazmaka göwni ýetmeýänliginden görýän. biz käte "şular näme okanda lezzet alýaka" diýdirýäs. ýogsada, bir eserden lezzet alyp gördüňizmi? nähili eserlerden lezzet alýaňyz?

1
4 myhman  
732
@eatayew33:
- Kimdir birini nämedir bir zatda aýyplaýan ýaly bolmasyn diýip, "estetiki lezzet" diýip nämä düşünýändigimi ýene-de teatryň üsti bilen düşündirjek bolaýyn.
"Gyz salgydy" spektaklyna gitdik. Antraktda her kim daşaryk, kafe howluksa, ýoldaşym bilen men ikinji gata howlukdyk. Şu gün diňe sahnaň däl, zalyň içiniň bezegem üýtgeşikdi: zalyň tutuş hemme ýeri her dürli gykyndy matajyklaryň asylyp goýulmasy bilen bezelendi. Balkonlaram, potologam, biziň ýapyşyp duran (ikinji gatdan) периламызам şolaryň palitrasynda zala üýtgeşik bir bezeg berýärdi.
Ýanymyza bir adam geldi. Elinde-de gulaklygy (terjime üçin). Germanyýadan eken. Ol az-owlak rus dilini bilýän eken, meňem ýoldaşym nemes dilinden habarlydy. Garaz, düşünişdik. Olam biziň seredip duran zadymyza seredip, bunuň nämäni aňladýandygyny sorady. Bizem başardygymyzdan, bu zatlaryň millilik bilen baglanyşyklydygyny düşündirjek bolduk.
Onuň janykmasy hiç ýadymdan çykanok:
— Wah, men ol zatlara düşünýä-än(!), ýöne dünýäň dürli ýurtlarynyň teatrlarynda bolsamam, henize çenli şeýle dekorasiýany göremok!
Antraktdan soň otyryn hemem şol nyhmanyň sözleri hakda pikirlenýän. Yşyklaryň bolsa, zalyň içinde "oýnap" , şol bezegleri şöhlelendirip durşy hasam üýtgeşik täsir edýärdi.
Režissýoryň näme maksat bilen şeýle dekorasiýa ulanandygyny bilemok, ýöne men özümi birdenkä ullakan türkmen gara öýüniň içinde duýdum! Inim tikenekläp gitdi! Wakanyň iň pajygaly ýerlerem şol türkmen gara öýüniň içinde geçýärdi ahyryn!
Elbetde, bu ýagdaý artistleriňem ussatlygyna bagly. Şolaryň ussatlygy bilen men şolaryň "arasyna girmedik" bolsam, belki, spektaklyň soňuna çenlem "dogrudanam, bu zatlar nämäni aňladýarka?" diýer oturardym...

@myhman:
- ine-de bir hekaýalyk waka. men köp eserden lezzet alýan. iň gowy görýänim hem öz ýazyjylarymyzyň ýatlama, gündelik, esse ýaly eserleri. sizem esse ýazsaňyz gowy bolaýjak ýaly. öň Derýa Baýramgulyýew diýen biriniň Gurbannazar hakda ýazan "Meniň dostum Gurbannazar" ýatlamasyny okadym. idili sözlemem düzüp bilenok eken welin, eseri okap bolamsoň, eseriň gutaranyna gynandym (eseriň adynam beýle etmeli däl eken, meň pikirimçe "meniň dostum meleguş" atly kino bolmadyk bolsa beýle pikir etmezdim). käte ýazylýan zat eseriň ýazylyşyndan gyzykly bolup bilýä.
umuman, ýazmaly.

adamy topraga meňzedeli. käbir toprak näçe suw berseň içip ýatyr. ne özünde saklaýa, ne-de bitgi bitirýä (çäge suwaran ýaly diýýäler-ä). käbir toprak beren suwuňy saklaýa. ýöne ösümlik çykaranok. soň kime gerek bolsa, şo suwy alyp ulanyp bilýä. käbir toprak welin suw bereňsoň al-ýaşyl öwsüp durýa.

toprak - adam, suw - okan-gören-eşiden-öwrenen zatlary diýip pikir etmeli.

söhbetdeşlik üçin minnetdar! :-)

0
5 eatayew33  
761
Hormatly @Myhman! Hormatyňa sag bol!
Men problemamy özüm bilýän, has dogrusy, bilip başladym. Arada-da bir teswirimde aýdypdym:" mende maňa düşünýän ýekeje adamam ýok" diýip. Hemme zat şol "düýe"- likde. Meniň iň halamaýan zadym — hetjikläp bermek. Iň bärkisi şu "hiç bir eseriň DIŇE bir zadyň hatyrasyna ýazylmagyna garşy" diýenimem düşündirmeli bolýanyma hem gynanýan hemem şeýle dýmüşündirmelerden çalt ýadaýan. Onyňam manysy: eser ýazmagyň esasy kadalaryny oňarmazdan, esasy zat haýsydyr bir wakany, duýgyny, pikiri beýan etmek bolman, şol zatlaryň gahrymanlara eden täsirini açyp görkezip bilmezden eser ýazylmaly däl diýmekdi. Ol täsirem ha pozitiw bolsun, ha-da negatiw, awtoryň gös-göni görkezmesi bilen däl-de, epizodlaryň, dialaoglaryň, hereketleriň, tebigatyň we ýene-de onlarça zatlaryň üsti bilen açylmaly, ýogsa anekdot aýdyp, soňam ony düşündirjek bolýan ýaly birzatlar bolýar.

Teswielem barada-da şeýle: kä bir adama bir ýa iki gezek "birzatlar" aýdyp görýän,. Netije barmy? Gowy zat. Ýok bolsa, nämä gerek ol adamyňam, özüňiňem biderek ýere nerwilerimizi sarp edip?

Indi bolsa hiç kime öwgüli sözem aýdyp bilemok. Şonam ters kabul etdiler. Bir oglanjyga duşdum. Beýle göwnüm ýeten şahyrym öňde-soňda bolmandy. Çynym bilen öwdümem, gerek ýerinde döwdümem. Onuň hem öz töweregimden çykan onlarça garşylyklar piňime-de däldi, ýöne onuň özem soňa-baka bu gatnaşygy göterip bilmedi. Oňa-da düşünýän: olam jemgyýetde ýaşaýar.

Garaz, iň dogry göreldeleriň birini alyp gideniň gowumyka diýýän: Esasy zat — zyýan ýetirmezlik. ( "Главное — не навредить" )

Edebiýaty gowy görýän, ony gowy görýänlerem gowy görýän, ýöne käte öte geçýändigimem (kelle gyzyp) soň duýup galýan.

Garaz, oňuşmazça dal-dä... :-)

Teswiri diňe saýta agza bolan ulanjylar goşup bilýär.
[ Agza bol | Saýta gir ]