ÝAMAN GELIN Agalar, bir gelin gördüm, arwah deýin, al deýin. Uzyn ökje köwüş geýip, uzaldyp gysga boýun. Boýag bilen örtüp meňzin, bir ýasama gül deýin, Ol gelini görüp, dostlar, men-ä geldim amana.
Başyň açyk, aýak ýalaň, geçip barýaň ýel kimin, Köýnegiň hem syrlaşyp dur, biliň “misli gyl kimin”’ Biçüwi hem egri dyzdan, özüň türkmen däl kimin. Ýaşamaklyk isleýärsiň kybap bolup zamana.
Gepletseň ýazygyn duýmaz, at dakar öň ýetene, Ýalňyşyp lak ataýsaň, müner şeriň atyna. Edebi gelişmeýär, boýuna syratyna. Hiç ýigidi ýar etmesin, sen deý zanny ýamana.
Dyrnak ýaly peýdasy ýok, ojagyna-öýüne. Bar pişesi bezeg bermek, garsak ýaly boýuna, Çemin tapsa hemle atýar, bir garryja gaýyna, Özi mydam ýaşlygyna gezjek deýin, hamana.
Bu goşgymyň äheňini men-ä bilmen, dostlarym, Degişmemi, hakykatmy, meniň başym çykmady. Duhi diýip, atyr diýip, üste sepen yslaryn, Ysgan adam arasyndan, ynsan ysyn tapmady.
Real durmuş häsiýetini özüne şygyrýet konssepsiyasy edip alan Azat şahyr bu goşgysynda zenanlar edebiniň kül edilýän ýagdaýyny käbir zenanyň mysalynda ajy ýaňsy bilen teswirleýär. Liriki gahrymanda janyýangyllyk, ahmyr... döredýän edep-terbiýe pozulmalary şygryň merkezi-ýadrosy bolup durýar.
Azat aga, goşgy gowy maksat b.n döredilipdir. Milli terbiýämiziñ barha agsamagy we ş.m... Ylalaşýan. Emma adamlaryñ geýniş terzi b.n häsiýetlerine baha berjek bolmagymyz ýalñyş.
Uzyn ökjeli köwşi geýen, (kosmetiki) boýaglara boýanan zenan siziñ gözüñize "arwah" bolup görnenem bolsa, muny geýen-bezenen zenana we başgalara "perizat" bolup görünmegi mümkin. Dogry, adamyñ geýniş terzinden belli bir derejede onuñ özüni alyp barşyna, terbiýesine baha bermek mümkin. Emma gutarnykly kesgitleme bermek ýalñyş bolar. Modnyrak egin-eşigiñ, ýa-da kosmetiki bezegleriñ zandy ýamanlyk, ýa ýagşylyk hiç hili baglanşygy ýokmuka diýýärin.
Azat Nurgeldi, Başgalaryñ aýdyp bilmedigini men aýdaýyn: Bu boş gürrüñlerden goşgy çykmaz, el götergil bu ýaramaz käriñden, Gowusy, proza ýazsañyz, mümkin degerli eserler döredip bilersiñiz!?
Salawmaleýkim, Ibrahimbadahshan. Menä, walla, alasarmyk ýagdaýa düşdüm. Garaýolly aga birhili baha berdi şu goşga, Haweran ýalňyşlyklaryny we ýetmezçiliklerini sypaýyçylyk bilen belläp geçdi. Sizem çürt-kesik ýazma diäýdiňiz, Meniňem öz auditoriýam bar, öz okyjylarym bar. Eger men Siziň maslahatyňyza eýersem olara näme jogap bereýin? Onsoňam Ybraýym aga anketaňyzda ýalňyşlyk gidipdir, düzedäýseňiz kem bolmazdy. Anketaňyza giremde tötänden goräýdim.
Mahym, uýam, sag bol, beren goltgyňyza. Men kän bir ýazyp ýören adamam däl, ýöne käte kalbyma sygmadyk setirleri kagyza geçiräýmäm bar. Onam öň hiç ýerde hiç kim bilen paýlaşmaýardymam, internede girip paýlaşan bolup ýörşüm. Bu goşgy degişme diýip ýazylan, 10-12 ýyl öň. Bilýän gyz gelinleriň hemmesi beýle däl, ýöne käbir gyzlaň çenden artyk kosmetika ulanyp, eşikleri gelişse gelişmese gözedüşgünç geýinip ýörenleri bar. Şolara degişlidi bu goşgy.
Azat aga, Siz gowy goşgulary döredip bilýän şahyr, tejribeli edebiýatçy, döredijiligiñ ujundan ýañy giren ýaşlarymyza-da degerli maslahatlary berip biljek sowatly adam. Belligime dogry düşüneniñ ü.n-em aýratyn minnetdar. Ybraýym aga goşgyñ kemçilikli hasaplan ýerlerini belläp geçse gowy bordy, kimem bolsa "ýazma!" diýmek ýalñyş. Herhal jany sag bolsun. Ýöne biziñ hemmämiziñ eden belligimizden, pikirlerimizden Ybraýym aganyñ teswiriniñ peýdaly boljakdygyna ynanýaryn. Gaýtam görýäñizmi, goşgyñyzyñ okaldy sany bir günde 100-den geçip gitdi. )) Çekişmedik bekişmez. Muny hemmämizden gowy özüñiz bilýänsiñiz. "Ýazma!" diýlende ýazylmajak bolsa, eline galam alan tapylmazdy bu jelegaýlarda. Ýa-da muny özüne özi diýmedik döredijilik adamsy bardyr öýdemok. Täze gowy goşgularyñyza we olary şu saýtda paýlaşmagyñyza hemişe garaşýandyrys. Sizi halap okaýan okyjylaryñyzy namut goýmañ.
Sagja boluñ Mahym ýegen! Hökman okaryn, mümkin öñem okandyryn, ýadymda däl!? Bir zady belläp geçesim gelýär, Azat aga özüni şahyr diýip belleýär (Şahyr 1964), ýaş ýigidem-ä bolmaly däl? (1964) Kim özüne şahyr diÿmäge hakly? Meniñ pikrimçe hiç kim. Sebäbi şahyrlyk mertebesi bir mukaddes dereje, ony ýazýanyñ özi däl-de uzak-uzak ýyllaryñ dowamynda goşgulary doly iliñ ýüregine, añyna siñen soñ, il-günüñ özi şahyr adyny berer. Beÿik pyragy ýaly, Gurbannazar Eziz ýaly, ...Ikinji aýtmaly zadym, şu "Ýaman gelin"li goşgy hakda...
Goşgynyñ mazmuny dogrudanam goşga laýyk mazmunmy? Azat aga degişme diýipdir, degişme okyjylary ýylgyrdyp bilmeli, böwrüni diñledip bilmeli. Bu goşgynyñ mazmuny ýigrençden, töhmetden doly. Aýallaryñ boýunyñ kelte (garsaklyk) bolmagy, haçandan bäri türkmenleriñ arasynda aÿp hasaplanÿar? haçandan bäri gelinlere bezenmek gadagan edildi? Ýa-da nähili lybas geýinmek şahsy bir zat dälmi? Elbetde aýallaryñ içine kämilleşmedikler bardyr, ÿöne ýaman kişi erkekleriñ içinde-de az däldir. Şolara-da şular ýaly bir zat ýazyñ, haýyş! Biz 21-nji asyrda ýaşabam şu köne pikirleri goşgymyza mazmun edinsek, aý bilmedim-de!? Şygryýet taÿdan hem, şu goşgynyñ bu mesragy ÿa beýdi ýa-da bendi ajap ýerine düşüpdir diýip saýlap tapara zat ýok. gepimi uzatmaýyn, ýyllar boýy hoşamaýlabam aýdyp gördük, köplenç netije bermedi, käwagt gatañragam aýdyp göreýin diýdim. Azat aga menden kyn görmäweriñ, men bu saýtda tanaýan kişim ÿok, hiç kime-de ýamanlygym ýok. Biraz Türkmen edebiýatyna janym ýanýar. Belki indikide şular ÿaly ýazgyny (goşgy däl) internetde paýlaşjak bolanyñyzda bir salym diñigenersiñiz!?
"Kim gaýkyny söýer-kimem küýküni" diýişleri ýaly köpleriñ gözüne kosmetiki boýaglar bilen boýalan zenan ýakymly. Azat agamyz bolsa sadalygyñ, salyhatlylygyñ, asyllylygyñ ašygy. Şoñ netijesinde-de şu goşgy döräpdir. Özümem sadalygy söýýän ynsan. Şoñ üçinem bu goşgy maña-ha ýarady.
Şu goşgy örän gowy goşgy, (Käte tötänlikde...) Hem gozgalynan gürrüñ janyña siñdär, hem-de goşgy şygryýete baý. Daşa öwrülip bilýän sôzi ýürege degirip bilseñ, soñam indiki setirlerde daş belleşýän ýürekleriñ özem daşa dönjegini nygtap bilseñ, ine sözler şygyr bolýar duruberýär. Gaýrat et Azat aga!
0
