Lebap / goşgular

LEBAP

Lebap!
Senden uzaklaşsam bir günlük,
Zerurlykdan dörän alada görä,
Kalbyma durmuşdan berlen gurgunlyk,
Nowruz gary kimin bada-bat erär.

Perwana diýermiş: - "Jandan geçsem-de,
Yşga kowalaşyp, Güni küýsärin".
Müñ bir gözellikden şerbet içsem-de,
Men seni küýsärin,
Seni küýsärin!

Lebap!
Heý, barmydyr senden gözel ýer?!
Senden gözel mekan bolup bilmez hiç.
Duýar muny gursagyñda gezenler,
Añyrsy,
Añyrsy üç güne deñiç.

Altyn çagalygym keýpin çag edip,
Geçdi señ göwsüñden ajap gudrat dek.
...Ne hezildi buýanlardab bag ekip,
Bulda bakyp ýörenleri büdretmek.

Atalar deý gan dökmeli bolmadymn
Lezzet aldym Jeýhunymda ýüzmekden.
Çagakam köp zadyñ syryn bilmedim,
Bar zadyñ manysy oýnap gezmekdi.

Dogry, käte aýagyma çümende
Ýandaklaryñ yzasyny duýdum men.
Azaşsam-da oturmadym ejizläp,
Ýoly ýöräp ýeñmeklige uýdum men.

Ýigit çykdym çagalykdan saplanyp,
Bu gün hyzmat edýän Watan duzuna.
Çagalygym geçmişimden saýlanyp,
Indi her gün salam berýär özüme.

Menzil ýatyr, menzillerden ötsem-de,
Barha gyzyp barýar bu göreş ýoly.
Birden orbitañdan çykyp gitsem-de,
Dolanyp gelerin Gagarin ýaly.

■ ÝAŞLYGYM

Bagty zer baldakly gözel ýaşlygym,
Çalym edýär ýyldyrymyñ ýalkymna.
Düwlen ýumruk deýin jemläp güýjüni,
Bagyşlaýar Watanyma, halkyma.

Çalyp ýeñişleriñ mukamyn,
Ellermi ýetirdim Bagt gapysyna.
Ýaşlygmyzy aýdyp edip girizýän
Mukaddes poeziýañ sahypasyna.

Gudratlardan gaýym bolan güýjüm bar,
Üýtgedýärin derýalaryñ ugruny.
Şeýdip döwrümiziñ taryhyna men,
Ýazýaryn ýaşlygmyñ ajap şygryny.

Darka ýaryp gatbar-gatbat daglary,
Menzillerden-menzillere ýol çekýän.
Dabaraly ýaşlygmyzyñ adyndan
Asyrmyzyñ gündeligne gol çekýän.

Täze romanlarda bolyp gahryman,
Täze eýýäm içre geçip eýýäme.
Öçmese-de Magnitkanyñ şöhrady,
KAMAZ-y işledip, başladyk BAM-a.

Gülleýär gan döküp gazanan dünýäm,
Takyrly sähralar bir görseñ bagdyr.
Bagtlydyr kim diýse:
- Bu göreşde
Meniñem ujypsyz goşandym bardyr".

Merdana ýaşlygym döwrüñ pälwany,
Gaýratymy gizlemeli bolmaryn.
Şonuñ üçin bu ömrümde hiç haçan,
Ýaşlygymy gözlemeli bolmaryn.

Kem-kemden dünýäñem keşbin özgerdip,
Gojalyga guwanç bilen bararyn.
...Bir çak sorasalar ýaşlygym hakda,
Şu günki günleri salgy bererin.

■ SEÝDI DIÝLENDE...

Seýitnazar Seýdiniñ 200 ýyllygyna

Uç-gyraksyz ýaýlyp ýatan boz çöller
Kalbyñy gaplaýar Seýdi diýlende.
Güler ýüzli, parasatly gözeller,
Kalbyñy gaplaýar, Seýdi diýlende.

Hakdan däl, halkynyñ gamyby içmiş,
Üç müñ hesret bilen üç gezek göçmüş,
Horlukly,
Zorlukly gowgaly geçmiş,
Kalbyñy gaplaýar, Seýdi diýlende.

Soñky demine çen döwüşen pälwan,
Egri gyljyn syryp, göreşen pälwan,
"Watan!" diýp, at münüp, söweşen pälwan
Kalbyñy gaplaýar, Seýdi diýlende.

Guwançly tutulýar ady her ýerde -
Hem çet ülkelerde, hem merkezlerde,
Dana şahyr bilen batyr serkerde,
Kalbyñy gaplaýar, Seýdi diýlende.

Belki, ýer astynda däldir ol ýatan,
Belki, ol şapakdyr dañ bolup atan,
Jandan eý görülen, görülýän Watan,
Kalbyñy gaplaýar, Seýdi diýlende.

■ JÖWEN

Gulaç boýly ýapraklaryn galgadyp
Mymyk şemala.
Ýaşyl begres geýnen inçejik jöwen,
Geldi kemala.

Toprakdan deñ çykan kädiler ýerde
Galdylar garap.
Otyr kelem, käşir, sogan - bular-da
Başlaryn yrap.

Baş çykardy welin,
Duýdansyz ýerden,
Dänelije çogdam başy aşaga
Egildi birden.

Pikir etdim onuñ däneleriniñ
Görüp agyny.
Meger ene Ýerden gözleýär eglip
Juwan çagyny.

■ ÇOPANTELPEK

Owadan gül çopantelpek,
Gülümjiräp dur enaýy.
Güller dünýäsinde entek
Belkem ýokdur onuñ taýy.

Şahyrlara gazallyk ol,
Aşyklaryñ salam haty.
Ýa duran bir gözellik ol,
Ýa näziklik alamaty.

■ BAKY BAHARA BARÝAN

Ugran otly kimin umma gitdi gyş.
Buşluk! Bahar gelýär, açylýar güller.
Gökde bulut oýnap, sil ýasýar ýagyş,
Mylaýym howadan dem alýar günler.

Agaçlar kem-kemden ýazýar ýapragyn,
Hem dolanýar olar begres şalyna.
Çalym edýär çemenzarly topragym
Şaý dakynyp toýa gelýän geline.

Müñ görk bilen ýüz dürli gül açylýar,
Töwerege saçýar müşküñ ysyny.
Duýgy ganatlanýar, ylham eçilýär,
Şahyrlar döredýär ýaz goşgusyny.

Bahar geldi, gül äkeldi ajaýyp,
Güller bilen gurşalypdyr her ýanym.
...Gözelligi juwan kalbyma çaýyp,
Men baky Bahara tarap barýaryn.

■ ŞAHYRYÑ ARZUWY

Şahyryñ ýüregi möwç urýar dyñzap,
Arzuw bilen uçýar paýhas durnasy:
Adamynyñ ýüreginden önen zat
Adamlaryñ arasynda ornasyn!

Gurşun bolup girsin danañ sözüne,
Aşyklaryñ dodagyna bal gatsyn!
Kuwwat berip gojalaryñ dyzyna
Menzillerden menzillere ylgasyn!

Ajap-ajap goşgularyñ käninde
Meñ goşgymam göze ilsin, uz bolsun!
Jahyl çykan ýigitlerin ýanynda
Özem söýülmedik gözel gyz bolsun!

■ ÝOLDA

Täze ýol garşylap ýaş ýolagçyny,
Äleme nur çaýdy Wolga säheri.
Göründi ýyldyzly asmana meñzäp,
Alysdan Leniniñ doglan şäheri.

Gyzlymtyl gabykly sosna tokaýy,
Buluda direýär merdem başyny.
Başlanýar bu tokaý Wolga boýundan,
Otyr giñ şäheriñ gurşap daşyny.

Tolkunlar böküşip,
seretseñ Wolga,
Çyrpynşyp gelýär-de,
Çyrpynşyp gidýär.
Nirdendir bir ýerde owralan buzlar;
Akym bilen ýuwaş hereket edýär.

Wolganyñ çägesöw giñiş güzerin,
Gezim edip synlaýar ol her ýany.
Tolkunlara çaknyşanda nazary,
Gören ýaly bolýar Amyderýany.

■ BOLSA-DA ARADA ALYS MENZILLER

Toý şowhuny bilen ýañ salyp dünýä,
Hereket şerbetin paýlanda bahar,
Ýetişen gyz kimin, güller açylyp,
Tapyşan aşyk deý ýylgyryp bakar.

Şahyrlyk duýgulam her esger kalbym,
Kepderlere goşup kakýar ganatyn.
Beýik söýgi hakda goşgy ýazmaga,
Saýlap aldym şol gülleriñ arasyn.

Şu gülleri - tebigatyñ görküni,
Şu topragy,
Şu Watany goraýan.
A sen bolsa menden alys mekanda
Öz bagtyñam,
Meñ bagtyñam goraýañ.

Menzillere ara salyp
Lebapda,
Beýlekimjz Powolžýede dursak-da,
Ymtylyp geljegiñ belentliklernw
Iki ýürek urýar ýalñyz gursakda.

Iki ýürek urýar ýalñyz gursakda,
Arada menziller bardyr öýdemok.
Gaplanypdyr guwanjyna geljegiñ,
Aýralygyñ aýdymyny aýdanok.

■ BILBIL

Uzakda bir bilbil şadyýan saýrap,
Bütin töweregi joşa getirdi.
Muhabbet owazy çar ýana ýaýrap,
Nowjuwan kalbymy göge göterdi.

Çilim çekmek üçin saklandyk biraz,
Saýlap goja dubuñ goýy kölgesin.
Gitdik goramaga soñra bolsa viz
Watan,
Hem-de şol bilbiliñ nagmasyn.

■ POSTDA

Aý saçyp asmandan süýt ýaly nurun,
Bütin töweregi görkezýär aýdyñ,
Ýazyñ bir gijesi postumda durun,
Eşdilýär uzakda ýañlanýan aýdym.

Görünýär depeden ser salan bada,
Şäherde lowurdap ýanýan yşyklar.
Belki, şu eşdilýän aýdymlary-da,
Aýdýandyrlar şol ýerdäki aşyklar.

Mertlik duýgulary gaplap ýüregmi,
Bir gez göterildim aýdym sesine.
Elde has-da ykjam tutdum ýaragmy,
Şol azat aýdymlañ hatyrasyna.

■ SYRGYN

Ýel öwüsýär,
Ýel öwüsýär, şuwlaýar
Üzsem diýýär telegrafyñ simlerin.
Syrgyna parh etmän gorýar esgerler
Mähriban Watanyn hem Ene ýerin.

Sowuk şemal tolkun ýaly towlanyp,
Gar sowurýar,
Görünmeýär ýer-asman.
Bar zat gözden ýitýär gara duwlanyp,
Watan goragynda dik durun sarsman.

Syrgyny düýbünden duýanok ganym,
Syrgynlardan ýüz-müñ esse uly men.
Ýeñilmezek halky bolan Watanyñ,
Tapylgysyz dünýäñ garawuly men.

Göwräm gala bolup bellenen ýerde,
Hüşgärligme baglap sagy-soly men
Durun Lebabymdan uzak ýerlerde,
Parahat durmuşyñ garawuly men.

Sowuk şemal tolkun ýaly towlanyp,
Gar sowurýar,
Görünmeýär ýer-asman.
Watan,
Söýgi,
Durmuş hakda oýlanyp,
Durun men postumda,
Durun men, sarsman.

■ HEMIŞE ESGER

Goradyk Watanyñ asudalygyn,
Gijeler gyrpmadyk kirpigimizi.
Ganymyzda gadam urdy hüşgärlik,
Talap edýär häli şeýle bolmaga
Atalaryñ dadan "şarpygy" bizi.

Deñizleriñ çuññur düýbünden başlap,
Ümbülmez asmanyñ göwsüne çenli.
Her daban topraga söýgi bagyşlap,
Serhetden serhediñ özüne çenli

Goraýas Watanyñ bar ýer, bar künjün,
Goraýas mukaddes Ene ýeri biz.
Atalaryñ ýolun dowam ediji
Beýik erkinligiñ esgerleri biz.

...Ynha ugraýarys bu gün öýmüze,
Tamamlaýas gysga gulluk möhletin.
Ornumyzy berýäs
jigilernize
Hem Watanyñ bozulmajak serhedin.

Watan! Seniñ üçin sakçy durmaga,
Gerek pursatynda men mydam taýyn.
Emma şeýle ýagdaý döremesin hiç,
Menem gaýdyp esger geýmin geýmäýin.

Abdyreşit TAŞOW.