Bolgariýa türkmenleriniñ edebiýaty

Bulgaristan Türk(men)leri Edebiyatı

* Bulgaristan'daki Türk(men) edebiyatının geçmişi çok iyi araştırılmış değildir. Ancak, 15. yüzyıldan sonra buraya gelen Türkmen sanatçıların, çevrelerini etkilediği bilinmektedir.
* 16. yüzyıldan sonra artık buraya özgü bir Türk edebiyatı belirmeye başlamış, öte yandan Anadolulu pek çok şair ve düşünür Bulgaristan'a gelmiştir.
* Bu durum, 18. yüzyılda da sürmüştür.
* 19. yüzyılda Osmanlı Devleti dağılmaya başlayınca, edebiyatçılar da bundan etkilenmiş; Türklük ve İslâmlık duygularını dile getirmeye başlamışlardır. Bu dönemde Türk halk edebiyatı ile klasik Türk edebiyatı çizgisinde bir edebî gelişim vardır. Bu yüzyılda; Tarta, Hilal ve İttifak dergileri en önemli yayın organlarıdır.
* 20. yüzyılın başlarında Bulgaristan'da yayımlanan dergi ve gazete sayısı yüzü aşar.
* 20. yüzyıl Bulgaristan Türkleri edebiyatı üç döneme ayrılabilir:
* İlk dönemde öğretmen yazarların ve çocuk edebiyatının etkili olduğu görülmektedir. (Süleyman Sırrı, Osman Nuri Peremeci, Hafız Abdullah Meçik, Mehmet Masum...)
* Bazı yazar ve şairler Türkiye'ye sığınmışlardır. Bu dönemde yurt ve ulus özlemi, Balkan ve Bulgaristan Türklerinin sorunları ve bu yoldaki mücadeleler, baskının ruhsal etkileri, gelenek ve göreneğe bağlılık, Türkiye sevgi önde gelen konu ve temalardır.
* Rejim değişikliğinden sonra edebiyatta bağımlılık temel ilke haline getirildi. Bu tutum karşısında birçok yazar Türkiye'ye sığındı.
* Bu dönemde Öykü, roman, tiyatro, anı gibi türlerde birçok yazarın adı sayılabilir. (Ahmet Şerif, Ömer Osman, Ali Kadir, Osman Salih...)
* Bugün en etkin Türkçe yayın organı ise; Halk ve Özgürlük Gazetesi'dir. Bulgaristan Türkleri için daha özgür bir edebiyatın ufukları açılmış görünüyor.

# 2007 © Türk Dili ve Edebiyatı Dersleri Kaynak Eğitim Sitesi | Tüm Hakları Saklıdır.