Dirilik suwy -26: romanyň dowamy

8.

«Alladan gelenine, bendesiniň çäresi bolmaz»
Halk pähimi.

«Batyr başdan bolar, ýüwrük aýakdan»
Halk nakyly.

«Sygyryň şahyna ursaň, sugunyň endamy dyglar»
Halk pähimi.

«Barmagyň gyrasyndan çykan gökgabarçaga sogany bişirip, gyzgynlygyna ýapsaň haýry ýeter»
Halk tebipçiliginden.

Ondan bäri geçen bir aýa golaý wagtda Dawut adamlaryň saglygyna seretmekde-de, melleklerine, ekin-dikin ekmekde-de, täze jaýyny hasam oňaryp, oňa göçüp gelmekde-de esasy aladalaryndan dynyp ýördi. Indi durmuş bir sydyrgyn gidip başlady. Ol täze jaýa Bossany, Gulçany göçürip getirip, indi bir aý bäri olara ýazuw-pozuwdan başga-da, şu ýere delalat isläp gelýän dertlilerei kabul etmegiň, olary «Dirilik suwuna» düşürmegiň, guýrukdan sanjym etmegiň syrlaryny, ýüzüniň, dodagynyň, diliniň reňkiniň häsiýeti boýunça gelen hassalaryň keselini kesgitlemegi, aýak, el süňkleriniň çykmasyny, döwülmesini gaty berk, çyny bilen öwredýärdi. gije diýmän, gündiz diýmän öwredýärdi. Ol kä günler atasynyň arryk bakyp ýören käline gidip çöpboýa, üzärlik, syçyratgy, saryja ot, kyrk bogun atgulak, gotaňňyr ýaly bir topar otlary şägirtlerine görkezip, ep-eslisinem ýygyp getirip, kölege ýerde serip goýdylar.
– Gaty pugta okaň. Her üç aýdan synagdan geçersiňiz. Kim synagdan geçmese, onda bu işleriň golaýyna getirilmez–diýip, olara haýbatam atyp goýberýärdi.
Ol täze jaýdaky işleri bölüşdirdi.
Gulça iki sygyryň, iki göläniň otuna, iýmine, suwuna seretmeli. Peji odun, suw bilen üpjün etmeli.
Bossan irden turup, sygyrlary sagmaly, bu ýerde kim bolsa, çaý-nahar bermeli. Arassaçylyga seretmeli. Günortan nahar taýýarlamaly. Bu ýere gelen näsaglary kabul etmeli. Her üç-dört günden bir tamdyr çörek bişirmeli. Aýal adamlary suwa düşürmegi guramaly. Olaryň ýagdaýyna göz-gulak bolmaly. Agşamyna hem ýazuw-pozuw, hem lukmançylyk okuwy....
Dawudyň özi näsaglary kabul edýärdi. Olary keseli boýunça bölüşdirip, özüniň güýjüniň ýetmejegräk dertlerini etrap hassahanasyna, Aşgabada gitmegi maslahat berýärdi.
Täze jaýdakylaryň bary bagtyýardy. Gulça indi agyr dertden dynyp, ers-mers ýigit bolup ýetişipdi. Onuň hiç kemi ýokdy. Dawut bu ýigidiň janly, jigerli, gepi-sözi ýerinde, asylly adamdygyna barha göz ýetirýärdi. Ol özüne buýrulan işi kemsiz ýerine ýetirmek üçin gijeler ýatman agyrdan agyr işläp bilýärdi. Diňe şol iş kemsiz bitenden soň rahatlanýardy. Beýle häsiýet Bossanda-da bar eken. Olam käte çöregi daňdan bişirip, ertirlige ýetirip bilýärdi. Kir ýuwýardy.
Dawut bu gyzyň üşükliligine, eliniň ýeňilligine, eliniň, diliniň süýjüligine haýran galýardy. Ol otaglary şeýle arassa, päkize saklaýardy. Onuň bu işlere haçan ýetişýändigini bilip bolmaýardy.
Dawut öz şägirtlerine maşyn sürmegem öwretdi.
Lukmany eli giňelip, işleri ýola düşensoň, bir mesele öz gününe goýmaýardy. Birinjisi, onuň akademik Smirnowdan alan puluny gaýtaryp beresi gelýärdi.
Dogry, ol jaý gurmak, öz mülküniň daşyna haýat aýlap, bagyň içini abadanlaşdyrmak, «Gotur gowagyň» derman suwuny daşyna çykarmak, otaglary lukmançylyk abzallary bilen göwnejaý abzallaşdyrmak üçiun akademigiň on müň manada golaý puluny harçlady. Ýöne häzir onuň üstüni dolar ýaly harjam ýokdy. Ol hassalary mugt bejerýärdi. Dermanlary özi satyn alýardy. Dogry, öň düwnük, süýji, bagyr, ýa beýleki keseller bilen ölüm halyna ýetip, Dawudyň emi bilen tut ýaly sagalyp giden adamlaryň birnäçesi: «Malyň, puluň gürrüňi bolmaz. Kynçylyk çekseň, «guk» diýäýgin» diýip aýdýardylaram. Ýöne Dawudyň adam ogluna mätäç, bakna bolasy gelmeýärdi. Ol iň bärkisi kakasyndanam bir köpük kömek alyp biljek däldi.
– Ýok-la, işläp ýörün-ä. Özüm kömek etmeli olara. Juda bolmasa, tomus on-onki müň kerpiç urmaly bolaryn. Ýöne, akademigiň puluny eltip bir bereýin. Özünem bir hepdejik dynç almaga çagyraýyn....
Şol oýlardan soň ol her üç-dört aýda birki sany öküzçe satyp, çykdajylaryny dolmak barada oýlanýardy. Ýöne onuň akademigiň öňünde bergidar bolup galasy gelenokdy.
Ikinji ynjalykdan gaçyrýan zat, ol Bossanyň hossarlarynyň kimdigini anyklasy gelýärdi. Bu gyzy alasarmyklykda saklasy gelenokdy. Balyk mama garrap, halys bolandan soň bu işiň ugruna çykyp bilmedik bolmaly. Emma Dawudyň Aşgabatda-da, medinstitutda-da tanyş –bilişleri bar-a. Han-a professor Saçly Dursunowa bar-a. Üçünji mesele, Bossanyň aýagydy. Dawut gyzyň aýagyny edip bilişiçe bejerdi. Ýöne, ol gyzyň aýagyndaky hamudy, çöpboýa, ýapgysyny, gamyş bölejiklerini aýryp bilenokdy. Ol Bossana süňk bitirýän emleri, mumyýa, gamak mumyýa berýärdi. Gyz indi, ýumşajyk şypbyk geýip, bagtdan ýaňa gül-gül açylyp, işläp, ýortup, ylgaşlabam ýör.
Dawut günde-günaşa onuň aýagyny görýärdi.
– Agyrýarmy, ynjy duýaňokmy?–diýip häli-şindi soraýardy. Bossan aýagynyň birwagt bitip giden tikinlerini görkezip, bagtyýarlyk bilen aýaklaryny sypalap goýberýärdi. Ýöne, edil ökjä birigýan ýon damar, nerw, mysşalar topbaklanyp dur....
Ine, şu üç mesele Dawuda ynjalyk bermeýäri.
– Hamutlary, ýapgyny indiki aýdan aýyrmaly. Bolmasa Bossanyň aýagyny ýene bir sapar operasiýa etmeli bolar-da.
Hepdäniň ikinji güni oblast saglygy saklaýyş bölüminden wekil gelip, hepdäniň bäşinji güni Aşgabada, Saglygy saklaýyş ministriniň kabulhanasyna barmalydygyny aýtdy. Ol wekiliň ýanynda araky habarçy Satlyk Guljaýew öz akly üýtgän ogly bilen gelipdi.
Dawut olary oňat garşylady. Hyzmat etdi. Ýöne suw barada gürrüň etmedi. Näsag oglanyň ady Meýlis jan eken. Dawut oglany lukmançylyk otagyna garşy alyp ugrady. Onuň kakasam ýerinden turdy.
– Sen oturyber ýaşuly.
– Hä, menem baragaýyn, bolmasa.
– Barmaly wagtyňy özüm aýdaryn.
– Aý, näme, bolýar-da onda.
Dawut öz otagyna girensoň näsaga habar gatdy.
– Hany, Meýlis jan, özüň barada gürrüň ber, hany.
Meýlis jan lukmanyň ak halatyna gorka seretdi-de, gaýra-gaýra çekildi.
– Hany, aýt-da bir zat.
Oglan lukmanyň ýüzüne garap durşuna:
– Men saňa bir zat aýtsam, sen menden almarsyň gerek?
– Näme?
Hol agşam dädem bar-a, ejemi hakyt ýalaňaçlady. Soň onuň üstüne münüp, at-at oýnady. Ejemem: «Aýryl-a, garry kürre» diýädi. Onsoň dädemem hol nemesini eline alyp ejeme güjüňledi.... Hih, hih....
Dawut ony saklady.
– Gel, hany gözüňi bir göreýin. Ýöne çyda, eger çydamasaň, o zadyňy kesip beýläk ataryn.
Meýlis jan buruldy.
– Men jydaýyn, ýöne sen kesip beýläk äpberme. Meniň özüme ber, bolýammy.
– Bolýa. Ýöne, hany, sesiňi çykarman, çydap otur.
Ol agzyna jöwen ýaljak mumyýa salyp, ony ýagşy ezdi-de, Meýlis janyň gözleriniň astyndaky mäzleri açdy. Ýigidekçäniň ortaky mäzi ýerinden üýtgäp, aşakda bir ýerde içine çöküp gidipdir. Lukman mäzi usullyk bilen öz ýerine getirip, dikeldip oturtdy. Soň diliniň ujundaky mumyýadan kemini goýman çaldy-da, gabagy ýerinde goýdy.
– Hany, indi gözüňi aç hany.
Meýlis jan sesini çykarman, lukmanyň ýüzüne gorky bilen garady.
– Boldumy?
– Gül boldy. Ýöri, daşary çykaly. Bar, dädeň ýanyna.
– Dädemem barmy?!
Olar daşary çykdylar. Satlyk Guljaýew agyr göwresine gelişmeýän bir hereket bilen omadak-omadak edip, ýorgalap geldi.
– Nadýä, bir zat bolajakmy? – diýip, şujagaz hereketine gara der bolan ýüzüni barmaklary bilen syryşdyryp durşuna – aljyraňňy sorady.
– Gül ýal, däde – diýip ogly oňa enaýyja ýylgyryp seretdi. –Edil, gül ýaly!
Myhmanlar gideninden soň Bossan Guljaýewiň ýassygynyň aşagyndan ýüz manat tapdy-da, getirip, Dawuda berdi. Dawut puluň ýüzüne-de seretmän:
– Özüňde saklaý – diýdi.
Dawut Bossany saklady.
– Bossan, Men Aşgabada gitmeli boldum. Senem ýanym bilen alyp, magazinlere, bazara aýlasam. Özüňe gerek eşikleri, matalary satyn almaly. Saňa, köwüş sargyt etmeli. Ondan başga-da, sen indi iliň öňüne çykyp ýörsüň. Asyllyja, päkize, owadan geýinmeli sen.
Bossan agyr, ýeňil bolup durman, bu teklibi uly begenç, buýsanç bilen kabul etdi. Onuň megerem, Aşgabada ömründe ilkinji sapar gitjek boluşy bolmalydy.
Gyz:
– Bolar. Siz näme diýseňiz.... – diýip oňdy.
Ol soň Gulçany ýanyna çagyrdy.
– Inim, sen kelläňe azajyk dynç ber. Ýöne geçilenlari gowja bişir. Öýe, içeri, mallara göz-gulak bol. Sygyrlary ejeme aýdaryn, ol gelip sagar.
Gulça ör-gökden geldi.
– Ýok, aga, onuň üçin gelinbibimi azara goýma. Sygyrlary özüm sagaryn.
Dawut ýylgyrdy.
– Bolýar. Nesip bolsa, geljek aýda Aşgabada sen gidersiň. Ýöne häzir özüňe näme gerek bolsa, arkaýyn aýdyber.
Olar hepdäniň bäşinji güni irden sagat altyda ugrap sagat on ikilere Aşgabada Saglygy saklaýyş ministriniň kabulhanasyna bardylar. Dawuda ministr Amanmyrat Berdigylyjowyň sagat üçde geljegini atdylar.
Dawut sagadyna seretdi-de, «Swoboda» prospektiniň ugrunda goýan maşynyna münüp, göni Sanitariýa we epidomologiýa institutyna, professor Saçly Dursunownanyň iş ýerine gitdi.
Saçly Dursunowna bir ýere ugrajak bolup duran eken. Ol Mergeni görüp, yzyna gaýdyp, onuň bilen bileje oturyp, Dawudyň halyny-ýagdaýyny soraşdyrdy. Dawut oňa işleri barada gysgajyk gürrüň berdi-de, gürrüňiň orta bilinden üzdi.
– Mugallym, bagyşlaň, men siziň bilen bir maslahata geldim–diýdi.
Professor bagrynyň ýüzüne salýan awusyny az-kem kowup, baş atdy.
– Aýdyber, Dawut jan!
Dawut agyr oýa batyp Bossanyň ejesi barada gürrüň berdi.
– Şol zenan adam, ýanynda-da bir gyz bar eken. Çagasyny Balyk mama diýen birine galdyryp Aşgabada gaýdyp, soňam barmandyrlar. Sizden haýyşym, şol, aýal kim?Häzir nirede, näme kärde?. Onuň halkyky ady, familiýasy kim?Olar kimlerden?Şony bilmäge kömek etseňiz.
Professoryň öňem bagyr agyra bir gyzaryp, bir agaryp duran tegelek, nurana ýüzüne öliniň reňki urdy.
Ol:
– Wah, wah! – diýdi-de, kellesini tutdy. Birhaýukdanam edil suwa gark bolup barýanyň gorkusy bilen, gözlerini hanasyndan çykaraýjak bolup Dawudyň golundan ýapyşdy.
– Ol, ol gyz dirimidi? Barmydy?! – diýip, ýeriň teýinden çykýan ýaly ýuwaş, hasratly, haýran galyjy ses bilen sorady.
Dawut baş atdy-da:
– Diri, bar. Ýekeje aýby, aýaklary şikesli. Olam basym düzeler....
Saçly Dursunowa eňredi.
– Hawa, hawa aýagy şikeslidir, hawa. – Ol demini dürsemän gepläp başlady– Ol gyzlaryň biri mendim hawa. Ýöne çaga Jemal janyňkydy. Onuň adamsyna Garýagdy diýerdiler. Olar Gökdepäniň Ak goňuryndandylar. Garýagdy neresse, Jemal jana öýlenip, urşa gitdi. Onuň gara haty gelensoň, gyzynam bir garra taşlap Jemalam, menem fronta gitdik. Jemal jan kyrk dördünji ýylda elimde jan berdi. Biziň san. polkumyz gabawa düşdi. Öleni öldi, galanymyz eýdip, beýdip, gabawdan çykdy. Men soň Jemal janyň gyzy barada sorag-ideg etdim. Ýöne hiç ugur-utga tapmadym. Ine, indi bu gün....
Ol Dawuda ýapyşdy:
– Dawut jan, jigi, nirede ol gyz?! Meni obaňyza äkit. Birje göreýin. Oňa Jemal janyň iň soňky sözüni ýetirmeli men. Ölmänkäm şol amanady nädip gowşyrakam – diýip, alada edip ýördüm. Sen meni şol gyzyň ýanyna alyp git. Ony birje göreýin, jan jigim....
Dawut ýerinden turdy.
– Ýöri, ýöne men öýe girip çykmaly. Oňa ejesiniň galdyran sowgady bar, ejesiniň suratlary bar. – Ýaşuly aýal özbaşyna samrap başlady. –Meniň ýaly nalajedeýin, bagtygara ýokdur. Nädip beýdip bildim. Hawa onuň aýaklary şikeslidi. Ýok, ýok, Jemal jan, ony taparyn, ýöne, sen ölme. Men taparyn ony, ýöne sen ölme. Sen arkaýyn bol.
Otaga professoryň sekretary kürsäp girdi-de, ony gujaklady.
– Häzir, häzir köşeşiň.
Dawut «Men nädeýin, menden näme kömek gerek?» – diýip gyssanyp sorady.
– Ýok, siz çykyň. Özümiz alada ederis. Gidiberiň.... – diýensoňlar, ol daş çykdy. Soň maşynyna mündi-de, Bossany professor Çary Baýryýewiň klinikasyna alyp bardy. Çary Baýryýew Dawudy görüp agras ýüzüni sallady.
– Mugallym, bir näsagy görüp beriň.
– Ýene näme hokga çykarýaň, Amanuf.
Dawut ikinji gatdan aşak düşüp, Bossany alyp geldi. Bossanyň aýagyndaky hamutlar, oňa operasiýa edileninden bäri duran ýapgy, çöpboýa, gamyş bölekikleri, denir gurşawlar oňa ýöremäge, ylaýta-da ikinji gata çykmaga agyr düşýärdi. Gyz onda-da syryny bildirenokdy.
Professor gyzy operasion otaga alyp gitdi. Ol ýere Dawudy goýbermediler. Ýöne olar gaty kän wagt saklandylar. Professor ýüzüni sallap Bossanyň birhilije tanyş görünýän görlüp-eşidilmedik owadan didaryna seredip baryşyna Dawudyň ýüzüne-de garaman:
– Gutlaýaryn!–diýip geçip gitdi. Bir salymdan Bossan guş bolup çykdy. Ol ýylgyryp gelşine:
– Aýagym gül ýaly bolupdyr. Ýöne yzyndaky ýon damar, myşsalar uzagynda ýerine gelmese, azar berer – diýdiler.
Dawut Bossanyň köneje şypbygyň içinde büdür-südürräk görünýän aýagyna seredip, utançly ýylgyrdy.
– Sag boluň, doktor. Allam sizem edil meniň ýaly begendirsin....
– Bolýa, bolýa.
Professor oňa koridoryň ugrunda ýene tötänden mi, ýa bilgeşleýinmi, gabat geldi:
– Sen, ogul indikile beýle iş etme. Bu şowly bolupdyr diýeli, ýöne ony etmeli ýeri, adamlary bar ahyryn. Sen oba senetçiligiňi goý. Düşdüňmi?!
Dawut baş atdy
– Sag bol, mugallym, minnetdar!....
Dawut Bossany ýene Saçly Dursunownanyň ýanyna alyp gitdi. Professor özüni dürsän eken, ol Bossany görüp, onuň boýnundan gujaklap:
– Wah, Jemal janym, janyňa döneýin, boýuňa döneýin, Jemal jan! – diýip aglady. Soňam:
– Dawut jan, men Jemal jany öýe alyp gideýin, sen sagat dörtlere geläý–diýdi.
Dawut soň ýene ministriň kabulhanasyna bardy.
Ministr ýerinde eken. ol Dawudy hoşamaý garşylady.
– Ýöri, batyr, neneň, obadaşlaryň bilen oňuşaňok diýýýeller-le, hä?!
Dawut ýere garap ýylgyrdy.
– Oňuşgyn, oglanlyk etmegin, öýkeläp, lälik gyzjagaz ýaly torsarylyp ýörme. Nesip bolsa, baryna özüň eýe bolarsyň. Biziň yzymyzy kim alyp gitmeli. Sen, seniň ýaly gowy oglanlar. Akademik sen barada maňa aýtdy. Häzir onuň özem gelýe. Hany, özüň aýt, saňa näme etsek gowy boljak. Ine, ministrlikde, mineral suwlar boýunça baş spesialist gerek. Aşgabatda niresinden diýseň iş tapyp biljek. Isleseň, obaňyzda etrap keselhanasynyň bölümini açaýly. Isleseň, etrap merkezi keselhanasynda işle. Seniň berilmedik aýlygyňam «beriň» diýip, buýruk berdim. Näme, mugt işleýeň. Sowet döwletiniň islendik wezipedäki işgäre hak tölemäge ýagdaýy bardyr. Satyn alan dermanlaryňy hem hasap edip, puluny alyber. Biziň saňa zar ýerimiz ýok....
Şol wagt işikden akademik Smirnow girdi. Ministr onuň bilen gujaklaşyp görüşdi. Dawut elleşip gadyrly salamlaşdy.
– Geliň, Boris Leonidowiç, ine, şägirdiňizem geldi.
Akademik ýeňillik bilen kreslo geçdi.
– Meniň Aman Myradowiç, gije-gündiz aladam Dawut. Şonuň meselesini şu gün çözüp, ol arkaýyn işlär ýaly edip bolsa.
Ministr ýylgyrdy.
– Men aýtdym, ine, ministrlige, mineral suwlar boýunça baş spesialist gerek. Aşgabatda niresinden diýseň iş tapyp biljek. Islese, öz obasynda etrap keselhanasynyň bölümini açaýly. Islese, etrap merkezi keselhanasynda işlesin. Onuň şu wagta çenli berilmedik aýlygynam beriň diýip, buýruk berdim. «Näme, mugt işleýeň. Sowet döwletiniň islendik wezipedäki işgäre hak tölemäge ýagdaýy bardyr. Satyn alan dermanlaryňy hem hasap edip, puluny alyber. Biziň saňa zar ýerimiz ýok» – diýýän, dogry dälmi?! Ine, mundan beter ýaş lukmanyň meselesini nähili çözmeli. Indi, saýlasyn özi....
Akademik baş atdy.
– Şol aýdanlaryň içinde, öz obasynda merkezi keselhananyň bölümini açyp, oňa Dawudy müdir etmek meseläň oňa iň bir kabul ederlikli bolsa gerek. Goý, öz obasynda güýjüni görkezsin. Ýöne, şol bölümiň jaýyny öz proýekti bilen gursun. Enjamlaryny, keselhananyň zerur zatlaryny döwlet bersin. Bolmaýarmy!
Ministr ýerinden turdy.
– Boris Leonidowiç, heý, siziň teklibiňize ýok diýip bolarmy.
Akademik ministr bilen ýene gadyrly gujaklaşyp hoşlaşdy. Soň Dawudam onuň bilen hoşlaşdy-da, akademigiň yzyndan daş çykdy.
Akademik Dawudyň yzyna gaýtarjak bolýan puluny almady.
– Sen, heniz howlukma, oglum, Seniň etmeli işiň entejikler gaty köp. Barysyna pul gerek bolar. Sen «dört otaglyja jaý gurdum» diýýärsiň, biziň taýýarlan taslamamyz hany? Sen şonuň pikirini et. Indi, diňe şol barada pikir et. «Dirilik suwunyň» ysynam daşyna çykarma. Hökümet uzakçyl däldir. Bu gün saňa beýle diýse, ertir saňa başga bir zat diýer. Ine, şonda-da etmeli işiňe ýetişip galar ýaly, taýýar bolup dur. Sen etrabyň merkezi keselhanasynyň bölümi açljak, bahanasy bilen, «şoňa jaý gerek» diýip, etrap raýispolkomyndan jaý gurmaga rugsat hatyňy al-dajyk goý. Beýleki gerek zatlaryňy näçe, nireden almaly, näçe pul gerek, baryny hasaplap otur. Döwlet bilen işiň bolmasyn, edil üstüňi basýançalar. Üstüňi basanlarynda-da, basym «bölüm açmaly» diýip, ministriň buýrugy barar. «Ine, şol bölüm üçin jaý gurýarys» diýip syp. Jaýy bir guransoň, ony ýykyp biljek adam bolmaz. Tembolyý, ony öz mülküňden gurýan bolsaň. Sen, şeýt – diýip, ol tä bazara barýança geňeş-maslahat berip gitdi. Dawut bazardan akademikler üçin azyk, miwe, ir-iýmiş, et, tamdyr çöregini saryn alyp, olara bardy.
Lýudmila Erastanowna Dawudy görüp, begenjine:
– Geleniň gowy boldy, Dawut . Albina Nikolaýewnadan tellegrama geldi. Ol durmuşa çykyp, indem adamsy bilen Kamçatka gulluga gidýärmişler. Şonuň üçin jaýy saňa hemişelik tabşyrýanyny aýdypdyr. Ýöne, adamsyna, gyzyna ýadygärlik dikmegi unutmasyn» diýipdir. Sen şol bendelere näme hormat etmeli bolsa, şony et Dawut, özüňem eliňi ýuw-da stola geç, nahar iýiň.
Dawut häzir geljegini aýdyp, daş çykyp gitdi.
Ol şol barşyna Sanitariýa, epidomologiýa institutyna bardy. Saçly Dursunowna henizem gelmändi. Bir salymdan ol aýal gara dere batyp, agsaklap geldi. Ol gele-gelmäne, Dawudy gujaklady.
– Sag bol, oglum – diýdi. Sen meniň bagt mülkümde şamçyrag ýakdyň. Jemal janyň ýeke dikraryny tapyp berdiň. Indi senden haýyşym – Ol gelip Dawudyň elinden tutdy. – Meniň ýanymda birki hepdejik galsyn. – Saçly Dursunowna sag böwrüni tutup silkinip aglady-Jemal janymyň mährinden birje ganaýyn. Indi, görmesem, ýüregim üzülip barýar. Oňa gowja-gowja eşikler alyp bereýin. Gerek bolsa, lukmanlara görkezeýin. Tomusdan okuwa salaýyn....
Dawudyň ýüzi sallandy.
– Özi näme diýýär?
Saçly Dursunowa ýylgyrdy:
– Wah, öz näme diýsin. Bolar, eje jan–diýip otyr-la.
Dawut sagadyna seretdi. Wagt gijigipdi.
– Onda, mugallym, men oba gaýtjak. Ýene bir hepdeden gelerin. Oňa çenli ol bärde, siziň ýanyňyzda bolubersin. Ýöne egin-eşik alar ýaly pul goýaýyn.
Professor ellerini daldalatdy.
– Ýok, oglum. Özüm aljak. Olara meniň bergim gaty köpdür. Näçe harç etsem, özüm ederin.
Dawut mugallymy bilen hoşlaşyp, akademiklere baryp, olarda dyzam epmän, oba ugrap, gijäniň bir wagty Kete çynara geldi....