Siriýada dörän setirler

SIRIÝADA DÖRÄN SETIRLER

Aýratynam soñky döwürde dünýäniñ dürli künjegine söwda-satyga, wiý, bagyşlañ, sapara, ýagny syýahata gidýän turustleriñ sany has köpelýär. "Gezmek ömürden" diýipdirler, gezmeli, görmeli-eşitmeli. Ýöne...
Näme diýjek bolýanyma eýýäm düşünensiñiz-le?! Dogry, nebsiñi şaglatmaly däl. Onsoñam ähli gerek zadyñy daşary ýurtdan getirip dokuzyñy düzedip bolmaz ahwetin.
Ýañy-ýakynda, has takygy üstümizdäki ýylyñ maý aýynda türkmenistanly turistler toparyna kethudalyk edip Siriýa Arap Respublikasyna gidip gelmeklik şu setirleriñ awtoryna miýesser etdi. Ine, şol ýerlerde dörän käbir setirleri Siziñ dykgatyñyza hödürlemekligi müwessa bildim, hormatly okyjylar.

■ Kim bilmeşek?

Uzynly gün aýlanyp-aýlanyp, başlary aýlanyp giden turistler myhmanhananyñ öñündäki çaýyrlykda oturyp "Kim bilmeşek?" oýnadylar.
- Daşary ýurtda sapara gidýän sowet turistleriniñ arasynda iñ giñ ýaýran söz näme? Hany, kim aýtjak?
Turistler oýlanyşyp, biri-biriniñ ýüzüne seredişdiler. Onýança kimdir biri:
- Watan! - diýip, gygyrdy.
Oturanlar gülüşdiler. Ýañky sesiñ eýesi utanyp, ýüzüni aşak saldy. Uzaga çekmedik dymyşlygy gözi gara äýnekli bir ýigit bozdy.
- Çenj? (Bu söz iñlis sözi bolup, ol bir zady başga bir zada çalyşmaklygy añladýar. Biziñ turistlerimiz ony "satmak" manysynda hem ulanýarlar).
- Ur içinden! Ine, munyñ dogry - diýip, soragy orta atan adam begenjinden çapak çaldy.

■ Sagat näçe?

- Dost, sagat näçe boldy?
- 150.
- Näme? Bir ýüz elli?
- Hawa, çenj etdim, ýüz elli lire.

■ Kimiñ soragy bar?

Ekskursowod gadymy Halap şäheri hakyndaky özüniñ gyzykly gürrüñini tamamlady-da:
- Kimiñ soragy bar? - diýip, turistlere ýüzlendi.
Ho-ol beýle-de elini ýüzüne kölegeledip duran ýognasdan mapraç bir aýal göwresine gelişmeýän inçe ses bilen seslendi:
- Bu taýda pommahyñ metri näçedenkä?!

■ Gara şal

Ýüzlerini gara şal bilen örtüşip barýan arap zenanlaryny synlap duran başyny ýaýkap, içini gepletdi.
- Bular şeýdip ýüzüni ýapyp, bizde, ýagny Aşgabatda bir ädimem ýöräp bilmezlermikän öýdýän. Derrew agzy açyk ýatan lýuklaryñ birine gaçarlar...

■ Galadaky gürrüñ

- Salahetdin galasynyñ salnanyna ençeme ýüz ýyl geçenem bolsa, ol henizem öñküsi ýaly...
Eksursowodyñ berýän gürrüñi turist bolup gelen gurluşykçyny oýlandyrdy.
- Bä-bä-ä, şol döwrüñ gurluşykçylarynyñ elleri gaty arassa eken-ow, ogurlyk diýilýän zady bilmändirler. Ähli goýberilýän materiallary gurluşygyñ özüne siñdiripdirler. Biziñ häzirki salýan jaýlarymyz-a derrew haraba öwrülip barýar...

■ Utýuk

Turistleriñ biri otagdaşyna:
- Sen, tüweleme; gaty zor-aý, ütügiñem ýanyñ bilen alyp geläýipsiñ - diýip, onuñ öwgüsini ýetiripdir.
- Dagy näme, "Gerekli daşyñ agramy ýok" diýipdirler.
- Hany, şo ütügiñi maña-da bir bersene, köýnegimi ütükläýin: Ütügiñ eýesi ýüregi ýarylan ýaly çirkin gygyrypdyr:
- Aý, duraweri zaluwat, toga ötüräýme, onuñ içinde gizläp geçirenje gyzylja zynjyrym bolmaly, şony bir aýraýyn.

■ Ýalañaç arap

Ortaýer deñziniñ kenarynda, suwa düşülýän ýerde eşigini çykarmaga ýaýdanyp duran turistleriñ birinden:
- Näme, ýüzüp bileñokmy, suwa düşünmäge gorkýañmy? - diýip, kimdir biri sorapdyr.
- Wah, ýok-la. Men başga zatdan gorkýan. Jalbarymy çykarsam, birden biri çenj edermikän öýdýän. Onsoñ ýalañaç arap ýaly öýe balaksyz gaýtmaly bolaýmaýyn - diýip, ol ýylgyrypdyr.

■ Öýde ekenik

Ekskursowod:
- Hormatly myhmanlar, Siriýada ogurlyk-jümrülik düýbünden ýok diýip biljek däl. Bar, ýöne juda az. Maşynyñy köçede on gün goýup gitseñem adam ellemez...
- Be, bu meselede biz bularsan has öñde ekenig-ow - diýip, turistlerden kimdir biri pyşyrdady.

1990.

Täçmämmet JÜRDEKOW,
Türkmenistanyñ halk ýazyjysy.